Masz zniszczony banknot? Możesz go wymienić

Uprany wraz ze spodniami banknot stuzłotowy, lub zalana sokiem czy kawą „dycha” — nikt nie lubi sytuacji, w której przez nieuwagę dokonał zniszczenia ciężko zarobionych pieniędzy. Jak się okazuje, nawet w takich sytuacjach możemy (pod pewnymi warunkami) wymienić uszkodzone banknoty na fabrycznie nowe. W niektórych okolicznościach odzyskamy jednak jednie część wartości zniszczonych pieniędzy.

Masz zniszczony banknot? Możesz go wymienić
  • Michał Górecki
  • /
  • 15 czerwca 2020

Gdzie mogę wymienić zniszczony banknot?

Choć banknoty są produkowane z dość wytrzymałego papieru, nie zawsze są w stanie przetrwać pranie z wirowaniem lub kontakt z sokiem lub farbą. Zdarza się również, że w ferworze zakupów przyjmiemy wraz z wydaną resztą uszkodzony pieniądz, którego w żadnym sklepie nikt nie chce potem od nas przyjąć. Narodowy Bank Polski, który jest emitentem znaków pieniężnych, przewidział taką sytuację i zakłada, pod ściśle określonymi warunkami, wymianę zniszczonych pieniędzy. Zgodnie z prawem, takiej zamiany możemy dokonać w każdym banku działającym w Polsce.

Kiedy możliwa jest wymiana zniszczonego banknotu?

Bank centralny określa ogólne zasady wymiany zniszczonych banknotów. Zgodnie z zarządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego, taka operacja może zostać przeprowadzona pod warunkiem, że co najmniej 45 procent (czyli prawie połowa) zniszczonego banknotu zachowała się w jednym kawałku. Oczywiście musi być możliwe rozpoznanie nominału zniszczonego znaku pieniężnego. Nie jest jednak tak, że za połówkę banknotu stuzłotowego otrzymamy całe sto złotych. Zgodnie z przepisami jeśli jest to od 45 do 75 procent pierwotnej powierzchni otrzymamy za niego połowę pierwotnej wartości nominalnej, czyli w opisywanym przypadku – 50 złotych.

Jeżeli zachowało się więcej niż ¾ powierzchni banknotu, możemy liczyć na wymianę za pełną wartość nominalną – ocena należy jednak do pracownika banku, który może odmówić wymiany lub ocenić, że zachowała się mniejsza powierzchnia, niż ta, za którą przysługuje pełna wymiana.

W przypadku poplamionych banknotów otrzymamy pełną ich wartość. To samo dotyczy pieniędzy na których, ktoś dokonał napisów – również one podlegają wymianie na wyżej wymienionych zasadach.Jeżeli mamy banknot przedarty na pół, możemy liczyć na wymianę w stosunku 1:1 czyli odzyskamy pełną sumę – oczywiście pod warunkiem, że posiadamy obie połówki.

Jeżeli pracownik banku nabierze podejrzeń co do autentyczności zniszczonego banknotu lub monety ma obowiązek je zatrzymać oraz poinformować o fakcie stosowne organy, np. policję. Każdy, nawet najbardziej zniszczony banknot można bowiem zweryfikować.

Czy można wymienić zniszczone monety?

Jak się okazuje, wymiana zniszczonych pieniędzy nie dotyczy jedynie banknotów. Zgodnie z zarządzeniem prezesa NBP, podlega jej także bilon. Chodzi o monety, które mają uszkodzenia typu mechanicznego. NBP zastrzega jednak, że nie można wymienić bilonu, który został uszkodzony „przy wykorzystaniu urządzeń przemysłowych, stosowanych do deformowania monet poprzez ich pofalowanie, pocięcie, zdeformowanie kształtu lub zatarcie wizerunku monety”. Na stronie banku centralnego można znaleźć dokument, w którym zamieszczono zdjęcia tego typu zniszczeń. Trzeba przyznać, że niektóre z nich wyglądają dość „spektakularnie”.

Podstawa prawna do wymiany zniszczonych pieniędzy

Wymianę zniszczonych pieniędzy nie reguluje żadna ustawa ani ministerialne rozporządzenie, a zarządzenie nr 31/2013 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 17 grudnia 2013 roku, którego pełny tekst jednolity można znaleźć na oficjalnej stronie internetowej NBP. Dokument określa m.in. formalności jakie leżą po stronie banku wymieniającego zniszczone znaki pieniężne. W każdym przypadku konieczne jest wypełnienie wniosku, którego wzór jest załączony do zarządzenia. Oprócz danych osoby wnioskującej o wymianę znajduje się m.in. miejsce na opis okoliczności zniszczenia banknotu.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!