Zatrudnianie osób niepełnoletnich: ważne informacje

Wprowadzanie osób niepełnoletnich na rynek pracy jest kwestią bardzo ważną, związaną z rozwojem i przyszłością młodych jednostek. Z uwagi na ich wiek oraz potrzeby, istnieją specjalne przepisy mające na celu zagwarantowanie im odpowiednich warunków pracy. Wspierając młodych pracowników w początkowym etapie ich kariery, buduje się solidne fundamenty dla ich dalszego rozwoju zawodowego.

Zatrudnianie osób niepełnoletnich: ważne informacje
  • Małgorzata Łaziuk
  • /
  • 22 sierpnia 2023

Czy można zatrudniać nieletniego pracownika?

Zatrudnianie nieletnich w Polsce podlega rygorystycznym przepisom, mającym na celu ich ochronę oraz zapewnienie odpowiednich warunków pracy. Minimalny wiek, od którego można zatrudnić niepełnoletniego pracownika, to 15 lat.

Osoba poniżej 18. roku życia może podejmować pracę jedynie na stanowiskach, które nie zagrażają jej zdrowiu i rozwojowi. Przy pracownikach między 16. a 18. rokiem życia, zatrudnianie jest dozwolone pod pewnymi warunkami, unikając prac uznanych za niebezpieczne czy szkodliwe.

Istnieje wymóg uzyskania zgody rodziców lub opiekunów prawnych na zatrudnienie. Zgoda ta jest istotnym krokiem, mającym na celu zagwarantowanie, że wiedzą oni o tym, są świadomi i zaakceptowali fakt, że nastolatek podjął pracę.

Jaka umowa dla osoby poniżej osiemnastu lat?

Dla pracowników niepełnoletnich można zaproponować umowę o pracę. Zawierana jest na ogólnych zasadach, jednak uwzględnia szczególne przepisy i ograniczenia dostosowane do wieku pracownika. Tego rodzaju umowa pozwala na zatrudnienie nieletniego pracownika zarówno na pełny etat, jak i w niepełnym wymiarze godzin, uwzględniając przy tym wiek, rozwój psychofizyczny oraz obowiązujące przepisy dotyczące edukacji i ochrony zdrowia.

Umowa o pracę dla nieletnich musi uwzględniać ograniczenia czasu pracy, dostosowanie do wymogów zdrowia i rozwoju oraz zapewnienie odpowiednich warunków zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi pracowników młodocianych. Jest to forma umowy, która podlega kontroli instytucji nadzorujących prawa pracownicze, takich jak Inspekcja Pracy. Stanowi nie tylko zabezpieczenie dla pracowników, ale także dla pracodawców, regulując zasady zatrudniania młodych osób w sposób adekwatny do ich wieku i sytuacji.

Przegląd światowych systemów prawnych dotyczących pracy dzieciPrzegląd światowych systemów prawnych dotyczących pracy dzieci Damian Jemioło

Oprócz umowy o pracę, dla nieletnich pracowników istnieje możliwość zawierania innych typów umów, takich jak umowa zlecenia lub umowa o dzieło. Umowa zlecenia może być wykorzystana, jeśli wykonywana praca spełnia charakterystyczne dla tego rodzaju umowy kryteria. Reguluje ona zlecenie wykonania określonego zadania bez konkretnego określenia miejsca i czasu pracy.

Umowa o dzieło również może być stosowana, pod warunkiem że praca jest zgodna z przepisami dotyczącymi pracy młodocianych. Tego typu umowa reguluje wykonanie określonego dzieła, czyli zadań zakończonych konkretnym efektem.

Nie ważne, jaką formę umowy wybierzemy, praca nieletnich pracowników zawsze musi być zgodna z przepisami prawa pracy. To gwarantuje ochronę praw zarówno pracowników, jak i pracodawców.

Warunki pracy dla osoby małoletniej. Gdzie się zgłosić w przypadku nieprawidłowości?

Warunki pracy dla pracowników nieletnich są związane z ich wiekiem i stanem rozwoju, co wymaga szczególnej troski. Pracodawcy mają obowiązek zapewnić im odpowiednie otoczenie, gwarantujące bezpieczeństwo i zdrowy rozwój poprzez zdobywanie doświadczenia zawodowego. Polskie prawo pracy reguluje konkretne zasady dotyczące pracy młodocianych pracowników.

Najważniejszym aspektem jest ograniczenie czasu pracy dla nieletnich pracowników. Maksymalny czas pracy wynosi  dla nieletniego w wieku  do 16 lat to 6 godzin w ciągu dnia, po ukończonym 16 roku życia — 8 godzin, co ma zagwarantować równowagę między pracą a nauką oraz czasem wolnym. Ograniczenia obejmują także zakaz wykonywania pracy w nocy i nadgodzin, w celu ochrony ich zdrowia i prawidłowego rozwoju. Dodatkowo zabrania się wykonywania prac uważanych za niebezpieczne, wyczerpujące lub wymagające specjalistycznych umiejętności.

Prawa pracowników związane z godzinami pracy i przerwamiPrawa pracowników związane z godzinami pracy i przerwamiMałgorzata Łaziuk

Przerwy w pracy są istotne dla młodych pracowników, pozwalając na odpoczynek i spożywanie posiłków. Warto wspomnieć, że do 18 roku życia konieczne jest spełnianie obowiązku szkolnego, dlatego praca nie powinna kolidować z zajęciami lekcyjnymi.

Warunki pracy młodocianych pracowników mają na celu ochronę ich zdrowia, zapewnienie bezpieczeństwa i możliwość jednoczesnej nauki i pracy. W przypadku problemów, takich jak mobbing czy niewypłacane wynagrodzenie, istnieją odpowiednie instytucje, do których można się zwrócić.

W przypadku mobbingu lub niewłaściwego traktowania w pracy pracownik nieletni może skonsultować się z przełożonym, działem HR lub z Państwową Inspekcją Pracy. W sytuacji, gdy problem pozostaje nierozwiązany, warto skorzystać z pomocy inspekcji pracy lub związków zawodowych.

Jeśli pracownik nieletni nie otrzymuje wynagrodzenia, może podjąć rozmowę z pracodawcą lub skonsultować się z inspektoratem pracy, lub prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy.

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) w Polsce nadzoruje przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym związanych z ochroną pracowników nieletnich. W przypadku naruszeń pracownik ma prawo zgłosić sprawę do PIP, która podejmie odpowiednie kroki.

Jeśli prawa pracownicze nie są przestrzegane, pracownicy młodociani mają dostęp do środków prawnych i instytucji, które chronią ich interesy i zapewniają uczciwe warunki pracy. Współpraca z inspekcją pracy, prawnikami lub związkami zawodowymi może pomóc w rozwiązaniu problemów i przywróceniu uprawnień pracownikom nieletnim.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!