Rola prezydenta w procesie uchwalania ustaw

Sposób uchwalania ustaw jest w naszym kraju ściśle określony między innymi przez przepisy Konstytucji. Jaką rolę w procesie legislacyjnym pełni głowa państwa? Wyjaśniamy.

Rola prezydenta w procesie uchwalania ustaw
  • Jakub Stasak
  • /
  • 3 sierpnia 2023

Podpis prezydenta

Warunkiem niezbędnym dla wejścia w życie każdej ustawy jest sygnowanie jej własnoręcznym podpisem przez prezydenta oraz ogłoszenie w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej.

Jak wygląda procedura nadania polskiego obywatelstwa?Jak wygląda procedura nadania polskiego obywatelstwa?Jakub Stasak

Wobec powyższego, po zakończeniu postępowania ustawodawczego w parlamencie, Marszałek Sejmu przedstawia uchwaloną już ustawę głowie państwa (tryb przewidziany w art. 122. ust. 1. Konstytucji).

Podpisanie dokumentu przez prezydenta i zarządzenie jego publikacji w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, następuje najpóźniej w 21. dniu od dnia przedstawienia (art. 122. ust. 2. Konstytucji).

Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego

W sytuacji, kiedy prezydent ma wątpliwości co do słuszności przyjętych w ustawie rozwiązań bądź ich zgodności z ustawą zasadniczą, przed złożeniem podpisu może wystąpić w trybie kontroli prewencyjnej z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności ustawy z Konstytucją (art. 122. ust. 3. Konstytucji).

Od tego momentu wejście ustawy w życie zależy już tylko od treści wyroku Trybunału Konstytucyjnego, dzieje się tak, ponieważ prezydent nie ma prawa odmówić podpisania ustawy, którą Trybunał uznał za zgodną z Konstytucją,

Jeśli niezgodność z ustawą zasadniczą zostanie stwierdzona wyłącznie na poziomie jej poszczególnych regulacji (nie zaś nierozerwalnego związku stwierdzonych naruszeń z całością Konstytucji), po zasięgnięciu opinii Marszałka Sejmu, prezydent podpisuje ustawę, pomijając przy tym zakwestionowane przez Trybunał przepisy lub też zwraca ustawę Sejmowi w celu usunięcia niezgodności (art. 122. ust. 4. Konstytucji).

Prezydenckie prawo łaski — jak wygląda procedura?Prezydenckie prawo łaski — jak wygląda procedura?Jakub Stasak

Polski system prawny daje głowie państwa również możliwość przekazania ustawy do ponownego rozpatrzenia Sejmu bez występowania do Trybunału Konstytucyjnego w trybie ust.3.

Procedura ta, określana  jako weto prezydenckie (ustawodawcze), charakteryzuje się brakiem selektywności, co w praktyce oznacza, że weto nie może podawać w wątpliwość jedynie niektórych przepisów, a wyłączne całą ustawę, musi zostać także odpowiednio umotywowane.

Odrzucenie wniosku prezydenta

Odrzucenie prezydenckiego wniosku przez Sejm następuje poprzez ponowne uchwalenie ustawy większością 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Jeżeli okoliczności takie zaistnieją, prezydent zobowiązany jest do podpisania ustawy (w ciągu 7 dni) oraz zarządzenia jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, bez prawa do wystąpienia do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej (art. 122. ust. 5. Konstytucji).

Co niezwykle istotne, przepisy Konstytucji przewidują ponadto tzw. tryb kontroli następczej.

W jego ramach prezydent występuje do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o zbadanie zgodności już podpisanej i ogłoszonej w Dzienniku Ustaw ustawy z Konstytucją.

Ile wynosi emerytura prezydencka?Ile wynosi emerytura prezydencka?Jakub Stasak

Wspomniany wniosek prezydent składa w dowolnym czasie, wobec każdej obowiązującej ustawy, umowy międzynarodowej czy rozporządzenia, z zastrzeżeniem jednak, że w żaden sposób nie wpływa on na obowiązywanie aktu prawnego, którego dotyczy.

Moc obowiązywania spornego dokumentu uchyla wyłącznie stosowny wyrok Trybunału Konstytucyjnego.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!