Jak uniknąć sporów o spadek w rodzinie?

Podział majątku po śmierci bliskiej osoby może przysporzyć wiele sporów w rodzinie. Najczęstszym rozwiązaniem jest wcześniejsze sporządzenie testamentu, który w większości przypadków pozwoli uniknąć sporów o spadek. Zdarza się jednak, że spisana w testamencie ostatnia wola zmarłego również jest źródłem konfliktów pomiędzy spadkobiercami. 

Jak uniknąć sporów o spadek w rodzinie?
  • Anna Pakaszewska-Cetera
  • /
  • 6 lutego 2024

Przede wszystkim — testament

Aby uniknąć sporów w rodzinie o spadek najlepiej jest sporządzić testament. Testament może być utworzony własnoręcznie — odręcznie napisany i opatrzony datą i podpisem lub też jako akt notarialny. Spadkodawca może sporządzić testament także w ten sposób, że w obecności dwóch świadków oświadczy swoją ostatnią wolę ustnie wobec wójta (burmistrza, prezydenta miasta), starosty, marszałka województwa, sekretarza powiatu albo gminy lub kierownika urzędu stanu cywilnego — jest to tzw. testament allograficzny inaczej urzędowy.

Co jeżeli rodzina nie zgadza się z testamentem?

Bywa, że ostatnia wola zmarłego nie do końca spełnia oczekiwania jego bliskich, ponieważ mogli oni otrzymać mniejszy udział w spadku lub też dowiedzieli się, że do spadku zostały powołane osoby spoza rodziny. W takich sytuacjach często dochodzi do próby podważenia testamentu lub udowodnienia, że zmarły nie był w pełni świadomy, gdy go pisał. 

Według art. 945 kodeksu cywilnego testament jest nieważny, jeśli został sporządzony:

  • w stanie wyłączającym świadome lub swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli, w tym wypadku mogą to być np. stany trwałe: choroba psychiczna, niedorozwój umysłowy albo stany przemijające: upojenie alkoholowe, pozostawanie pod hipnozą albo pod wpływem środków odurzających,
  • pod wpływem błędu uzasadniającego przypuszczenie, że gdyby spadkodawca nie działał pod wpływem błędu, nie sporządziłby testamentu tej treści,
  • pod wpływem groźby.

Jakie sprawy prawne trzeba załatwić po śmierci osoby bliskiej?Jakie sprawy prawne trzeba załatwić po śmierci osoby bliskiej?Małgorzata Łaziuk

Członkowie rodziny mogą też próbować dowieść, że testament jest nieważny z powodu błędów. Do najczęstszych błędów skutkujących nieważnością testamentu należą:

  • nieodpowiednia forma sporządzania testamentu – testament można sporządzić samodzielnie, ale musi być w całości napisany ręcznie — przepisy nie zezwalają na napisanie go na komputerze, wydrukowanie i złożenie odręcznego podpisu,
  • sporządzenie testamentu razem z inną osobą – to błąd popełniany często przez małżeństwa, które chcą rozporządzić wspólnym majątkiem — niedozwolone są testamenty wspólne, może on obejmować wyłącznie majątek jednej osoby,
  • terminy i warunki – uzależnienie prawa do majątku wskazanej w testamencie osoby od spełniania przez nią warunku lub upływu terminu jest nieważne — zapis w rodzaju: „mój wnuk otrzyma 1/10 majątku, jeśli skończy studia medyczne w ciągu 6 lat od zdania matury” będzie skutkował jego nieważnością (zapisy i wskazanie terminu są natomiast dopuszczalne w zapisach testamentowych). 

Co w przypadku, gdy nie ma testamentu?

W przypadku, gdy zmarły nie pozostawił po sobie żadnego testamentu, a spadkobierców jest kilku, muszą oni podzielić się majątkiem otrzymanym w spadku. Najszybciej i najprościej można tego dokonać przed notariuszem. Jeśli spadkobiercy nie mogą się dogadać co do podziału, warto skorzystać z mediacji. Mediator jest osobą bezstronną, która prowadząc rozmowy między stronami, pomaga im ustalić swoje cele i potrzeby. Może on pomóc w wypracowaniu porozumienia, które będzie satysfakcjonujące dla wszystkich stron konfliktu. Jeśli spadkobiercy w dalszym ciągu nie będą mogli dojść do porozumienia, konieczne będzie zwrócenie się do sądu, który sam przeprowadzi podział majątku. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!

O nas

Rzetelna Grupa

Rzetelna Grupa Sp. z o.o - firma doradztwa biznesowo-prawnego. Jest właścicielem marki dziennikprawny.pl

Wydawca

Rzetelna Grupa Sp. z o.o.
ul. Nowogrodzka 42 lok. 12
00-695 Warszawa
[email protected]
NIP: 524-261-19-51, Regon: 141022624, KRS: 0000284065
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie
XII Wydział Gospodarczy KRS
Kapitał zakładowy: 50.000 zł
2007 - 2024 © Copyright - Rzetelna Grupa Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone.