Czy można odmówić wykonywania obowiązków i poleceń służbowych?

Odmowa wykonania obowiązków i poleceń służbowych — w jakich sytuacjach?

Pracownik może odmówić wykonania obowiązków i poleceń służbowych, jeśli są one niezgodne z przepisami prawa, normami etycznymi czy zasadami bezpieczeństwa pracy. Nie powinno się wypełniać takich, które są naruszeniem przepisów bhp lub zagrażają zdrowiu, czy życiu zatrudnionych lub innych osób (na przykład klientów).

Innym powodem odmowy może być także brak odpowiedniego przygotowania (sprzętu, ochrony itp.) lub kwalifikacji do ich realizacji. Także, gdy pracownik ma odpowiednich umiejętności lub uprawnień do wykonania określonych zadań, może odmówić ich realizacji, aby uniknąć potencjalnych szkód lub błędów

W każdym przypadku odmowy wykonania obowiązków służbowych ważne jest zachowanie zgodności z przepisami oraz zasadami etyki zawodowej, a także poinformowanie przełożonego, lub inne osoby zarządzające firmą o powodach odmowy oraz ewentualne zgłoszenie sytuacji organom odpowiedzialnym, jeśli zachodzi naruszenie prawa.

Co za to grozi?

Odmowa wykonania obowiązków lub poleceń służbowych może być interpretowana jako naruszenie zaufania pracodawcy oraz niewypełnienie obowiązków wynikających z umowy o pracę. W rezultacie pracownikowi grozi szereg sankcji dyscyplinarnych, w tym upomnienie, nagana, zawieszenie w wykonywaniu obowiązków służbowych, rozwiązanie umowy, an nawet zwolnienie dyscyplinarne. Decyzja o zastosowaniu sankcji zależy między innymi od okoliczności sprawy oraz decyzji przełożonego.

Jak praca dorywcza wpływa na finanse i rozwój zawodowy? Małgorzata Łaziuk

Może też skutkować konsekwencjami finansowymi, takimi jak na przykład utrata dochodu za czas nieobecności w pracy. W niektórych przypadkach pracodawca może podjąć również kroki prawne przeciwko pracownikowi, szczególnie jeśli jego działanie spowodowało szkody lub straty dla firmy.

W przypadku wątpliwości co do zakresu obowiązków służbowych lub sposobu ich wykonania zalecana jest również otwarta komunikacja z przełożonym, lub działem HR w celu wypracowania rozwiązania korzystnego dla obu stron.

Czy trzeba to udokumentować?

Zaleca się udokumentowanie sytuacji w celu zachowania klarowności i zabezpieczenia swoich praw. Można to zrobić w różnych formach, w zależności od konkretnych okoliczności, Pomocne może być sporządzenie pisemnej notatki o odmowie wykonania określonych zadań, złożenie pisemnego wyjaśnienia swojego stanowiska wobec pracodawcy lub utworzenie zapisu elektronicznego potwierdzającego treść rozmowy czy dyskusji na temat odmowy. Ważne jest, aby osoby, które uczestniczą w rozmowie wiedziały, że są nagrywane oraz o tym, że posiadanego nagrania nie można udostępniać.

Zarządzanie konfliktami w miejscu pracyMałgorzata Łaziuk

Dokumentacja może być przydatna w przypadku ewentualnych sporów z pracodawcą lub konieczności obrony swoich praw w przyszłości. Zapewnia ona również przejrzystość w komunikacji między pracownikiem a przełożonym, stanowi też dowód na to, że odmowa wykonania obowiązków służbowych była uzasadniona i wynikała z przestrzegania obowiązujących przepisów prawa pracy lub regulujących działalność firmy.

W niektórych sytuacjach formalne udokumentowanie odmowy wykonania obowiązków służbowych może być trudne lub niemożliwe, szczególnie jeśli zdarzenie ma charakter nagły lub nieoczekiwany. W takich przypadkach ważne jest, aby pracownik jak najszybciej poinformował przełożonego o swojej decyzji i podał uzasadnienie tej decyzji. Można również zadbać o to, by rozmowa odbyła się nie "w cztery oczy", ale przy świadkach.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.