Jakie są ramy prawne wyrażania i wycofywania zgód na przetwarzanie danych osobowych?

Czym są dane osobowe?

Jedną z podstawowych definicji niniejszego pojęcia odnajdujemy w pierwszym podpunkcie 4. artykułu unijnego rozporządzenia z dnia 27 kwietnia 2016 roku o ochronie danych osobowych (RODO).

Według wspomnianego przepisu:

„Dane osobowe oznaczają informacje o zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osobie fizycznej (»osobie, której dane dotyczą«), możliwa do zidentyfikowania osoba fizyczna to osoba, którą można bezpośrednio lub pośrednio zidentyfikować, w szczególności na podstawie identyfikatora takiego jak imię i nazwisko, numer identyfikacyjny, dane o lokalizacji, identyfikator internetowy lub jeden bądź kilka szczególnych czynników określających fizyczną, fizjologiczną, genetyczną, psychiczną, ekonomiczną, kulturową lub społeczną tożsamość osoby fizycznej”.

Czy znasz swoje prawa jako konsument w 2024 roku?Katarzyna Leszczak

Rozporządzenie wyjaśnia ponadto, czym jest przetwarzanie takich danych, określając je jako:

„Operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych, lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany, lub niezautomatyzowany, taką jak zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie”.

Czy do legalnego przetwarzania danych osobowych zawsze konieczna jest zgoda osoby, której te dane dotyczą?

Zgodne z obowiązującym prawem przetwarzanie danych osobowych możliwe jest jedynie, gdy spełniony zostanie co najmniej jeden z poniższych warunków:

• osoba, której dane dotyczą, wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów,

• przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy,

• przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze,

• przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej,

• przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi,

• przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności, gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem,

Zgoda na przetwarzanie danych osobowych – zasady udzielania

W poświęconej szczegółowej charakterystyce zgody na przetwarzanie danych osobowych części cytowanego już artykułu 4. RODO czytamy:

„Zgoda osoby, której dane dotyczą, oznacza dobrowolne, konkretne, świadome i jednoznaczne okazanie woli, którym osoba, której dane dotyczą, w formie oświadczenia lub wyraźnego działania potwierdzającego, przyzwala na przetwarzanie dotyczących jej danych osobowych”.

Poddając przytoczoną definicję drobiazgowej analizie, możemy zauważyć, że do najważniejszych cech zgody na przetwarzanie danych osobowych należy jej dobrowolność.

Ważne: Za niezgodne z prawem, bo naruszające regułę dobrowolności uznaje się uzależnienie wykonania umowy, w tym świadczenia usług, od udzielenia zgody na przetwarzanie danych osobowych (jeśli ich przetwarzanie nie jest niezbędne do wykonania tej umowy).

Ile wie o Tobie proboszcz? Ochrona danych osobowychJakub Stasak

Co ciekawe, przepisy pozostawiają dowolność w kwestii konkretnej formy udzielenia zgody, musi to jednak nastąpić w taki sposób, by administrator danych osobowych był w stanie ponad wszelką wątpliwość wykazać jej uzyskanie.

Kolejny ważny aspekt analizowanego zagadnienia wyrażono w drugim podpunkcie artykułu 7. RODO:

„Jeżeli osoba, której dane dotyczą, wyrażą zgodę w pisemnym oświadczeniu, które dotyczy także innych kwestii, zapytanie o zgodę musi zostać przedstawione w sposób pozwalający wyraźnie odróżnić je od pozostałych kwestii, w zrozumiałej i łatwo dostępnej formie, jasnym i prostym językiem. Część takiego oświadczenia osoby, której dane dotyczą, stanowiąca naruszenie niniejszego rozporządzenia nie jest wiążąca”.

Wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych

Osoba, której dotyczą dane osobowe, ma prawo w dowolnym momencie wycofać zgodę na ich przetwarzanie.

Wycofanie zgody na przetwarzanie danych osobowych pozostaje jednak bez wpływu na legalność przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem, o czym osoba wyrażająca zgodę musi zostać poinformowana, zanim to uczyni.

Czy muszę zgłosić naruszenie ochrony danych osobowych we własnej firmie?Anna Malinowska

Na mocy podpunktu trzeciego 7. artykułu RODO:

„Wycofanie zgody musi być równie łatwe, jak jej wyrażenie”.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.