Prawo do leczenia psychiatrycznego bez zgody pacjenta w sytuacjach kryzysowych

Kryzys psychiczny może dotknąć każdego. Warto wiedzieć, jak postępować w sytuacji, kiedy dotyczy on danej osoby lub kogoś bliskiego. Niezwykle ważna jest również wiedza dotycząca czynności medycznych, a zwłaszcza — czy mogą być one wykonywane bez zgody pacjenta.

Prawo do leczenia psychiatrycznego bez zgody pacjenta w sytuacjach kryzysowych
  • Małgorzata Łaziuk
  • /
  • 2 sierpnia 2023

W jakich sytuacjach można leczyć pacjenta psychiatrycznie bez jego zgody?

W Polsce leczenie psychiatryczne bez zgody pacjenta jest możliwe tylko w szczególnych i nadzwyczajnych sytuacjach, gdy występuje ryzyko bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pacjenta lub innych osób. Takie sytuacje są ściśle uregulowane prawem i wymagają spełnienia określonych warunków.

Zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego z 19 sierpnia 1994 roku leczenie psychiatryczne bez zgody pacjenta może być podjęte, gdy istnieje niebezpieczeństwo bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pacjenta, lub innych osób i nie można uzyskać zgody pacjenta na podjęcie leczenia oraz kiedy pacjent jest nieprzytomny, a podjęcie leczenia jest konieczne w celu ratowania życia lub zdrowia pacjenta.

80 mln zł na oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieży80 mln zł na oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieżyMartyna Kowalska

W przypadku leczenia psychiatrycznego bez zgody podejmowane są środki tymczasowe, które ograniczają się do czasu, gdy chory może zostać zbadany przez specjalistę i podjęta zostanie decyzja o dalszym postępowaniu. Konieczne jest także zgłoszenie takiej sytuacji organom odpowiedzialnym za ochronę praw pacjenta, które monitorują i oceniają zastosowane środki.

Warto podkreślić, że takie postępowanie w placówkach medycznych jest ostatecznością i stosowane tylko w przypadkach skrajnych, gdy istnieje realne zagrożenie dla życia i zdrowia osoby dotkniętej kryzysem lub innych osób i nie można uzyskać zgody pacjenta na podjęcie leczenia. W pozostałych przypadkach działania lecznicze powinny odbywać się z pełnym poszanowaniem praw pacjenta i jego zgody na terapię.

Sytuacje kryzysowe — co można zrobić?

Przede wszystkim — może się zdarzyć, że potrzebna jest szybka reakcja: pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa i wsparcia nie tylko osobie znajdującej się w trudnej sytuacji.

Postępowanie w może być złożone, ale istnieje kilka ogólnych wskazówek, które mogą pomóc w trudnych momentach:

  • W sytuacjach kryzysowych ważne jest, aby zachować spokój i nie panikować. Jest to trudne, ale kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa;
  • Udzielenie wsparcia emocjonalnego, obecność bliskich może być ważna dla osoby w kryzysie;
  • Jeśli sytuacja jest poważna i wydaje się, że osoba jest w niebezpieczeństwie, powinien nastąpić niezwłoczny kontakt z odpowiednimi służbami medycznymi, np. pogotowiem ratunkowym lub pogotowiem psychiatrycznym;
  • Unikanie osądzania.  W trakcie kryzysu ważne jest, aby nie osądzać nikogo, nie bagatelizować problemów. Warto wyrazić swoje zrozumienie i wsparcie;
  • Zapewnienie bezpieczeństwa fizycznego: niezbędne jest upewnienie się, że osoba w kryzysie jest w bezpiecznym miejscu i nie ma dostępu do potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów;
  • Jeśli osoba potrzebuje czasu na przetrawienie swoich uczuć, należy dać jej przestrzeń, zapewnić, że możliwości udzielenia wsparcia, jeśli będzie chciała rozmawiać;
  • Unikanie narzucania rozwiązań, danie osobie przestrzeń do wyrażenia swoich potrzeb i myśli;
  • Szukanie profesjonalnej pomocy: W przypadku trudnych i poważnych kryzysów związanych z psychiką, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem psychiatrą lub psychoterapeutą, którzy będą w stanie zaproponować odpowiednie leczenie i wsparcie.

W sytuacjach kryzysowych związanych z psychiką ważne jest zachowanie spokoju. Trzeba też pamiętać także o opiece nad sobą i skorzystaniu z pomocy specjalistów, gdy sami potrzebujemy wsparcia w trudnych momentach.

Telefony zaufania — te numery mogą się przydać!

Telefony zaufania są ważne, ponieważ zapewniają anonimową i dostępną pomoc w sytuacjach kryzysowych. Dzięki nim osoby znajdujące się w trudnych emocjonalnie momentach mogą skontaktować się z doświadczonymi konsultantami, profesjonalistami,  którzy oferują wsparcie i wysłuchanie. Infolinie mogą odgrywać kluczową rolę w zapobieganiu samobójstwom oraz udzielaniu pomocy.

Kiedy potrzebne skierowanie do psychiatry lub psychologa? Kiedy pomoc bez skierowania?Kiedy potrzebne skierowanie do psychiatry lub psychologa? Kiedy pomoc bez skierowania?Anna Malinowska

W Polsce istnieje wiele telefonów zaufania, w tym:

  • Telefon Zaufania dla Dzieci i Młodzieży "116 111" — oferuje pomoc dla dzieci i młodzieży w różnych trudnych sytuacjach, takich jak przemoc, nadużycia, czy kłopoty emocjonalne;
  • Telefon Zaufania dla Osób w Kryzysie "116 123" — wsparcie emocjonalne dla osób w różnych kryzysowych sytuacjach, takich jak samobójstwa, depresje, czy nadużycia;
  • Telefon Interwencyjny dla Kobiet "22 668 70 00" — infolinia służy wsparciem dla kobiet doświadczających przemocy i nadużyć;
  • Telefon dla Seniorów "22 635 09 54" — oferuje pomoc i wsparcie dla osób starszych, które potrzebują rozmowy czy informacji na temat swoich praw, prowadzony jest przez ogólnopolskie Stowarzyszenie mali bracia Ubogich.

Infolinie mają za zadanie pomóc osobom w potrzebie i zapewnić wsparcie emocjonalne w czasach kryzysu. Ich rola w społeczeństwie jest niezastąpiona, ponieważ oferują anonimową, nieocenioną pomoc i wsparcie dla wielu osób. Powyższe numery warto zapisać!

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!