Czy można zamienić umowę o pracę na umowę zlecenie u tego samego pracodawcy?
Często pracodawcy decydują się na zatrudnianie pracowników na podstawie umów cywilnoprawnych, najczęściej w ramach umowy zlecenie. Ważne jest, aby pracownicy mieli świadomość, że tego rodzaju umowa różni się od umowy o pracę i nie obejmuje takiego samego zakresu obowiązków. Dlatego też nie zawsze będzie możliwe przejście pracownika z umowy o pracę na umowę zlecenie.
- Anna Pakaszewska-Cetera
- /
- 27 lipca 2023
Umowa o pracę — charakterystyka
Zgodnie z art. 25 § 1 KP, umowa o pracę może być zawarta na czas nieokreślony, czas określony lub na czas wykonania określonej pracy. W przypadku, gdy pracownik musi być zastąpiony w związku z uzasadnioną nieobecnością w pracy, pracodawca może zatrudnić innego pracownika na podstawie umowy o pracę na czas określony, obejmujący okres tej nieobecności.
Przedwstępna umowa o pracę – co to takiego?Anna Malinowska
Umowa o pracę powinna szczegółowo określać:
- rodzaj wykonywanej pracy,
- miejsce, w którym praca będzie wykonywana,
- wynagrodzenie odpowiadające rodzajowi pracy, wraz z wskazaniem składników wynagrodzenia,
- wymiar czasu pracy,
- dzień rozpoczęcia pracy.
Należy pamiętać, że umowa o pracę musi zostać spisana na piśmie — pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy pracownika potwierdzić na piśmie ustalenia dotyczące stron umowy, jej rodzaju oraz warunków.
Umowa o pracę zapewnia pracownikowi szereg praw, w tym prawo do:
- minimalnego wynagrodzenia za pracę,
- płatnego urlopu wypoczynkowego,
- dodatków za pracę w nocy oraz wynagrodzenia za godziny nadliczbowe,
- wynagrodzenia za czas przestoju,
- ochrony przed zwolnieniem z pracy.
Umowa zlecenie — charakterystyka
Możliwość zawarcia umowy cywilnoprawnej zależy od spełnienia przesłanek, które warunkują nawiązanie stosunku pracy. Pracodawcy najczęściej zatrudniają pracowników na podstawie dwóch rodzajów umów cywilnoprawnych:
- umowy zlecenia — w ramach takiej umowy, przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do wykonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
- umowy o dzieło — w przypadku umowy o dzieło, przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania określonego dzieła, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia.
Przedsiębiorcy często wybierają te rodzaje umów, ponieważ nie muszą spełniać wymogów obowiązujących przy umowie o pracę. Istnieje większa elastyczność, szczególnie w ustalaniu wynagrodzenia, które może być niezależne od minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w przypadku umowy o pracę. Dodatkowo, przy umowach o dzieło lub zlecenia z osobami uczącymi się, pracodawca nie musi odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne. W takich umowach nie obowiązują także przepisy dotyczące obowiązkowych urlopów wypoczynkowych ani okresów wypowiedzenia. W rezultacie, umowy cywilnoprawne mogą być tańszą opcją dla pracodawców.
Warto jednak pamiętać, że wybór między umową o pracę a umową cywilnoprawną powinien być dokonywany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa pracy, uwzględniając odpowiednie kryteria i warunki zatrudnienia.
Zmiana umowy o pracę na umowę zlecenie
Umowę o pracę odróżnia się od umowy cywilnoprawnej głównie poprzez sposób wykonywania pracy. Umowa cywilnoprawna nie może spełniać kluczowych kryteriów charakteryzujących stosunek pracy, takich jak:
- stałe miejsce i ustalone godziny pracy,
- wykonywanie pracy w podporządkowaniu organizacyjnym i służbowym,
- obowiązek osobistego świadczenia pracy,
- wykonywanie pracy za wynagrodzeniem oraz zachowanie ciągłości świadczenia.
Zgodnie z art. 22 § 12 Kodeksu pracy, niemożliwe jest zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu tych samych warunków wykonywania pracy. Oznacza to, że jeśli praca jest realizowana w typowych warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy, pracodawca nie ma prawa nawiązać z pracownikiem umowy cywilnoprawnej w takiej sytuacji.
Dzięki temu przepisowi pracownik może łatwo udowodnić rzeczywisty charakter wykonywanej przez niego pracy i dochodzić swoich praw, w tym zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Istotne jest ustalenie, czy pracownik zatrudniony na podstawie umowy cywilnoprawnej podlega bieżącym poleceniom pracodawcy oraz czy ma swobodę w wyborze czasu i miejsca wykonywania pracy. Jeśli współpraca ma charakter stałej kontroli ze strony pracodawcy i pracownik nie ma swobody w ustalaniu czasu i miejsca pracy, to umowa cywilnoprawna nie jest odpowiednia.
Ważne jest, aby umowy zlecenia czy o dzieło zostały prawidłowo sformułowane, aby uniknąć naruszenia przepisów prawa pracy oraz aby zapewnić jasne i zgodne z prawem warunki współpracy między pracodawcą a pracownikiem
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.