UOKiK: niejasne zasady udzielania wakacji kredytowych

• Anna Stępniewska
• /
• 29 czerwca 2020

Pozaustawowe wakacje kredytowe nie są usługą darmową, dlatego klienci powinien otrzymać jasną i rzetelną informację o kosztach odroczenia spłaty rat. Urzędnicy sprawdzili, w jaki sposób banki informują swoich klientów o kosztach odroczenia spłaty rat, a także czy informują o przysługującym im prawie odstąpienia od wprowadzonych do umów zmian w zakresie odroczenia spłaty rat kredytu.

Wakacje kredytowe. Jakie praktyki zakwestionował UOKiK?

W wyniku przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego kontrolerzy zakwestionowali następujące praktyki bankowe dotyczące komercyjnych wakacji kredytowych:

1. Brak wyczerpujących informacji o finansowych konsekwencjach odroczenia spłaty rat kredytowych — klient przed podjęciem decyzji o skorzystaniu z usługi nie otrzymywał jasnego komunikatu na temat zasad naliczania odsetek czy wysokości raty po zakończeniu wakacji kredytowych. Takie informacje muszą być udzielone klientom na początkowym etapie, przed podjęciem decyzji o zawieszeniu spłaty rat.

2. Nieinformowanie klientów przed zawarciem aneksu o prawie odstąpienia od umowy w ciągu 14 dni (lub w niektórych przypadkach skracanie tego okresu na niekorzyść klienta). Oświadczenie o odstąpieniu konsument może odebrać w banku osobiście, może je otrzymać również za pośrednictwem poczty elektronicznej i tradycyjnej. 14-dniowy termin powinien być liczony od momentu, gdy konsument zostanie poinformowany o rzeczywistych skutkach finansowych wakacji kredytowych. 

3. Stosowanie w aneksach dodatkowych postanowień sugerujących, że klient akceptuje również określony stan zadłużenia wynikający z pierwotnej umowy. Takie zapisy wymuszające składania dodatkowych oświadczeń nie mają nic wspólnego z celem aneksu (czyli odroczeniem rat kredytu), a mogą w przyszłości skutecznie zablokować dochodzenie innych roszczeń wobec banku. 

– Wyeliminowaliśmy niekorzystne warunki dla kredytobiorców, którzy z uwagi na pandemię koronawirusa zdecydowali się na skorzystanie z oferowanych dobrowolnie przez banki tzw. wakacji kredytowych. Konsumenci mają zagwarantowane prawo do odstąpienia od zmian umowy w ciągu 14 dni, są o tym poinformowani i znają koszty zawieszenia rat oferowanego dobrowolnie przez banki. Będziemy jednak wciąż monitorować sytuację, aby prawa konsumentów były na każdym etapie zagwarantowane – mówi prezes UOKiK Tomasz Chróstny.

Najwięcej nieprawidłowości wskazano w Santander Bank Polska oraz Bank BNP Paribas.  Oba banki wycofały się z kwestionowanych w umowach zapisów oraz wydały komunikaty, że nie będą stosować w aneksach dodatkowych zapisów potwierdzających uznanie zadłużenia przez kredytobiorcę. Jak podaje UOKiK, zdecydowana większość spośród 14 banków, w których wykryto nieprawidłowości, pozytywnie odniosła się do zastrzeżeń UOKiK, czyli wyeliminowała już wskazane nieprawidłowości lub zadeklarowała zmianę niekorzystnych praktyk we wskazanym terminie. Urząd będzie monitorował wypełnianie przez banki zadeklarowanych zapewnień. 

CZYTAJ TEŻ Na czym polega zawieszenie emerytury?

Ustawowe a pozaustawowe wakacje kredytowe

Komercyjne wakacje kredytowe (pozaustawowe) są usługą oferowaną przez większość banków już od dawna. Klienci banków mogą z nich skorzystać raz na jakiś czas (np. raz w roku na jeden miesiąc, raz na pięć lat albo maksymalnie dwa razy w całym okresie kredytowania). Oczywiście warunkiem skorzystania z opcji jest zawsze terminowe regulowanie rat. Usługa jest traktowana jako dodatkowy “benefit” i w wielu przypadkach nie była kierowana do osób rzeczywiście potrzebujących pomocy. Usługa nie jest darmowa, kredytobiorca korzystający z tej opcji musi liczyć się np. z wyższymi odsetkami z powodu dłuższego okresu kredytowania). W zależności od oferty, komercyjne wakacje kredytowe dotyczą głównie zwolnienia albo z raty kapitałowej, część odsetkową zwykle trzeba wciąż płacić. W nielicznych bankach wakacje kredytowe obejmują całą ratę kapitałowo-odsetkową.

Z kolei ustawowe wakacje kredytowe są rozwiązaniem przygotowanym na czas pandemii COVID-19. Mogą  z nich skorzystać osoby, które w wyniku epidemii koronawirusa utraciły pracę lub główne źródło dochodów po 13 marca 2020 r. Spłata rat jest zawieszona w tym przypadku na maksymalnie 3 miesiące po doręczeniu kredytodawcy stosownego wniosku. 

– Każdy kredytobiorca, który stracił główne źródło dochodu, będzie mógł zawiesić spłatę rat kredytu hipotecznego i konsumenckiego na maksymalnie 3 miesiące. Jest to rozwiązanie darmowe – jedyną opłatą będzie kontynuacja składek za ubezpieczenie w celu zapewnienia dalszej ochrony. To realna pomoc dla kredytobiorców, wspierająca ich w utrzymaniu stabilności finansowej w sytuacji pogorszenia dochodów gospodarstwa domowego  – mówi Tomasz Chróstny.

Banki nie pobierają opłat ani odsetek za korzystanie z ustawowych wakacji kredytowych. Okres spłaty całego zobowiązania zostaje wydłużony  o czas wakacji kredytowych. Z wakacji kredytowych można skorzystać, gdy umowa o kredyt została zawarta przed 13 marca 2020 r. oraz gdy zakończenie okresu kredytowania przypada po upływie 6 miesięcy od tej daty.

CZYTAJ TEŻ Co to są wakacje kredytowe?

CZYTAJ TEŻJak obliczyć koszty kredytu?

CZYTAJ TEŻ Wybór najtańszego kredytu gotówkowego

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.