Co to jest lichwa?

Czy lichwa to wszystkie pożyczki na wysoki procent? Czym jest lichwa i czy jest przestępstwem?  

Co to jest lichwa?
  • Mikołaj Frączak
  • /
  • 5 maja 2020

Co to jest lichwa?

Lichwa to udzielanie pożyczek, które są oparte na wygórowanej marży i kosztownych opłatach dodatkowych. Lichwiarz czerpie korzyści z trudnej sytuacji życiowej dłużnika. Najczęściej dotyczy to potrzeby uzyskania pieniędzy np. na leczenie, czy ratowanie przedsiębiorstwa. Każdy przypadek wykorzystujący taką trudną sytuację jest lichwą.

Lichwa ma swoje korzenie już w latach zamierzchłych, kiedy określano nią po prostu odsetki. Nawet w czasach wymiany barterowej pożyczano sobie różne dobra, ale czasem brano za to rekompensatę. Gdy była ona niewspółmiernie wysoka, to stawała się lichwą. Dochodziło nawet do takich nadużyć, jak samowolne zmienianie warunków pożyczki czy nawet zabójstwo osób, które spóźniały się ze spłatą.

Gdy takich zdarzeń było zdecydowanie za dużo, zaczęto tworzyć prawo kredytowe. Zaczęto też określać wysokość odsetek.

CZYTAJ TEŻ Konsument traci na rynku kredytów i pożyczek

Kto to jest lichwiarz?

Lichwiarz to osoba albo firma, która pobiera niewspółmiernie wysokie oprocentowanie pożyczki wykorzystując trudną sytuację pożyczkobiorcy. W 2016 roku w polskim prawie pojawiły się przepisy, które ograniczają lichwę i znacząco utrudniają działalność firm pożyczających na ogromny procent. Najdroższe pożyczki oferowane są przez firmy sprzedające „chwilówki” przez internet. Koszty takiego zobowiązania sięgają kilkudziesięciu procent w skali roku.

Przepisy dotyczące lichwy

Kodeks cywilny określa górną granicę odsetek od pożyczek. Według prawa maksymalna wysokość odsetek za czynności prawne nie może być wyższa niż dwukrotność odsetek ustawowych. Odsetki ustawowe to suma stopy referencyjnej NBP i 3,5 proc. Ustawa ogranicza działalność antylichwiarską, Mało tego. Każdy podmiot, który udziela pożyczek musi poinformować konsumenta o całkowitej kwocie do zapłaty, a także rzeczywistej rocznej stopie oprocentowania (RRSO).

RRSO przedstawia się na podstawie reprezentatywnego przykładu. Do jej obliczenia trzeba wziąć pod uwagę określone założenia (występujące w największej liczbie klientów danej firmy pożyczkowej). Takie dane muszą być przekazane jeszcze przed podpisaniem umowy o pożyczkę.

CZYTAJ TEŻ Jak działa pożyczka pod zastaw samochodu?

Czy lichwa to przestępstwo?

Lichwa jest przestępstwem i jest zapisana w kodeksie karnym. Art. 304 mówi, że jeśli ktoś wyzyskuje przymusowe położenie innej osoby i zawiera z nią umowę, na mocy której musi ona spełnić niewspółmierne świadczenie, to podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.

Jaka pożyczka jest lichwą?

Zgodnie z przepisami antylichwiarskimi, w 2020 odsetki nie mogą wynosić więcej niż 10 proc. Jeśli jakakolwiek oferta ma oprocentowanie powyżej 10 proc. to powinna być obniżona do maksymalnego możliwego wyniku.

Jeśli podmiot pożyczkowy nie zmieni oprocentowania, wtedy jest uznawany za lichwiarza i podlega karze określonej w kodeksie karnym (wspomniany już art. 304 kodeksu karnego).

CZYTAJ TEŻ Kiedy otworzą zakłady fryzjerskie i gabinety kosmetyczne?

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!