Błędy medyczne. Co może być za nie uznane?

Mimo że postęp medycyny jest widoczny, nadal występują błędy medyczne. Dążenie do ich minimalizacji jest priorytetem, a opieka zdrowotna stale ewoluuje, dostosowuje się i rozwija narzędzia mające na celu zapewnienie jak najwyższego standardu opieki pacjentom.

Małgorzata Łaziuk
/
8 listopada 2023

Czym jest błąd medyczny?

To niezamierzone działanie lub zaniechanie w opiece zdrowotnej, które prowadzi do niepożądanych konsekwencji dla pacjenta. Może to objawiać się nieprawidłowym postępowaniem wpływającym na stan zdrowia pacjenta. Tego rodzaju błędy mogą wynikać z różnych czynników.

Błąd medyczny. Co robić, gdy wystąpi? Małgorzata Łaziuk

W ich wyniku pacjent może doświadczyć szkody, a konsekwencje tego mogą być trwałe lub nawet tragiczne. Dlatego też problem błędów medycznych jest przedmiotem poważnej troski w obszarze opieki zdrowotnej, a systemy prawne i etyczne zostały wprowadzone w celu ochrony pacjentów i regulowania przypadków, w których takie błędy się zdarzają. Ważne jest podkreślenie, że nie zawsze wykazuje się winę lub zaniedbanie ze strony pracowników służby zdrowia, ale celem jest wskazanie niepożądanych rezultatów związanych z opieką zdrowotną.

Co może być uznane za błąd medyczny?

Błąd medyczny to złożone zjawisko, które może przybrać wiele form. W jego definicji uwzględnia się różne aspekty i sytuacje, w których opieka zdrowotna nie spełnia oczekiwań lub norm, co prowadzi do szkody dla pacjenta. Warto bliżej przyjrzeć się, co może być uznane za błąd medyczny i jakie sytuacje podlegają tej klasyfikacji. Do takich działań można zaliczyć:

Błędne diagnozy: Nieprawidłowe lub opóźnione diagnozy, które prowadzą do nieodpowiedniego leczenia lub braku leczenia stanu pacjenta;
Nieprawidłowe leczenie: Niewłaściwy wybór leków, procedur medycznych lub terapii, które prowadzą do szkody dla leczonego;
Brak należytej staranności: Zaniedbanie lub niewłaściwa opieka, która powinna być udzielana zgodnie z przyjętymi standardami opieki medycznej;
Błędy podczas procedur medycznych: Nieprawidłowe wykonywanie zabiegów chirurgicznych, testów laboratoryjnych lub innych procedur medycznych;
Błędne przepisywanie leków: Wystawianie recept na nieodpowiednie leki lub błędne dawki, co może prowadzić do niepożądanych efektów ubocznych — rozstroju zdrowia, czy nawet śmierci;
Infekcje szpitalne: Brak odpowiednich procedur kontroli zakażeń w placówkach medycznych (wynikiem może być rozwój infekcji u pacjentów);
Błędy w prowadzeniu dokumentacji medycznej: Nieprawidłowe lub niekompletne, czy niestaranne prowadzenie dokumentacji medycznej, co może prowadzić do błędów w diagnozach i leczeniu.
Opóźnienie w udzieleniu pomocy: Brak natychmiastowej reakcji na nagłe stany pacjenta, co może powodować opóźnienie diagnozy i leczenia;
Nieodpowiednia opieka nad pacjentem: Niewłaściwa opieka lub nadzór nad pacjentem;
Nieprawidłowości w komunikacji: Błędy w komunikacji między pracownikami służby zdrowia mogą prowadzić do błędów w opiece nad pacjentem.

Warto podkreślić, że błąd medyczny jest zjawiskiem o złożonej naturze, obejmującym różnorodne przypadki, w których opieka zdrowotna nie spełnia oczekiwań lub norm, prowadząc do szkody pacjenta. Wiedza o tym, co może być uznane za błąd medyczny, jest kluczowa, zarówno dla pacjentów, jak i pracowników służby zdrowia. Dbałość o unikanie takich sytuacji, a gdy wystąpią — skuteczne zarządzanie nimi jest fundamentalna dla zapewnienia wysokiej jakości opieki zdrowotnej oraz ochrony pacjentów.

Czy błędy medyczne można zgłosić w każdej chwili?

Jeśli chodzi o odszkodowanie za błąd medyczny, istnieją konkretne terminy, w których można ubiegać się o rekompensatę. Zgodnie z przepisami prawa, roszczenia z tego tytułu można zgłaszać w ciągu 3 lat od momentu, w którym pacjent dowiedział się o wystąpieniu szkody na zdrowiu. Termin przedawnienia, zgodnie z art. 118 Kodeksu Cywilnego, upływa w ostatnim dniu roku kalendarzowego.

Co jednak w przypadku dzieci? W polskim prawie istnieje możliwość dochodzenia roszczeń za błąd medyczny także przez dzieci. W takich przypadkach działają ich przedstawiciele ustawowi, czyli rodzice lub opiekunowie prawni. Jeśli dziecko doznało uszczerbku na zdrowiu w wyniku błędu medycznego, również ma prawo do dochodzenia swoich praw przed sądem. Termin przedawnienia roszczeń dziecka nie może upłynąć wcześniej niż z chwilą osiągnięcia przez nie 20 roku życia.

Jeśli pracownik służby zdrowia popełni przestępstwo to termin przedawnienia roszczeń związanych z błędem medycznym wynosi 20 lat. To obowiązuje zarówno pacjentów dorosłych, jak i nieletnich. Warto zaznaczyć, że okres 10 lat od uświadomienia sobie błędu nie ma wpływu na ten termin — zawsze wynosi on 20 lat.

Prawo do intymności i poszanowania prywatności podczas pobytu w szpitaluMałgorzata Łaziuk

W Polsce takie sprawy są regulowane przez prawo i są rozpatrywane przez sądy. Pacjent może zgłosić sprawę do sądu i rozpocząć postępowanie cywilne w celu uzyskania odszkodowania. W przypadku naruszenia przepisów prawa medycznego lub etyki medycznej sprawy mogą również być kierowane do organów odpowiedzialnych za regulację zawodu medycznego, takich jak Izby Lekarskie lub Państwowa Izba Pielęgniarek i Położnych. Nierzadko składane są też skargi do Narodowego Funduszu Zdrowia, można też poinformować Rzecznika Praw Pacjenta.

Warto zachować dokładną dokumentację medyczną związaną z przypadkiem — może być ona bardzo ważnym dowodem w sprawie.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.