Brak ułatwień w powrocie do pracy po porodzie - RPO występuje do ministerstwa

Prawa i obowiązki zapisane w Konstytucji

Zgodnie z 18. artykułem ustawy zasadniczej:

„Rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej”.

W artykule 71. Konstytucja omawia zaś prawo rodziny do pomocy ze strony państwa:

„Państwo w swojej polityce społecznej i gospodarczej uwzględnia dobro rodziny […] Matka przed i po urodzeniu dziecka ma prawo do szczególnej pomocy władz publicznych”.

800+ jednak będzie? Od kiedy?Jakub Stasak

Choć więc oczywiste jest, że wspieranie pracujących rodziców opłaca się przede wszystkim samym pracodawcom, to głównie na organach państwowych spoczywa odpowiedzialność za stworzenie takiego systemu, aby podmioty chcące wspierać kobiety na rynku pracy, miały ku temu skuteczne narzędzia.

Dotychczasowe inicjatywy legislacyjne

Ostatnie lata przyniosły ze sobą wdrożenie w polityce prorodzinnej i prawie pracy wielu istotnych rozwiązań ułatwiających łączenie pracy zawodowej z rodzicielstwem.

Mowa między innymi o:

• ustawie z dnia 11 lutego 2016 roku o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci,

• ustawie z dnia 17 listopada 2021 roku o rodzinnym kapitale opiekuńczym,

• ustawie z dnia 4 lutego 2011 roku o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3,

• ustawie z dnia 9 marca 2023 roku o zmianie ustawy kodeks pracy i niektórych innych ustaw implementujących do polskiego systemu prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 20 czerwca 2019 roku w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE 2019/1158 (tzw. dyrektywą work-life balance).

Bezrobocie w maju 2023 roku — dane Ministerstwa Rodziny i Polityki SpołecznejJakub Stasak

Powyższe akty prawne stały się niezwykle ważnym elementem systemu przyjaznego młodym rodzicom w kontekście pogodzenia aktywności zawodowej z opieką nad dzieckiem.

Wspomniana dyrektywa work-life balance to zbiór przepisów o przejrzystych i przewidywalnych warunkach pracy, tak zwana dyrektywa rodzicielska rozszerza natomiast prawo do świadczeń (między innymi urlopowych i na czas pracy).

Rzecznik wysyła zapytanie

Biorąc pod uwagę, że problem demograficzny stanowi aktualnie jedno z największych wyzwań, z którymi przychodzi mierzyć się tak Polsce, jak i większości krajów Europy, zastępca RPO Stanisław Trociuk wystosował do minister rodziny i polityki społecznej Marleny Maląg oficjalne zapytanie o to, czy prowadzone są obecnie jakiekolwiek analizy lub prace zmierzające do rozszerzenia prawnych ram prowadzących do efektywnego wzrostu liczby kobiet powracających na rynek pracy.

Praca zawodowa jest dla matek okazją do rozwoju osobistego oraz źródłem poczucia finansowej niezależności, wielu z nich wciąż jednak nie udaje się łączyć aktywności na tym polu z macierzyństwem.

Pracodawcy niechętnie przedłużają młodym mamom umowy po ich wygaśnięciu w trakcie urlopu rodzicielskiego, ponadto sen z powiek spędza kobietom perspektywa braku właściwej opieki nad dzieckiem w czasie ich nieobecności.

Bezpośrednią przyczynę takiego stanu rzeczy upatrywać należy we wciąż słabej dostępności publicznych żłobków i przedszkoli, funkcjonujące już placówki są zaś nierzadko znacznie oddalone od siebie nawzajem, miejsca pracy i zamieszkania, co powoduje dodatkowe trudności logistyczne.

Prawa kobiet w trakcie poroduMałgorzata Łaziuk

Jak podkreśla Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek, państwo ma obowiązek tworzenia rozwiązań gwarantujących rodzicom możliwość wypełniania swoich ról społecznych, w tym zawodowych, poprosił więc on minister Maląg o wyjaśnienia w kwestii postępu prac nad dalszymi ułatwieniami w powrocie Polek do pracy porodzie, tak aby mogły w pełni wykorzystywać swoje zawodowe kompetencje.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.