Nieuczciwe praktyki wyborcze. Jak rozpoznać manipulację i fałszerstwa?
Manipulacja jest zjawiskiem psychologicznym, polegającym świadomym sterowaniu poglądami lub działaniami innych ludzi, tak, aby realizowali oni cele zgodne z wolą manipulatora – jak rozpoznać tego typu nieuczciwe praktyki, potencjalnie stosowane w kontekście zbliżających się wyborów parlamentarnych? Podpowiadamy.
- Jakub Stasak
- /
- 9 października 2023
Manipulacje instytucjonalne
Zjawisko to pojawia się w przypadku, gdy dysponująca taką możliwością strona, wprowadza rozwiązania prawne, mające przynieść jej konkretne korzyści, przy jednoczesnym osłabieniu wyborczych szans politycznych przeciwników.
Sprawy sądowe w trybie wyborczymMałgorzata Łaziuk
Przykładami manipulacji instytucjonalnych są m.in.:
• przedwyborcze zmiany metod przeliczania głosów na mandaty,
• ingerencje w kształt okręgów wyborczych,
• zmiany wysokości progów wyborczych,
• manipulacje temporalne (chociażby przy długości procedury głosowania czy wyznaczaniu daty wyborów),
• inne budzące wątpliwości opinii publicznej zmiany w Kodeksie wyborczym.
Manipulacje komunikacyjne
Wpływ manipulacji instytucjonalnych na wyniki wyborów jest oczywisty, tego rodzaju praktyki są ponadto stosunkowo łatwe do zdemaskowania, zdecydowanie łatwiej więc im także przeciwdziałać.
Głosowanie elektroniczne. Czy Polska jest gotowa na tę zmianę?Damian Jemioło
Cech powyższych pozbawione są natomiast manipulacje komunikacyjne.
Wpływając na przekaz niektórych mediów tradycyjnych (telewizja, prasa, radio) oraz wykorzystując media społecznościowe, poszczególne ugrupowania starają się przekonać wyborców o jedynej słuszności własnych poglądów i działań.
Kolejna stosowana powszechnie technika polega na ustaleniu konkretnych priorytetów danej grupy uprawnionych do głosowania obywateli, aby następnie przekonać ich, że polityczni oponenci nie zamierzają postulatów tych realizować.
W przestrzeni publicznej pojawiają się ponadto setki specjalnie zaprojektowanych (często z użyciem tzw. fake newsów) komunikatów, których celem jest osłabienie pewności siebie elektoratu wiernego politycznym przeciwnikom.
Warto pamiętać, że manipulatorzy osiągają zamierzony cel nawet wtedy, gdy podatny na sugestie wyborca, finalnie nie zmienia swoich poglądów, a „tylko” rezygnuje z udziału w głosowaniu.
Na co zwrócić uwagę podczas wizyty w lokalu wyborczym?
Zarówno wybory do Sejmu, jak i do Senatu w myśl Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej odbywać się powinny w głosowaniu tajnym.
Czy Ukrainiec będzie mógł głosować w polskich wyborach?Jakub Stasak
Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego, dla zachowania jego ważności niezbędne jest m.in. aby:
• od chwili rozpoczęcia głosowania aż do jego zakończenia w lokalu wyborczym byli równocześnie obecni członkowie obwodowej komisji wyborczej w liczbie stanowiącej co najmniej 1/2 jej pełnego składu, w tym przewodniczący komisji lub jego zastępca,
• urna wyborcza była wykonana z przezroczystego materiału, w taki sposób, aby w czasie głosowania nie było możliwe wrzucenie kart do urny w inny sposób niż przez przeznaczony do tego otwór oraz nie było możliwe wyjęcie kart z urny przed otwarciem urny, ani wysypanie się kart z urny,
• urna wyborcza była odpowiednio opieczętowana, znajdowała się w miejscu widocznym i ogólnodostępnym, a wyborcy wrzucali do niej karty w taki sposób, aby strona zadrukowana była niewidoczna,
• w lokalu wyborczym umieszczone były tylko urzędowe obwieszczenia wyborcze,
• głosowanie odbywało się wyłącznie na terenie lokalu wyborczego, w miejscu zapewniającym jego tajność.
Uwaga: Przewodniczący obwodowej komisji wyborczej wyznacza ponadto członka komisji, który przebywając w bezpośredniej bliskości urny, zapewnia jej nienaruszalność oraz przestrzeganie przez wyborców powyższych zasad (tzw. strażnik urny).
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.