Umowa zlecenie o cechach umowy o pracę. Co można zrobić?

• Małgorzata Łaziuk
• /
• 28 sierpnia 2023

Umowa zlecenie — czym jest?

To jedna z form umów cywilnoprawnych, które określają relacje między dwiema stronami — zleceniodawcą i zleceniobiorcą. W ramach niej zostaje zlecone wykonanie określonego zadania lub usługi w zamian za uzgodnioną zapłatę. 

Przedmiot umowy, czyli zadanie do wykonania powinno być precyzyjnie określone. Dodatkowo — niezbędne jest także zawarcie kwoty wynagrodzenia za wykonaną pracę oraz określenie terminu wykonania zadania.

Charakterystyczne jest to, że w umowie zlecenia zleceniobiorca zachowuje pewną niezależność w wykonywaniu zadania.

Jednak niesie ona ze sobą również pewne ryzyko dla zleceniobiorcy. Ponosi odpowiedzialność za jakość wykonanej usługi lub zadania oraz za terminowość. W umowie zlecenia brak jest też praw pracowniczych, jakie przysługują pracownikom na umowie o pracę, takie jak ubezpieczenie społeczne czy prawo do urlopu. Wszystkie te aspekty muszą być dokładnie określone w umowie, aby uniknąć potencjalnych problemów w przyszłości. Umowa zlecenia jest popularna w wielu branżach.

Co gwarantuje umowa o pracę?

To formalny dokument regulujący stosunek między pracownikiem a pracodawcą. Jest to najbardziej typowa forma zatrudnienia, gwarantująca szereg praw i obowiązków obu stronom.

Zapewnia pracownikowi pewne prawa socjalne, takie jak ubezpieczenie społeczne, emerytalne i zdrowotne, wynagrodzenie za pracę, płatny urlop, odprawę w przypadku rozwiązania umowy, a także prawo do wypowiedzenia w określonych warunkach. Osoba zatrudniona działa w ramach poleceń i zarządzeń pracodawcy, pracuje na jego rzecz i pod nadzorem, co oznacza pewne podporządkowanie.

Daje także prawo do kontroli i zarządzania pracą, w tym określania obowiązków, ustalania harmonogramu pracy, oceniania wydajności i ewentualnego kierowania pracownika na konkretne stanowisko. Pracodawca ma też obowiązek wypłacać pracownikowi wynagrodzenie za pracę zgodnie z ustalonymi warunkami i terminami.

Jest to najbardziej powszechna i uregulowana forma zatrudnienia, która daje pracownikowi pewność praw i zabezpieczenie socjalne, a pracodawcy umożliwia efektywne zarządzanie zasobami ludzkimi i realizację celów firmy.

Umowa zlecenie. Jak działa, co powinna zawierać? Jan Wróblewski

Umowa o pracę niesie ze sobą wiele korzyści zarówno dla pracownika, jak i pracodawcy. Dla pracownika, jak już wspomniano, oznacza to stabilność zatrudnienia, prawo do ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, płatny urlop, odprawę w razie rozwiązania umowy oraz pewność wynagrodzenia zgodnie z ustalonymi warunkami. Dla pracodawcy umowa o pracę umożliwia efektywne zarządzanie personelem, kontrolę nad pracą pracowników oraz dostęp do ich pełnej wydajności. To także budowanie długotrwałych relacji z zatrudnionymi, co przekłada się na stabilność firmy i jej rozwój.

Umowa zlecenia, choć może być korzystna w pewnych sytuacjach, ma także pewne minusy. Przede wszystkim pracownik na umowie zlecenia nie ma takiej samej stabilności zatrudnienia jak w przypadku umowy o pracę. Brak ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego, płatnego urlopu czy odprawy to kolejne istotne ograniczenia. Dodatkowo, wynagrodzenie na umowie zlecenia bywa niestabilne i może być uzależnione od ilości wykonanych zleceń lub pracy w danym okresie. Pracownik na umowie zlecenia może też nie mieć dostępu do dodatkowych świadczeń socjalnych oferowanych pracownikom na umowie o pracę. To ważne aspekty, które warto wziąć pod uwagę przy wyborze formy zatrudnienia.

Co, gdy umowa zlecenie nosi znamiona umowy o pracę?

Jeśli umowa zlecenie nosi znamiona umowy o pracę (na przykład stałe godziny pracy, w określonym miejscu), może to skutkować uznaniem jej za umowę o pracę przez organy kontrolne lub sąd. W takiej sytuacji pracownik może dochodzić praw przewidzianych dla umowy o pracę: do urlopu płatnego, ubezpieczenia społecznego czy odprawy w przypadku rozwiązania umowy.

Jeśli umowa zlecenie jest uznana za faktyczną umowę o pracę, pracodawca może być zobowiązany do uregulowania zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne pracownika oraz wypłacania innych świadczeń przewidzianych dla pracowników na umowie o pracę. Pracownik może też ubiegać się o odprawę lub odszkodowanie w przypadku niewłaściwego rozwiązania takiej umowy.

Prawa pracowników związane z godzinami pracy i przerwamiMałgorzata Łaziuk

Na osobę, która zatrudnia pracownika na umowę zlecenie, mimo że powinna być to umowa o pracę może być nałożona grzywna w kwocie od 1000 do 30 000 zł.

Warto pamiętać, że ocena, czy umowa zlecenie nosi znamiona umowy o pracę, może być skomplikowana i zależy od wielu czynników, takich jak charakter wykonywanej pracy, zależność pracownika od pracodawcy, tryb organizacji pracy i inne. W przypadku wątpliwości trzeba skonsultować się z prawnikiem lub organami odpowiedzialnymi za kontrolę przestrzegania przepisów pracy.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.