Epidemia vs pandemia - czym jest, co oznacza i jakie obowiązki nakłada?

Zgodnie z przepisami epidemią jest wystąpienie na danym obszarze zakażeń lub zachorowań na chorobę zakaźną w liczbie wyraźnie większej niż we wcześniejszym okresie albo wystąpienie zakażeń lub chorób zakaźnych dotychczas niewystępujących. Czym jest stan epidemii?

Epidemia vs pandemia - czym jest, co oznacza i jakie obowiązki nakłada?
  • Rafał Stępniewski
  • /
  • 20 marca 2020

Czym jest pandemia i czym różni się od epidemii?

W przepisach prawa nie określono definicji pandemii, jednak sformułowaniem pandemia określa się epidemię choroby zakaźnej w różnych środowiskach, na dużym obszarze – różnych kontynentach w tym samym czasie. Choroba z reguły charakteryzuje się łatwością rozprzestrzeniania, najczęściej drogą kropelkową.

Czym jest stan epidemii?

Stanem epidemii nazywamy sytuację prawną wprowadzoną na danym obszarze w związku z wystąpieniem epidemii w celu podjęcia określonych działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych dla zminimalizowania skutków epidemii.

CZYTAJ TEŻ Wsparcie dla kredytobiorców — banki zapowiadają odroczenie w spłacie rat

Jakie obowiązki ma osoba, która przebywa na obszarze objętym epidemią?

Obszar epidemii może obejmować wybrany obszar terytorium Polski lub cały kraj. Jeżeli obszarem objęte jest określone województwo, stan epidemii ogłasza i odwołuje wojewoda.

Jeżeli obszar wykracza poza jedno województwo wówczas Minister Zdrowia jest odpowiedzialny za ogłoszenie i odwołanie epidemii. Jeżeli na danym obszarze ogłoszona jest epidemia wówczas na osoby zdrowe może być nałożony obowiązek szczepień ochronnych, którym trzeba się bezwzględnie poddać.

Osoby przebywające na terytorium objętym epidemią obowiązane są do poddawania się:

  • zabiegom sanitarnym,
  • szczepieniom ochronnym,
  • poekspozycyjnemu profilaktycznemu stosowaniu leków,
  • badaniom sanitarno-epidemiologicznym, w tym również postępowaniu mającemu na celu pobranie lub dostarczenie materiału do tych badań,
  • nadzorowi epidemiologicznemu,
  • kwarantannie,
  • leczeniu,
  • hospitalizacji,
  • izolacji.

Dodatkowo osoby chore będą zobowiązane do zaniechania wykonywania prac, przy których istnieje możliwość przeniesienia zakażenia lub choroby zakaźnej na inne osoby.

CZYTAJ TEŻ Rząd ogłasza tarczę antykryzysową — kto otrzyma wsparcie?

Nakazy i zakazy — czy muszę się do nich stosować?

Bez względu na to, czy osoba jest zdrowa czy chora, musi się stosować do nakazów i zakazów wydawanych przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej służących zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych. W praktyce oznacza to, że przebywając na obszarze objętym epidemią musimy bezwzględnie stosować się do zaleceń — czy nam się to podoba czy też nie.

CZYTAJ TEŻ Czy otrzymam zwrot kosztów za płatne zajęcia dziecka w związku pandemią koronawirusa?

Jakie przykładowe wymogi mogą być nałożone?

  • W celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych, osoby chore albo osoby podejrzane o zachorowanie mogą podlegać obowiązkowej hospitalizacji.
  • Osoby zdrowe, które pozostawały w styczności z osobami chorymi podlegają obowiązkowej kwarantannie lub nadzorowi epidemiologicznemu do 21 dni.
  • Może zostać wydane czasowe ograniczenie określonego sposobu przemieszczania się.
  • Może zostać wydane czasowe ograniczenie lub zakaz obrotu i używania określonych przedmiotów lub produktów spożywczych.
  • Może zostać wydane czasowe ograniczenie funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy.
  • Może zostać wydany zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności.
  • Może zostać wydany nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali, terenów i dostarczenia środków transportu do działań przeciwepidemicznych

Czy mogę nie zgodzić się na nakładane wymogi?

Wobec osoby, która nie poddaje się obowiązkowi szczepienia, badaniom sanitarno-epidemiologicznym, zabiegom sanitarnym, kwarantannie lub izolacji, a u której podejrzewa się lub rozpoznano chorobę szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną, stanowiącą bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia innych osób, może być zastosowany środek przymusu bezpośredniego.

Może on polegać na przytrzymywaniu, unieruchomieniu lub przymusowym podaniu leków. Lekarz może zwrócić się do Policji, Straży Granicznej lub Żandarmerii Wojskowej o pomoc w zastosowaniu środka przymusu bezpośredniego. Udzielenie pomocy następuje pod warunkiem wyposażenia funkcjonariuszy lub żołnierzy w środki chroniące przed chorobami zakaźnymi przez tego lekarza.

CZYTAJ TEŻ Koronawirus. Czy jeśli ogłoszą epidemię mogę zostać powołany do pracy podczas zwalczania jej skutków?

Czy można użyć wojska podczas epidemii?

Jeżeli użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub może okazać się niewystarczające, Minister Obrony Narodowej może przekazać do dyspozycji Głównego Inspektora Sanitarnego lub wojewody, na którego obszarze podejmowane są działania związane ze stanem epidemii, pododdziały lub oddziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wraz ze skierowaniem ich do wykonywania zadań z tym związanych.

W takim przypadku wojsko pozostaje pod dowództwem przełożonych służbowych, ale wykonuje zadania określone przez Głównego Inspektora Sanitarnego lub wojewodę.

CZYTAJ TEŻ Pogrzeb w czasach pandemii koronawirusa. Wytyczne władz kościelnych i państwowych

    Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
    Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

    Security Magazine

    Czy ten artykuł był przydatny?

    Newsletter

    Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!