W jaki sposób można cofnąć darowiznę?

Darowizna jest jednym z najczęstszych sposobów przekazywania majątku między osobami. W Polskim prawie regulowana jest przez Kodeks cywilny(Dz.U.2023.1610 t.j.), który określa nie tylko sposób jej dokonania, ale również warunki, pod którymi można taką darowiznę odwołać. Chociaż darowizna jest aktem prawnym, który z założenia ma charakter nieodwołalny, istnieją okoliczności, które mogą doprowadzić do jej unieważnienia.

Służebność mieszkania — co o niej warto wiedzieć? Małgorzata Łaziuk

Podstawy prawne cofnięcia darowizny

Zgodnie z Kodeksem cywilnym, istnieją trzy główne przesłanki, które mogą uzasadniać cofnięcie darowizny: niewdzięczność obdarowanego, niezrealizowanie celu darowizny oraz istnienie umowy z zastrzeżeniem prawa do odwołania. Każda z tych sytuacji jest regulowana przez różne przepisy, które precyzyjnie określają prawa i obowiązki obu stron.

• Niewdzięczność obdarowanego

Niewdzięczność obdarowanego jest najbardziej znana jako przyczyna, dla której można odwołać darowiznę. Przypadki niewdzięczności mogą obejmować sytuacje, gdy obdarowany dopuszcza się poważnych przestępstw wobec darczyńcy lub jego bliskich, jak również w przypadkach ciężkiego znieważenia. W takich sytuacjach darczyńca ma prawo wystąpić na drogę sądową o odwołanie darowizny.

• Niezrealizowanie celu darowizny

Jeżeli darowizna została dokonana z określonym celem, a ten cel nie został zrealizowany, darczyńca może również rozważyć odwołanie darowizny. To dotyczy zwłaszcza sytuacji, gdzie obdarowany zobowiązał się do wykonania określonego zadania lub osiągnięcia konkretnego celu, a zobowiązania te nie zostały spełnione.

• Umowa z zastrzeżeniem prawa do odwołania

Kodeks cywilny umożliwia również dokonanie darowizny z zastrzeżeniem prawa do jej odwołania. Taka forma darowizny pozwala darczyńcy na zachowanie kontroli nad przekazywanym majątkiem i odwołanie darowizny w dowolnym momencie, bez potrzeby wykazywania jakiejkolwiek przesłanki.

Jakie sprawy prawne trzeba załatwić po śmierci osoby bliskiej? Małgorzata Łaziuk

Proces odwoływania darowizny

Proces odwołania darowizny jest stosunkowo skomplikowany i wymaga przestrzegania określonych procedur prawnych. Należy złożyć odpowiedni wniosek do sądu, który będzie oceniał, czy przesłanki do odwołania darowizny zostały spełnione. Warto zaznaczyć, że odwołanie darowizny musi być dokonane w określonym terminie, który różni się w zależności od podstawy odwołania.

Konsekwencje odwołania darowizny

Odwołanie darowizny ma istotne konsekwencje prawne zarówno dla obdarowanego, jak i darczyńcy. Obdarowany jest zobowiązany do zwrotu majątku w takim stanie, w jakim go otrzymał, co może być szczególnie problematyczne, jeśli majątek stracił na wartości lub został zużyty. Ponadto, w niektórych przypadkach obdarowany może być zobowiązany do zapłaty odszkodowania darczyńcy za poniesione straty.

Porządkowanie spraw majątkowych: darowizna, służebność, zachowekMałgorzata Łaziuk

Chociaż darowizna jest aktem prawnym z założenia nieodwołalnym, polskie prawo przewiduje określone wyjątki, które umożliwiają jej cofnięcie. Jest to proces skomplikowany, wymagający odpowiedniej wiedzy prawnej oraz ostrożnego podejścia, ale w określonych okolicznościach może być konieczny dla ochrony interesów darczyńcy. Wszystkie te działania powinny być prowadzone z pomocą profesjonalnego prawnika, który pomoże w prawidłowym przeprowadzeniu całego procesu i zabezpieczy prawa swojego klienta.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.