Przegląd światowych systemów prawnych dotyczących pracy dzieci

Jak wygląda kwestia prawna dotycząca pracy dzieci w poszczególnych krajach i Unii Europejskiej? Kiedy osoby nieletnie mogą podjąć zatrudnienie? Czy kraje chronią je jakoś w specjalny sposób?

Przegląd światowych systemów prawnych dotyczących pracy dzieci
  • Damian Jemioło
  • /
  • 12 czerwca 2023

Praca dzieci a Unia Europejska

W Unii Europejskiej praca dzieci jest ściśle regulowana i stanowi naruszenie praw człowieka. Zgodnie z zasadą ochrony dzieci, określoną w Karcie Praw Podstawowych UE art. 32, dzieci mają prawo do ochrony przed wykorzystywaniem i pracy szkodliwej dla ich zdrowia lub rozwoju. Praca dzieci jest ponadto zakazana. Minimalny wiek dopuszczenia do pracy nie może być niższy niż minimalny wiek zakończenia obowiązku szkolnego, bez uszczerbku dla uregulowań korzystniejszych dla młodocianych i z wyjątkiem ograniczonych odstępstw.

Czy szef może mi nakazać pracę w sobotę albo dzień wolny od pracy?Czy szef może mi nakazać pracę w sobotę albo dzień wolny od pracy?Michał Górecki

Młodociani dopuszczeni do pracy muszą mieć zapewnione warunki pracy odpowiednie dla ich wieku oraz być chronieni przed wyzyskiem ekonomicznym, oraz jakąkolwiek pracą, która mogłaby szkodzić ich bezpieczeństwu, zdrowiu lub rozwojowi fizycznemu, psychicznemu, moralnemu i społecznemu albo utrudniać im edukację.

Jak wygląda praca dzieci w Stanach Zjednoczonych?

W Stanach Zjednoczonych przepisy dotyczące pracy dzieci są regulowane przez federalne prawo pracy, a także przez prawo pracy poszczególnych stanów. Ustawa FLSA i przepisy dotyczące zatrudniania nieletnich, opisane w 29 CFR Part 570, regulują tak godziny, jak i rodzaje prac wykonywanych przez osoby nieletnie. Dzieci bez względu na wiek mogą pracować w firmach, których właścicielami są ich rodzice. 

Wyjątkiem jest zakaz zatrudniania osób poniżej 16 roku życia przy produkcji przemysłowej i w górnictwie oraz zakaz wykonywania prac uznawanych przez Ministra Pracy (Secretary of Labor) za niebezpieczne dla osób poniżej 18 roku życia.

Czy dzieci mogą pracować w Chinach?

W Chinach istnieją przepisy dotyczące pracy dzieci ustanowione przez rząd. Minimalny wiek, od którego dzieci mogą podjąć pracę, wynosi 16 lat. Istnieją jednak pewne wyjątki dla pracy na wsi oraz prac domowych, gdzie minimalny wiek wynosi 15 lat. Przepisy obejmują również ograniczenia dotyczące godzin pracy i rodzaju prac, które mogą być wykonywane przez dzieci w różnym wieku. 

Jednak w Chińskiej Republice Ludowej nadal dość powszechna jest praca nieletnich. Często w trudnych warunkach, z brakiem poszanowania prawa pracy czy w ogóle człowieka. W internecie możemy natknąć się na wiele publikacji dotyczących wręcz niewolniczej pracy dzieci w tym kraju.

Praca dzieci w Rosji

W Rosji minimalny wiek, od którego można podjąć pracę, wynosi 16 lat. Jednak dzieci od 14 roku życia również mogą podjąć się pracy zarobkowej, jeśli mają pisemną zgodę od rodziców lub opiekunów prawnych i to tylko pod pewnymi wyjątkami. Rosyjskie przepisy dotyczące pracy dzieci obejmują również ograniczenia godzin pracy, które są zależne od wieku i rodzaju pracy wykonywanej przez dzieci.

Jednak z powodu sankcji do rosyjskiej Dumy trafiła ustawa, mająca pozwolić na pracę dzieci, które ukończyły 14 lat. Miałaby to być jednak praca lekka, nienarażająca zdrowia najmłodszych. W rosyjskiej rzeczywistości może być jednak zupełnie inaczej.

Korea Północna i niewolnicza praca dzieci

Koreańska Republika Ludowo-Demokratyczna nie jest ani ludowa, ani tym bardziej demokratyczna. Prawo północnokoreańskie jest w zasadzie niezgłębione, jednak wiele raportów zagranicznych organizacji wskazuje, że w kraju tym dochodzi do wyzysku dzieci. Ich niewolnicza praca to w zasadzie standard i to w różnych branżach – poczynając od rolnictwa, przez przemysł na usługach kończąc.

Jak pracować efektywnie z domu, gdy dzieci zostają z tobą?Jak pracować efektywnie z domu, gdy dzieci zostają z tobą?Michał Górecki

W państwie tym nie szanuje się zresztą też życia i praw dorosłych ludzi. Dość powiedzieć, że oficjalna strona ambasady Korei Północnej w Polsce chwali się tym, że w ich strefach ekonomicznych, cytując: „płace są trzykrotnie tańsze niż w podobnych strefach na wybrzeżu Chin oraz 10cio krotnie niższe niż w Republice Korei. Minimalna płaca dla koreańskiego pracownika to 80$ miesięcznie” (pisownia oryginalna). 

Dziecięcy pracownicy na świecie

Ogólnie rzecz biorąc w większości krajów tzw. globalnej Północy (świat Zachodni, a także inne bogate i rozwinięte państwa) prawo pracy chroni w jakiś sposób dzieci. Np. nie dopuszczając ich do pracy lub zezwalając na nią w określonych, bezpiecznych warunkach. Jednak w wielu miejscach na globalnym Południu systemy w ogóle nie adresują tego problemu albo mają do niego wyjątkowo „liberalny” stosunek. 

W krajach takich jak Gwinea-Bissau, Mali czy Etiopia ponad połowa dzieci w wieku 5–14 lat pracuje aby wspierać swoje rodziny. Dziecięcy pracownicy są prónież powszechni w Bhutanie, Nepalu, Nigerze, a także w większości krajów wschodniej i środkowej Afryki, czy Indochin.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!