Czy pracownik może odmówić przyjścia do pracy w sobotę?

Praca w sobotę, a Kodeks pracy

W myśl artykułu 129. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku (z późniejszymi zmianami) – Kodeks pracy:

„Czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy”.

Czy pracownik musi płacić za parking?Katarzyna Leszczak

Zgodnie zaś z artykułem 151. tego samego aktu prawnego:

„Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych”.

Praca w godzinach nadliczbowych dozwolona jest natomiast jedynie w ściśle określonych przez prawo przypadkach, czyli:

• konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii,

• szczególnych potrzeb pracodawcy.

Uwaga: Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku ze szczególnymi potrzebami pracodawcy, nie może przekroczyć dla danego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.

Czy pracownik może odmówić przyjścia do pracy w sobotę?

Dla odpowiedzi na pytanie niniejsze kluczowe jest niewątpliwie sformułowanie „szczególna potrzeba pracodawcy”.

Czy telewizor w miejscu pracy może zwiększyć efektywność?Katarzyna Leszczak

Wezwanie pracownika do pracy w sobotę może bowiem nastąpić wyłącznie w sytuacjach wyjątkowych, nie powinno być zatem zaplanowane z góry.

Niestety, podwładny nie posiada jednak żadnych uprawnień do tego, aby zasadność powoływania się przez pracodawcę na stan szczególnej potrzeby zweryfikować.

Co do zasady pracownik nie może więc odmówić pracy w sobotę – wspomniane zachowanie mogłoby zostać uznane za wyczerpujące znamiona naruszenia regulacji zawartych w paragrafie pierwszym 100. artykułu Kodeksu Pracy:

„Pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę”.

Wobec powyższego wśród ewentualnych konsekwencji odmowy pracy w sobotę znajduje się m.in. kara porządkowa, a w skrajnych przypadkach nawet rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Jeśli, zdaniem podwładnego, pracodawca znacznie nadużywa przysługujących mu uprawnień do wezwania do pracy w dzień wolny, łamiąc tym samym prawo, o swoich wątpliwościach pracownik może poinformować Państwową Inspekcję Pracy.

Dzień wolny za pracę w sobotę

Pracownikowi, który ze względu na szczególną potrzebę pracodawcy (lub konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia, lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii) wykonał pracę w dniu wolnym od pracy, przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy.

Co zrobić, gdy nie ma wypłaty w terminie?Katarzyna Leszczak

Według obowiązujących aktualnie przepisów dzień wolny od pracy powinien zostać udzielony w uzgodnionym z pracownikiem terminie, który przypada przed końcem danego okresu rozliczeniowego.

Uwaga: Wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych należy się w tym przypadku jedynie, gdy stosunek pracy danego pracownika wygasa przed końcem okresu rozliczeniowego.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.