Jaką funkcję pełni prezydent Polski w procesie wyborczym?

Fot: Biuro Informacji Prasowej Prezydenta RP

Prezydent ogłasza wybory

Wybory do Sejmu i Senatu odbywają się co 4 lata. I to właśnie prezydent ma obowiązek zarządzenia terminu wyborów do parlamentu. W 2023 r. termin ten upłynął 14 sierpnia. Prezydent musi je zarządzić nie później niż na 90 dni przed upływem 4-letniej kadencji obecnego Sejmu i Senatu. To również prezydent odpowiada za powołanie członków Państwowej Komisji Wyborczej. 

Wybory 2023. Kiedy samorządowe, kiedy parlamentarne? Damian Jemioło

W kontekście wyborów prezydent Rzeczpospolitej odgrywa też kluczową rolę w kwestii wyznaczenia i powołania Prezesa Rady Ministrów (czyli po prostu premiera), a także pozostałych członków rządu. Musi ich jednak powołać na podstawie wyników wyborów. W przypadku gdy większość głosów zdobywa partia A, to z ramienia tej frakcji będziemy mieć nowego premiera. 

Następnie w ciągu 14 dni od daty powołania premiera przez prezydenta, ten przedstawia Sejmowi program działania Rady Ministrów, czyli tzw. exposé. Następnie musi otrzymać od Sejmu wotum zaufania. Jeśli to się nie stanie – Sejm wybiera premiera oraz proponowanych przez niego członków Rady Ministrów spośród kandydatów zgłoszonych przez posłów. 

Prezydent w procesie wyborczym

Ponadto to prezydent zwołuje pierwsze posiedzenie Sejmu i Senatu, które w normalnym trybie powinno się odbyć w ciągu 30 dni od wyborów. Co ciekawe – prezydent może też skrócić kadencję Sejmu, która skutkuje też jednoczesnym skróceniem kadencji Senatu. Prowadzi to ostatecznie do wyborów przedterminowych.

Kto ma prawo wyborcze w Polsce?Jakub Stasak

Kiedy prezydent może to zrobić? Wówczas gdy Rada Ministrów nie otrzyma wotum zaufania w tzw. trzecim kroku powoływania rządu. Albo w razie nieprzedstawienia prezydentowi ustawy budżetowej do podpisu w ciągu 4 miesięcy od dnia przedłożenia Sejmowi jej projektu. Taka decyzja musi być jednak podpisana też przez premiera. 

Decyzja o skróceniu czasu trwania kadencji parlamentu nie wpływa na to, co dokładnie robią i jakie mają uprawnienia Sejm oraz Senat. Te 2 ważne części naszego parlamentu wciąż mają prawo spotykać się na zebraniach, ustanawiać nowe prawo i sprawdzać, czy rząd działa poprawnie.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.