Skrócenie kadencji Prezydenta - kiedy do niego dochodzi?
Ustawa zasadnicza przyznaje głowie państwa szereg, kluczowych dla właściwego funkcjonowania kraju, uprawnień. W jakich przypadkach dochodzi do tzw. opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej i jakie są tego konsekwencje? Wyjaśniamy.
- Jakub Stasak
- /
- 22 kwietnia 2024
Kadencja Prezydenta Rzeczypospolitej
Zgodnie z paragrafem drugim 127. artykułu Konstytucji:
„Prezydent Rzeczypospolitej jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz”.
Bierne prawo wyborcze w wyborach prezydenckich przysługuje obywatelom polskim, którzy najpóźniej w dniu głosowania kończą 35 lat i korzystają z pełni praw wyborczych do Sejmu.
Kandydata zgłasza co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu, a ewentualne protesty przeciwko ważności wyborów rozpatruje Sąd Najwyższy.
Prezydenckie weto ustawodawcze — jakie ma konsekwencje?Jakub Stasak
Kadencja Prezydenta Rzeczypospolitej rozpoczyna się w dniu formalnego objęcia przez niego urzędu, czyli po złożeniu wobec Zgromadzenia Narodowego następującej przysięgi:
"Obejmując z woli Narodu urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, uroczyście przysięgam, że dochowam wierności postanowieniom Konstytucji, będę strzegł niezłomnie godności Narodu, niepodległości i bezpieczeństwa Państwa, a dobro Ojczyzny oraz pomyślność obywateli będą dla mnie zawsze najwyższym nakazem".
Przejściowa niemożność sprawowania urzędu
W przypadku, gdy urzędujący Prezydent przejściowo nie może pełnić swojej funkcji, o fakcie powyższym zawiadamia Marszałka Sejmu.
Jak wygląda procedura nadania polskiego obywatelstwa?Jakub Stasak
Jeżeli zaś, z jakichkolwiek przyczyn, nie jest on w stanie tego zrobić, o stwierdzeniu przeszkody w sprawowaniu urzędu rozstrzyga Trybunał Konstytucyjny na wniosek Marszałka Sejmu.
Do czasu ustania wspomnianej przeszkody to właśnie Marszałek Sejmu przejmuje obowiązki głowy państwa.
Opróżnienie urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej
Analogiczna sytuacja ma miejsce również w razie tzw. opróżnienia urzędu Prezydenta Rzeczypospolitej, czyli:
• śmierci Prezydenta,
• zrzeczenia się urzędu przez Prezydenta,
• stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta lub innych przyczyn nieobjęcia urzędu po wyborze,
• uznania przez Zgromadzenie Narodowe trwałej niezdolności do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia uchwałą podjętą większością co najmniej 2/3 głosów, w obecności co najmniej połowy ogólnej liczby członków Zgromadzenia Narodowego,
• złożenia urzędu, które nastąpiło w związku z orzeczeniem Trybunału Stanu.
W jakich sytuacjach zwoływana jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego?Jakub Stasak
Wówczas, nie później niż w czternastym dniu po opróżnieniu urzędu, Marszałek Sejmu zarządza wybory prezydenckie, wyznaczając ich datę na dzień wolny od pracy, przypadający w ciągu 60 dni od dnia zarządzenia wyborów.
Jeżeli Marszałek Sejmu nie może wykonywać obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej, obowiązki te przejmuje Marszałek Senatu.
Co niezwykle istotne, osoba wykonująca obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej nie może postanowić o skróceniu kadencji Sejmu.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.