Jakie są prawa i obowiązki wyborców w Polsce?

Kto może wziąć udział w wyborach? Czy można oddać głos na kilka partii lub kandydatów? Jak działają prawa wyborcze w Polsce?

Jakie są prawa i obowiązki wyborców w Polsce?
  • Damian Jemioło
  • /
  • 16 sierpnia 2023

Prawo wyborcze w Polsce

Prawo do głosowania i uczestnictwa w wyborach to ważna cecha demokratycznego społeczeństwa. W Polsce regulacje dotyczące tego, kto ma prawo oddać głos i kto może zostać wybrany, znajdują się w Kodeksie Wyborczym. Dzięki temu każdy może zdobyć wiedzę na temat zasad uczestnictwa w procesie wyborczym.

Polski Kodeks Wyborczy określa zasady i procedury wyborów w różnych organach. Przede wszystkim reguluje on wybory do Sejmu i Senatu, Prezydenta RP, Parlamentu Europejskiego, organów jednostek samorządu terytorialnego oraz wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.

Kto może wziąć udział w wyborach?

Podstawą uczestnictwa w wyborach jest wiek i obywatelstwo. Obywatel Polski, który ukończył 18 lat, ma prawo głosować w wyborach do Sejmu i Senatu oraz w wyborach Prezydenta RP. 

Jeśli chodzi o wybory do Parlamentu Europejskiego, również wymagane jest 18 lat i co najmniej 5-letnie zamieszkiwanie na terenie Polski lub innego państwa UE – a co za tym idzie takie osoby, nie muszą być polskimi obywatelami.

W wyborach samorządowych prawa wyborcze mają także osoby obcego obywatelstwa, np. Unii Europejskiej czy Wielkiej Brytanii, które spełniają odpowiednie kryteria wiekowe i stale zamieszkują teren danej jednostki samorządowej.

Głosować mogą również więźniowie, jeśli tylko mają czynne prawo wyborcze. 

Kto może kandydować w wyborach?

Aby wystartować w wyborach do Sejmu, osoba musi być polskim obywatelem i mieć 21 lat, do Senatu – 30 lat, a na prezydenta – 35 lat. W wyborach do Parlamentu Europejskiego oraz samorządu terytorialnego wymagany wiek kandydata wynosi 21 lat.

Jest jednak kilka ograniczeń. Osoba skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe nie może być wybierana. To samo dotyczy tych, wobec których wydano prawomocne orzeczenie o utracie prawa wybieralności przez organy bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990.

Polskie przepisy wyborcze gwarantują obywatelom oraz niektórym obcokrajowcom uczestnictwo w procesie wyborczym, zarówno jako głosującym, jak i kandydatom. To ważny aspekt demokratycznego społeczeństwa, który pozwala na wybór swoich przedstawicieli oraz wpływanie na kształt polityki. Przestrzegając odpowiednich warunków, każdy może uczestniczyć w budowaniu przyszłości kraju poprzez wybory.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Czy pracodawca ma prawo do oceny pracownika?
Praca

Czy pracodawca ma prawo do oceny pracownika?

Ocena pracownika jest istotnym elementem systemu zarządzania zasobami ludzkimi. Pracodawca jest zobowiązany do dokonywania ocen pracowników w różnych sytuacjach — przy rekrutacji, przy przyznawaniu...

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!