Odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy

W jakim zakresie konsument ponosi odpowiedzialność, jeżeli zapozna się z towarem w sposób wykraczający poza konieczny? Czy zawsze będzie ją ponosił ? Jak wyliczyć utratę wartości towaru?

Art 34 ustawy o prawach konsumenta

4. Konsument ponosi odpowiedzialność za zmniejszenie wartości rzeczy będące wynikiem korzystania z niej w sposób wykraczający poza konieczny do stwierdzenia charakteru, cech i funkcjonowania rzeczy, chyba że przedsiębiorca nie poinformował konsumenta o prawie odstąpienia od umowy zgodnie z wymaganiami art. 12 ust. 1 pkt 9.

Jest to ważny przepis zarówno dla przedsiębiorców jak i konsument. Poprzednie przepisy określały stopień ingerencji konsumenta w towar na zasadzie zwykłego zarządu.

Konsument odstępując od umowy sprzedaży powinien odesłać go w stanie niezmienionych chyba, że zmiana była konieczna w ramach zwykłego zarządu.

Nowe przepisy zmieniają nomenklaturę w tym zakresie. Ustawa odnosi się do sytuacji korzystania z rzeczy przez konsumenta tak, aby mógł on stwierdzić jej charakter, cechy i funkcjonowanie w ciągu 14 dni. Wskazują również, że jeżeli konsument przekroczy swoje uprawnienia i na skutek jego działań nastąpi pomniejszenie wartości towaru, wówczas konsument będzie za to odpowiedzialny.

Ustawa nie wskazuje jednoznacznie, kiedy i w jaki sposób można określić przekroczenie uprawnień konsumenta.

W tym miejscu z pomocą może przyjść preambuła dyrektywy UE, której przepisy są odzwierciedlone w ustawie o prawach konsumenta. Preambuła nie określa przepisów jako takich, ale jest swego rodzaju wskazówką jak je należy interpretować. W temacie sposobu zapoznawania się konsumenta z towarem wskazuje na zakres i sposób taki jak sposób i możliwość zapoznania się konsumenta z towarem w sklepie stacjonarnym.

Przykładowo konsument kupując pralkę w sklepie internetowym, jak otrzyma towar to może ją wyjąć z opakowania, włączyć do prądu, zapoznać się z funkcjami panelu, ale nie powinien sprawdzić jak pralka pierze. W sklepie stacjonarnym nie można sprawdzić czy pralka dobrze pierze brudne ubrania.

Należy pamiętać, że przekroczenie zakresu zapoznawania się konsumenta z towarem nie ogranicza uprawnień konsumenta do odstąpienia od umowy.

W praktyce oznacza to, że konsument może oddać używany towar, ale w tym przypadku będzie odpowiadał za utratę wartości towaru. W okresie na odstąpienie od umowy konsument może sprawdzać towary, ale powinien robić to z zachowaniem należytej staranności i aby nie ponosić dodatkowych kosztów nie powinien wychodzić poza zakres konieczny.

Jak wyliczyć utratę wartości

Jest to dość duży problem z jakim będą się często spotykać sprzedawcy, tj. jak wyliczyć wspomnianą utratę wartości towaru na skutek przekroczenia uprawnień konsumenta. Przepisy nic na ten temat nie mówią — mówią jedynie o odpowiedzialności konsument za utratę wartości. W tego typu przypadkach przedsiębiorcy będą musieli podchodzić indywidualnie.

Ewentualną wskazówką w zakresie jaką metodę można stosować jest podobna metoda funkcjonująca obecnie przy reklamacjach usług turystycznych, gdzie szczegółowo zostały określone sposoby wyceny rekompensaty konsumenta w związku ze złożona reklamacją, w zakresie rozbieżności pomiędzy ofertą biura turystycznego, a usługą wykonaną w rzeczywistości. Szczegółową listę takich rozbieżności opisuje Tabela Frankfurcka. Odnosi się ona do konkretnych przypadków zdarzeń w określonych kategoriach jak nocleg, wyżywienie, transport i inne.

Zasadnym wydaje się opracowanie podobnej struktury kategorii w kontekście danej branży, czy wręcz grup towarowych, przy czym należy pamiętać, aby proponowane wartości odnosiły się do realnych wycen i były rynkowe.

Brak odpowiedzialności

Przepis na końcu reguluje jeszcze warunek jaki musi spełnić przedsiębiorca, aby konsument był odpowiedzialny za pomniejszenie wartości towaru. Jeżeli przedsiębiorca nie spełni obowiązku informacyjnego, mówiącego o tym, że konsument ma praw do odstąpienia od umowy wówczas konsument nie odpowiada za pomniejszenie wartości towaru.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.