Kto ma prawo pierwokupu ziemi rolnej?

Prawo pierwokupu jest gwarancją pierwszeństwa do zakupu określonej rzeczy w sytuacji, gdyby druga strona sprzedała tę rzecz innej osobie. Jak dokładnie ono działa w przypadku nieruchomości rolnej? Kto ma prawo pierwokupu ziemi rolnej?

Kto ma prawo pierwokupu ziemi rolnej?
  • Anna Pakaszewska-Cetera
  • /
  • 8 stycznia 2024

Czym jest prawo pierwokupu ziemi rolnej?

Prawo pierwokupu to zastrzeżenie pierwszeństwa zakupu nieruchomości rolnej w przypadku, gdyby druga strona sprzedała ziemię innej osobie. Sprzedający może sprzedać nieruchomość innej osobie, ale tylko w sytuacji, gdy uprawniony do pierwokupu nie skorzysta ze swojego prawa. 

Przedmiotem sprzedaży musi być nieruchomość rolna, która według ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego jest nieruchomością wykorzystywaną do prowadzenia działalności wytwórczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, w tym produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej. Ustawa wyłącza jednak z tego zastosowania wszystkie nieruchomości położone na obszarach przeznaczonych w planach zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne. 

Komu przysługuje prawo pierwokupu ziemi rolnej?

W przypadku sprzedaży ziemi rolnej prawo pierwokupu przysługuje jej dzierżawcy, o ile spełnione są poniższe warunki:

  • sprzedawcą ziemi rolnej jest osoba fizyczna,
  • dzierżawca jest rolnikiem indywidualnym, który dzierżawi nieruchomość rolną o łącznej powierzchni nieprzekraczającej 300 ha, prowadzi osobiście gospodarstwo rolne, oraz posiada kwalifikacje rolnicze i zamieszkuje w gminie, na obszarze której położona jest jedna z nieruchomości rolnych wchodzących w skład tego gospodarstwa,
  • umowa dzierżawy ma formę pisemną z datą potwierdzoną przez notariusza lub urzędnika,
  • umowa dzierżawy jest wykonywana co najmniej 3 lata, licząc od daty zawarcia jej w formie pisemnej z datą pewną; co więcej, aby potwierdzić ten fakt, nie wystarczy przedstawienie umowy — okoliczność ta ustalana jest przez notariusza na podstawie oświadczenia złożonego przez sprzedawcę, że umowa dzierżawy trwa co najmniej 3 lata oraz wykazania przez dzierżawcę, że wykonywana jest przez ten okres,
  • nabywana nieruchomość musi wchodzić w skład gospodarstwa rodzinnego dzierżawcy  lub jest dzierżawiona przez spółdzielnię produkcji rolnej.

Jakie są rodzaje działek gruntowych?Jakie są rodzaje działek gruntowych?Anna Pakaszewska-Cetera

W pozostałych przypadkach prawo pierwokupu ziemi rolnej jest przyznane Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa (KOWR) działającemu na rzecz Skarbu Państwa. Może on skorzystać z tego prawa w terminie miesiąca od otrzymania warunkowej umowy sprzedaży lub stosownego zawiadomienia. Prawo pierwokupu nie przysługuje KOWR, jeżeli nabywcą nieruchomości rolnej jest:

  • rolnik indywidualny i w wyniku nabycia następuje powiększenie gospodarstwa rodzinnego do powierzchni nie większej niż 300 ha użytków rolnych, a nabywana nieruchomość rolna położona jest w gminie, w której ma miejsce zamieszkania nabywca, lub w gminie graniczącej z tą gminą,
  • osoba bliska zbywcy,
  • jednostka samorządu terytorialnego,
  • Skarb Państwa,
  • Spółka Celowa, o której mowa w ustawie z dnia 10 maja 2018 r. o Centralnym Porcie Komunikacyjnym,
  • spółdzielnia produkcji rolnej, nabywająca wkład gruntowy od członka tej spółdzielni lub nabywająca nieruchomość rolną w wykonaniu prawa pierwokupu, o którym mowa w art. 147 § 2 ustawy z dnia 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze,
  • członek spółdzielni produkcji rolnej — nabywający wkład gruntowy od innego członka tej samej spółdzielni,
  • park narodowy nabywający nieruchomość rolną na cele związane z ochroną przyrody.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!