Apostazja. Jak wystąpić z kościoła?

Jak wystąpić z kościoła katolickiego? Proces apostazji, ile kosztuje, jak przebiega i czy ksiądz może jej odmówić?  

Apostazja. Jak wystąpić z kościoła?
  • Jan Wróblewski
  • /
  • 26 października 2020

Jakie są powody apostazji?

Osoby, które podejmują się aktu apostazji, mają ku temu najróżniejsze powody. Nie sposób wymienić wszystkich, są jednak przypadki, które cechują podobne pobudki. Do jednej z nich należy nasz pogrzeb, a raczej forma, w jakiej się on odbędzie. Niektóre osoby chcą być pewne, że ich rodzina nie urządzi im katolickiego pogrzebu w sytuacji, kiedy stanowczo domagali się dla siebie pogrzebu "świeckiego". Inni tak jak wydaje się to mieć teraz miejsce w Polsce, chcą „utrzeć nosa” Kościołowi. Motywując chęć do wystąpienia ze wspólnoty, pokazaniem tej instytucji, że jej zbytnia pewność co do swojej pozycji w Państwie jest mylna. Dla jeszcze innych będzie to akt odwagi i niezależności i wiary we własne przekonania.

Czym jest i ile kosztuje Apostazja?

Apostazja i jej przebieg nie są specjalnie skomplikowane, wymagają jednak przebrnięcia przez szereg procedur i czasu na ich zrealizowanie. Akt apostazji został uregulowany poprzez Dekret Ogólny Konferencji Episkopatu Polski w sprawie wystąpień z Kościoła oraz powrotu do wspólnoty Kościoła. Podstawowe wymogi potrzebne do wystąpienia ze wspólnoty, to ukończone 18 lat i pełna zdolność do czynności prawnych. Pierwszym krokiem do apostazji, jest złożenie oświadczenia woli, które należy złożyć właściwemu dla naszego miejsca zamieszkania proboszczowi. Warto podkreślić, że oświadczenie musi zostać złożone osobiście, żadna inna forma nie jest akceptowana. W odróżnieniu np do zawarcia aktu małżeńskiego, apostazja nie niesie za sobą żadnych kosztów.

Co powinno zawierać oświadczenie w sprawie apostazji?

Oświadczenie musi zawierać nasze dane personalne oraz informacje odnośnie miejsca i daty naszego chrztu. Niezbędne jest również pisemne wskazanie źródła i powodów naszej chęci do wystąpienia z Kościoła. Oświadczenie musi również zawierać naszą wolę dokonania apostazji, która jest opatrzona klauzulą świadomości konsekwencji związanych z tym aktem.

Jak przebiega apostazja?

Pierwszym krokiem, jaki musi podjąć proboszcz, jest sprawdzenie wymogów formalnych. Jeśli nasze pismo spełnia wszystkie wymagania, kapłan przechodzi do przeprowadzenia z odstępcą rozmowy, która ma na celu zrozumienie i poznanie przyczyn jego decyzji. Po odbyciu takiej rozmowy ksiądz zwyczajowo podejmuje próbę przekonania nas do rezygnacji z apostazji. Procedury mówią o tym, że proboszcz przystępuje do dalszych czynności dopiero wtedy, gdy podczas rozmowy z nami zyska pewność, że chcemy wystąpić z Kościoła dobrowolnie i świadomie. Następnym krokiem jest przeprowadzenie weryfikacji oświadczenia, przez ordynariusza. Jeżeli uzna on, że wszystkie formalności zostały spełnione, poleca on naszemu kapłanowi dokonanie stosownego wpisu w księdze ochrzczonych. Warto dodać, że Kościół Katolicki nie wystawia pisemnego świadectwa dokonania apostazji. Jedynym potwierdzeniem tego aktu, jest rozbudowane o tę informację świadectwo chrztu.

Jakie są konsekwencje apostazji?

Do konsekwencji dokonania aktu apostazji, zaliczamy: utratę prawa do sprawowania i przyjmowania sakramentów, zakaz czynnego udziału w obrzędach, brak możliwości zostania świadkiem małżeństwa, czy rodzicem chrzestnym. Osoba, która przeszła apostazję, nie może również należeć do organizacji i stowarzyszeń kościelnych. Jednak jedną z najważniejszych konsekwencji jest utrata prawa do katolickiego pogrzebu.

Czy apostazja jest nieodwracalna?

Apostazja nie jest nieodwracalna. Jako odstępca, zachowujemy możliwość powrotu do wspólnoty Kościoła. W przypadku takiej chęci musimy ponownie złożyć właściwemu proboszczowi pisemne oświadczenie woli, które musi zawierać opis i informacje dotyczące naszych pobudek dotyczących zarówno wystąpienia, jak i chęci powrotu do Kościoła. Jeżeli kapłan wyrazi zgodę na powrót danej osoby do wspólnoty, zwraca się do ordynariusza, który wcześniej zdecydował o nałożeniu na tę osobę kary ekskomuniki. Następnie po uchyleniu ekskomuniki nanosi się odpowiednie adnotacje w księdze chrztów. Po przejściu wszystkich procedur odstępca może powrócić do wspólnoty kościoła, jednak wcześniej zostaje nałożona na niego stosowna pokuta.

Czy dużo osób zdecydowało się na apostazję w ostatnich latach?

Wedle danych zamieszczonych na stronie Intsytutu Statystki Kościoła Katolickiego w okresie 2006-2009, było tylko 1057 osób, które zdecydowały się na apostazję. Natomiast w roku 2010 było to już 459 przypadków, czyli prawie połowa liczby osób, uwzględnionych w trzech poprzednich latach. Jak czytamy w komentarzu zamieszczonym na oficjalnej stronie Instytutu: „W związku ze stosunkową niewielką skalą zjawiska, ISKK nie kontynuował prac badawczych aktów apostazji w Polsce.”. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!