Przypadkowe znalezienie zabytku archeologicznego - co zrobić?

Zabytek i zabytek archeologiczny – czym są?

Definicja prawna analizowanych pojęć została zawarta w ustawie dnia 23 lipca 2003 roku (z późniejszymi zmianami) o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Zgodnie z artykułem 3. niniejszego dokumentu pod pojęciem zabytku rozumieć należy:

„Nieruchomość lub rzecz ruchomą, ich części lub zespoły, będące dziełem człowieka lub związane z jego działalnością i stanowiące świadectwo minionej epoki bądź zdarzenia, których zachowanie leży w interesie społecznym ze względu na posiadaną wartość historyczną, artystyczną lub naukową”.

Jak wygląda i co ze sobą niesie procedura wpisania nieruchomości do rejestru zabytków?Jakub Stasak

Ta sama regulacja określa zabytek archeologiczny jako:

„Zabytek nieruchomy, będący powierzchniową, podziemną lub podwodną pozostałością egzystencji i działalności człowieka, złożoną z nawarstwień kulturowych i znajdujących się w nich wytworów bądź ich śladów albo zabytek ruchomy, będący tym wytworem”.

Według ustawodawcy ochrona zabytków polega zaś przede wszystkim na podejmowaniu przez organy administracji publicznej działań mających na celu:

• zapewnienie warunków prawnych, organizacyjnych i finansowych umożliwiających trwałe zachowanie zabytków oraz ich zagospodarowanie i utrzymanie,

• zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków,

• udaremnianie niszczenia i niewłaściwego korzystania z zabytków,

• przeciwdziałanie kradzieży, zaginięciu lub nielegalnemu wywozowi zabytków za granicę,

• kontrolę stanu zachowania i przeznaczenia zabytków,

• uwzględnianie zadań ochronnych w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przy kształtowaniu środowiska.

Czy poszukiwanie zabytków jest w Polsce legalne?

W przypadku niczym nieograniczonej i żaden sposób niekontrolowanej możliwości legalnego amatorskiego poszukiwania zabytków realizacja powyższych zadań byłaby znacznie utrudniona.

Warunkiem prowadzenia legalnych poszukiwań jest więc uzyskanie od właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków odpowiedniego pozwolenia.

Jak polskie prawo celne definiuje antyk i dzieło sztuki?Jakub Stasak

Co ciekawe, identyczna procedura obowiązuje również wtedy, gdy zamierzamy eksplorować polskie wody śródlądowe na przykład z użyciem magnesu neodymowego.

Pozwolenie dotyczące prowadzenia poszukiwań na należących do naszego kraju obszarach morskich wydaje natomiast właściwy dyrektor urzędu morskiego.

Pamiętaj: Urzędy konserwatorskie zwykle posiadają także swoje delegatury, które obejmują mniejsze części poszczególnych województw.

Przypadkowe znalezienie zabytku archeologicznego – co zrobić?

Oficjalnej zgody właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków nie wymaga działanie polegające na poszukiwaniu, chociażby z wykrywaczem metali, zagubionych własnych przedmiotów (w obrębie należącej do nas działki bądź w miejscach publicznych, takich jak plaża).

Jeżeli jednak dany zabytek trafi w nasze ręce przypadkiem, swoje praktyczne zastosowanie znajduje artykuł 33. ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.

Czy i kiedy według prawa znalezione rzeczy i pieniądze stają się naszą własnością?Jakub Stasak

Wspomniany przepis stanowi, że:

„Kto przypadkowo znalazł przedmiot, co do którego istnieje przypuszczenie, iż jest on zabytkiem archeologicznym, jest obowiązany, przy użyciu dostępnych środków, zabezpieczyć ten przedmiot i oznakować miejsce jego znalezienia oraz niezwłocznie zawiadomić o znalezieniu tego przedmiotu właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków, a jeśli nie jest to możliwe, właściwego wójta (burmistrza, prezydenta miasta)”.

Przyjmując zawiadomienie, to właśnie wójt, burmistrz lub prezydent miasta automatycznie zobowiązuje się do przekazania właściwemu wojewódzkiemu konserwatorowi zabytków szczegółowych informacji dotyczących odnalezionych przedmiotów, czego dokonać musi w terminie nie dłuższym niż trzy dni.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.