Pozbawienie praw rodzicielskich. Co może być podstawą?

rnPozbawienie praw rodzicielskich to decyzja sądu, która może całkowicie zmienia dotychczasowe życie małoletniego, a także — relacje między rodzicem a dzieckiem. Jakie są najważniejsze przesłanki do wykonania takiego kroku?

Pozbawienie praw rodzicielskich. Co może być podstawą?
  • Małgorzata Łaziuk
  • /
  • 25 października 2024

Co się dzieje, jeśli prawa rodzicielskie są odbierane?

Takie działanie ma konsekwencje zarówno dla rodziców, jak i dla dzieci. W przypadku, gdy prawa rodzicielskie zostają odebrane tylko jednemu rodzicowi, drugi rodzic staje się osobą odpowiedzialną za wychowanie i podejmowanie wszystkich decyzji dotyczących życia dziecka. Zyskuje on pełną opiekę nad dzieckiem i wyłączność w kwestii decyzji, takich jak wybór szkoły, leczenie, czy wyjazdy zagraniczne. 

Jeśli jednak prawa rodzicielskie zostaną odebrane obojgu rodzicom, sytuacja jest bardziej skomplikowana. W takim przypadku sąd musi zadecydować o dalszym losie małoletnich. Często zostają oni powierzeni opiece innych członków rodziny, dziadkom, wujkom/ciociom lub starszemu rodzeństwu. Jeśli jednak nie ma możliwości pozostania dziecka u bliskich krewnych, sąd może zdecydować o umieszczeniu w rodzinie zastępczej lub w ośrodku opiekuńczym.

Odebranie dzieci rodzicom — co później?Odebranie dzieci rodzicom — co później? Małgorzata Łaziuk

Pozbawienie praw rodzicielskich nie oznacza automatycznego zerwania kontaktu z dzieckiem. Sąd może ustalić ograniczone, kontrolowane kontakty  — osobiste lub online, z obecnością kuratora; a także — przez telefon. W przypadku, gdy nie są one realizowane, utrudniane przez opiekuna posiadającego pełnię praw rodzicielskich, należy wystąpić do sądu rejonowego z wnioskiem o uregulowanie spotkań z dzieckiem. 

Warto także pamiętać, że rodzice, nawet ci, którzy utracili prawa rodzicielskie, są zobowiązani do płacenia alimentów na utrzymanie dziecka, ponieważ obowiązek finansowy wobec małoletniego nie ustaje.

Podczas podejmowania decyzji sąd kieruje się przede wszystkim dobrem dziecka, jego stabilnością emocjonalną oraz przyszłością, dokładnie analizuje i bada sytuację. Odebranie praw rodzicielskich, zarówno jednemu, jak i obojgu rodzicom jest ostatecznością i ma na celu zapewnienie dziecku bezpiecznego, stabilnego środowiska do rozwoju.

Jakie mogą być powody?

Mogą być zróżnicowane, ale zawsze wynikają z dbałości o dobro dziecka i ochrony jego interesów. Sąd decyduje o pozbawieniu praw rodzicielskich w przypadku, gdy uzna, że dalsze pozostawanie małoletnich pod opieką danej osoby/osób może stanowić zagrożenie dla zdrowia, bezpieczeństwa, rozwoju emocjonalnego. 

Jednym z najczęstszych powodów jest długotrwałe zaniedbywanie dziecka. Jeśli opiekunowie nie interesują się  codziennym życiem, nie zapewniają podstawowych potrzeb takich jak jedzenie, ubranie czy schronienie, a także nie troszczą się o edukację czy opiekę zdrowotną, sąd może podjąć decyzję o pozbawieniu praw rodzica/rodziców.

Innym powodem może być przemoc w rodzinie, zarówno fizyczna, jak i psychiczna. Podobnie, uzależnienia od alkoholu, narkotyków czy innych substancji mogą prowadzić do pozbawienia praw rodzicielskich, zwłaszcza gdy mają one bezpośredni wpływ na zdolność do opieki nad dzieckiem. Uzależniony rodzic może być niezdolny do prawidłowego funkcjonowania, co często skutkuje zaniedbaniem potrzeb małoletnich lub narażaniem ich na niebezpieczne sytuacje.

Wspieranie ofiar i zapobieganie przemocy domowejWspieranie ofiar i zapobieganie przemocy domowejMałgorzata Łaziuk

W niektórych przypadkach odebranie praw rodzicielskich następuje, gdy rodzic dopuszcza się przestępstw, zwłaszcza jeśli dziecko jest ich bezpośrednim świadkiem lub ofiarą. Takie zachowania podważają zdolność do bycia odpowiedzialnym opiekunem.

Jeżeli rodzic świadomie i długotrwale nie interesuje się swoim dzieckiem, nie utrzymuje z nim kontaktu, nie wspiera go finansowo ani emocjonalnie, sąd może uznać, że nie spełnia on swojej roli. Porzucenie może być zarówno fizyczne, jak i emocjonalne – obojętność wobec potrzeb małoletniego również może być taką przesłanką.

Powodów do odebrania praw rodzicom jest naprawdę wiele — w dzisiejszym artykule wspomnieliśmy o kilku najważniejszych. Decyzję podejmuje sąd na podstawie indywidualnych okoliczności każdej sprawy, zawsze mając na uwadze dobro dziecka. Pozbawienie praw rodzicielskich jest środkiem ostatecznym, który stosuje się wtedy, gdy dobro dziecka jest poważnie zagrożone i wszystkie inne środki, takie jak ograniczenie praw czy nadzór kuratora nie przynoszą oczekiwanych rezultatów.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!

O nas

Rzetelna Grupa

Rzetelna Grupa Sp. z o.o - firma doradztwa biznesowo-prawnego. Jest właścicielem marki dziennikprawny.pl

Wydawca

Rzetelna Grupa Sp. z o.o.
ul. Nowogrodzka 42 lok. 12
00-695 Warszawa
[email protected]
NIP: 524-261-19-51, Regon: 141022624, KRS: 0000284065
Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie
XII Wydział Gospodarczy KRS
Kapitał zakładowy: 50.000 zł
2007 - 2025 © Copyright - Rzetelna Grupa Sp. z o.o. Wszelkie prawa zastrzeżone.