Jakie są rodzaje działek gruntowych?

Działka budowlana

Nieruchomości gruntowe, które są przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego gminy na cele budowlane, są nazywane działkami budowlanymi. Według ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, działka budowlana to grunt, który spełnia określone wymogi dotyczące wielkości, cech geometrycznych, dostępu do drogi publicznej oraz wyposażenia w infrastrukturę techniczną, aby umożliwić realizację obiektów budowlanych zgodnie z lokalnymi przepisami i aktami prawnymi. Działki budowlane są przygotowane do zabudowy i posiadają największą wartość, dlatego są bardzo pożądane zarówno przez inwestorów, jak i osoby planujące budowę domu.

Rozgraniczenie nieruchomości — jak wygląda procedura ustalania granicy działek?Anna Pakaszewska-Cetera

Warunki techniczne, które musi spełniać teren, aby zakwalifikować go jako działkę budowlaną, zostały zdefiniowane w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. dotyczącym warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działki budowlane są podzielone na różne kategorie, oznaczone zgodnie z następującymi skrótami:

Tereny przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową:

• MN: zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna
• MW: zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna

Tereny przeznaczone pod zabudowę usługową:

• U: zabudowa usługowa
• US: tereny sportu i rekreacji
• UC: obiekty handlowe o powierzchni ponad 2000 m²

W ewidencji gruntów i budynków działki budowlane są oznaczane zgodnie z następującymi symbolami:

• B: tereny mieszkaniowe
• Ba: tereny przemysłowe
• Bi: inne tereny zabudowane
• Bp: zurbanizowane tereny niezabudowane lub w trakcie zabudowy
• Bz: tereny rekreacyjno-wypoczynkowe

Działka rolna

Definicja działki rolnej została określona w ustawie o podatku rolnym z dnia 15 listopada 1984 r. Zgodnie z tą definicją, działki rolne to grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyłączeniem gruntów zajętych pod prowadzenie działalności gospodarczej inną niż rolnicza. Obecnie działki rolne są najtańszymi działkami w Polsce. W przypadku chęci zabudowy gruntu rolnego, konieczne jest uzyskanie zezwolenia na wyłączenie tych gruntów z produkcji rolnej. Procedura odrolnienia działki rolnej jest jednak czasochłonna i nie zawsze przynosi oczekiwane rezultaty. Co więcej – procedura taka wiąże się z ponoszeniem dodatkowych, wcale niemałych wydatków. Nie zawsze więc zakup ziemi rolnej może być opłacalny. Aby móc nabyć działkę rolną o powierzchni większej niż 1 ha, należy mieć status rolnika lub uprawnienia do wykonywania tego zawodu. 

Oznaczenia działek rolnych to:

Użytki rolne:

• R – grunty orne
• S – sady
• Ł – łąki trwałe
• Ps – pastwiska trwałe
• Br – grunty rolne zabudowane
• Wsr – grunty pod stawami
• W – grunty pod rowami
• Lzr – grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych

Oznaczenia stosowane w MPZP:

• R – tereny rolnicze
• RM – tereny zabudowy zagrodowej
• RU – tereny obsługi produkcji rolniczej

Działka siedliskowa

Działki siedliskowe, znane również jako zabudowa zagrodowa, są własnością osób posiadających status rolnika lub prawo do wykonywania tego zawodu. Zazwyczaj są to tereny, na których znajdują się budynki związane z gospodarstwem rolnym, takie jak stodoły, obory itp. Działki siedliskowe stanowią integralną część gruntów rolnych.

Budowa domu na działce siedliskowej jest możliwa, ale musi być zgodna z wytycznymi określonymi w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) obowiązującym w danej gminie. MPZP określa powierzchnię przeznaczoną pod zabudowę siedliskową. Duże znaczenie ma także wielkość działki — jeśli jest ona mniejsza niż wymagana w MPZP, trudno będzie uzyskać zgodę na budowę. W przypadku braku planu miejscowego w gminie istnieje możliwość ubiegania się o warunki zabudowy dla siedliska. Warunki te mogą zostać spełnione jedynie w przypadku posiadania uzbrojenia terenu, dostępu do drogi publicznej oraz sąsiedztwa z już zabudowaną działką. Wymogi te nie są stosowane, gdy powierzchnia gospodarstwa przekracza średnią powierzchnię gospodarstwa rolnego w danej gminie. Zwolnienie to jest ustalane na podstawie uchwały rady gminy.

W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego działki siedliskowe są przyporządkowane do terenów rolnych i oznaczone symbolem RM — tereny zabudowy zagrodowej.

Działka inwestycyjna 

Zwana również działką przemysłową, to nieruchomość gruntowa przeznaczona w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) na cele inwestycyjno-przemysłowe. Zgodnie z ewidencją gruntów i budynków, jest jednym z rodzajów działek budowlanych. Nieruchomości te znajdują się zazwyczaj w dużej odległości od obszarów miejskich ze względu na potencjalne uciążliwości związane z tego typu działalnością. Działki przemysłowe składają się zazwyczaj z kilku sąsiadujących ze sobą działek gruntowych, przeznaczonych pod budowę magazynów, biurowców i innych obiektów przemysłowych. Działki inwestycyjne oraz działki budowlane są uważane za najbardziej wartościowe rodzaje nieruchomości gruntowych.

Działka leśna 

Działki leśne to nieruchomości gruntowe, które zgodnie z ustawą o lasach oraz ustawą o podatku leśnym są pokryte roślinnością typową dla lasu, mają zwarte powierzchnie o wielkości co najmniej 0,10 ha oraz są związane z gospodarką leśną. Znajdują się one w ewidencji gruntów i budynków jako lasy. Działki leśne, podobnie jak działki rolne, nie są przeznaczone pod zabudowę i mają najniższą wartość. Wykorzystanie terenów leśnych do celów inwestycyjnych niezwiązanych z gospodarką leśną jest możliwe tylko w wyjątkowych przypadkach, a informacje na ten temat można uzyskać w odpowiednim nadleśnictwie. Przy planowaniu inwestycji budowlanych w pobliżu lasów konieczne jest przestrzeganie przepisów dotyczących ochrony przeciwpożarowej oraz określonych odległości od linii lasu, zgodnie z ustawą o ochronie gruntów rolnych i leśnych.

W ewidencji gruntów i budynków lasy są oznaczone jako Ls, natomiast w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (MPZP) stosuje się różne oznaczenia dla terenów zielonych, takie jak ZN (tereny zielone objęte ochroną przyrody), ZL (lasy), ZP (tereny zieleni urządzonej), ZD (tereny ogrodów działkowych), ZC (cmentarze) oraz ZZ (obszary zagrożone powodzią).

Działka rekreacyjna 

Działki o charakterze rekreacyjno-wypoczynkowym to rodzaj działek budowlanych, które są przeznaczone w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na cele rekreacyjne i wypoczynkowe. Zasady dotyczące zabudowy takich działek określane są w konkretnym miejscowym planie gminy. Choć teoretycznie możliwe jest wybudowanie domu na takiej działce, mogą pojawić się trudności związane z procesem zameldowania.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.