Jak dokonać oceny pracownika? Jakich błędów unikać?

Ocena pracownika pozwala otrzymać informacje umożliwiające identyfikację zachowań zwiększających efektywność w pracy, a następnie wdrożenie odpowiednich procedur, mających na celu poprawę zarządzania zasobami ludzkimi. Regularna ocena pracownika wpływa korzystnie zarówno na jego rozwój, jak również całej firmy. Jak zatem dokonać takiej oceny poprawnie i jakich błędów się wystrzegać?

Jak dokonać oceny pracownika? Jakich błędów unikać?
  • Anna Pakaszewska-Cetera
  • /
  • 2 października 2023

Jakie są formy i kryteria oceny pracownika? 

Ocena pracownika polega na ocenie osiąganych przez niego wyników oraz sprawdzenie jego umiejętności. System oceniania powinien być ukierunkowany na motywację oraz rozwój pracownika, co przełoży się na wzrost jakości wykonywanych przez niego zadań. Ocenianie pracowników może przybierać różne formy, w zależności od tego, kto jest zaangażowany w przygotowanie oceny. Wymienia się cztery, oznaczone stopniami sposoby opisu podwładnych:

  • 90 stopni – pracownik jest oceniany przez przełożonego,
  • 180 stopni – oceny dokonują przełożony oraz pracownik,
  • 270 stopni – ocenę przygotowują przełożony, pracownik oraz jego współpracownicy,
  • 360 stopni – ocena powstaje na podstawie czterech źródeł i może być tworzona na przykład przez przełożonego, pracownika, współpracowników i klientów.

Jak sprawdzić prawo jazdy pracownika?Jak sprawdzić prawo jazdy pracownika?Jakub Stasak

Decydując się na wprowadzenie w firmie systemu oceniania pracowników, trzeba ustalić konkretne kryteria, jakimi oceniający będą się kierować. Wśród obszarów, które należy mieć na uwadze, wymienia się:

  • kryteria kwalifikacyjne — pozwalają na ocenę kompetencji pracownika, czyli jego umiejętności, predyspozycji, wykształcenia, doświadczenia zawodowego, odbytych kursów, czy szkoleń,
  • kryteria osobowościowe — obejmują ocenę konkretnych cech charakteru i osobowości pracownika, brane są pod uwagę takie cechy jak kreatywność, sumienność, odpowiedzialność, odporność na stres,
  • kryteria efektywnościowe — związane są z aspektami dotyczącymi ilości i jakości pracy — ocenia się terminowość pracownika, poziom jakości jego pracy, zyski, jakie przynosi firmie
  • kryteria behawioralne — pozwalają na ocenę postawy pracownika wobec firmy, jego lojalność, zaangażowanie, podejście do współpracowników, przełożonych, klientów, chęć rozwoju i podnoszenia kwalifikacji. 

Jakie są techniki oceny pracowników?

Najpopularniejszymi technikami oceny pracowników są:

  • ranking — polega na klasyfikowaniu pracowników od najlepszego do najgorszego według ustalonych kryteriów; technika ta sprawdzi się jednak tylko w przypadku, gdy wszyscy członkowie danego zespołu wykonują te same lub zbliżone do siebie zadania,
  • porównywanie parami — polega na porównaniu pracownika z pozostałymi i przyznaniu punktów temu, który w danym aspekcie wypada lepiej,
  • skale kwalifikacyjne – opiera się na określeniu natężenia cech pracownika za pomocą skali słownej, punktowej lub behawioralnej,
  • swobodny opis – zawiera dokonania i zachowania pracownika, odwzorowując jakość jego pracy,
  • samoocena – pracownik sam dokonuje lub komentuje własną ocenę,
  • technika wydarzeń krytycznych – systematyczne zapisywanie informacji o sukcesach i porażkach pracownika, na podstawie których powstaje ocena,
  • arkusz oceny pracownika – zbierane w arkuszu informacje są za pomocą kluczy przeliczane na ocenę,
  • określanie celów – ocena pracownika odbywa się na podstawie stopnia realizacji stawianych przed nim celów.

Jakich błędów unikać?

Niektórzy pracodawcy czy kierownicy zespołów wciąż popełniają błędy, które sprawiają, że okresowe oceny zazwyczaj są negatywnie postrzegane. Podczas przeprowadzania ocen pracowników warto unikać następujących sytuacji:

  • skupienie na negatywach zamiast na sukcesach i pozytywach,
  • braku obiektywizmu,
  • ocena pracownika na podstawie jednego zdarzenia,
  • nieprawidłowa interpretacja zachowań pracownika,
  • nadmierna pobłażliwość lub surowość,
  • sugerowanie się jedną cechą pracownika,
  • ocena na podstawie wyglądu, pierwszego lub ostatniego wrażenia,
  • zawyżania lub zaniżania oceny w zależności od zajmowanej pozycji w strukturze organizacyjnej,
  • niekonsekwencja i niespójności w systemie oceniania.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!