Uznanie i zaprzeczenie ojcostwa: o co chodzi?

Uznanie ojcostwa — gdzie się zgłosić?

W Polsce uznanie dziecka po porodzie odbywa się w Urzędzie Stanu Cywilnego.  Jest to proces prawny, który potwierdza ojcostwo wobec dziecka. 

Aby dokonać uznania dziecka po porodzie rodzice podczas wspólnej wizyty w Urzędzie Stanu Cywilnego składają oświadczenia. Mogą to także zrobić oddzielnie, najpierw ojciec, później, w terminie do trzech miesięcy kobieta musi potwierdzić. Niezbędne jest złożenie wniosku, zawierającego informacje dotyczące dziecka, takie jak imię, data i miejsce urodzenia, oraz dane rodziców. Wniosek musi być podpisany przez rodzica dokonującego uznania.

Fikcyjne dane ojca dziecka w akcie urodzenia. RPO wnioskuje o zmianę przepisówJakub Stasak

W niektórych przypadkach, gdy ojcostwo jest sporne lub niezidentyfikowane, konieczne może być ustalenie ojcostwa przez sąd. W takiej sytuacji może zostać zarządzone przeprowadzenie badań DNA w celu potwierdzenia biologicznego pokrewieństwa.

Uznanie dziecka po porodzie jest ważne z prawnego punktu widzenia, ponieważ nadaje rodzicowi prawa i obowiązki wobec dziecka.

Warto pamiętać, że w przypadku, kiedy kobieta nie chce, aby w akcie urodzenia dziecka znajdowały się ojca może wpisać wybrane przez siebie imię. W przypadku, kiedy nie zostanie dokonany taki wybór w akcie urodzenia w tej rubryce umieszcza się wybrane przez kierownika USC imię oraz nazwisko matki

Uznanie ojcostwa przed porodem — czy jest to możliwe?

Dla niektórych osób może okazać się to zaskakujące, ale uznanie ojcostwa jeszcze przed narodzinami dziecka jest jak najbardziej możliwe. W tym celu oboje rodziców powinno wybrać się do Urzędu Stanu Cywilnego oraz złożyć jednakowe oświadczenia. Nie jest możliwe załatwienie sprawy zdalnie — przez Internet.

Podczas takiej wizyty można także podjąć inne decyzje dotyczące dziecka: na przykład dotyczące nazwiska.

Przydaje się zaświadczenie lekarza o ciąży, niezbędne są również dowody tożsamości obojga osób.

Jest to czynność bezpłatna — Urząd nie pobiera żadnych opłat za uznanie ojcostwa.

Zaprzeczenie ojcostwa — o co chodzi?

W Polsce istnieje możliwość zaprzeczenia ojcostwa przez mężczyznę, który uważa, że nie jest biologicznym ojcem. Może mieć to miejsce w przypadku, gdy mężczyzna posiada dowody wskazujące na to, że z dzieckiem nie łączy go pokrewieństwo genetyczne, lub pojawiły się wątpliwości z tym związane. Zażądać mogą tego na przykład:

• prokurator
• matka dziecka (jest 6 miesięcy na to),
• mąż matki (rok, od czasu, kiedy dowiedział się, że urodziło się dziecko),
• dziecko po ukończeniu osiemnastu lat (w terminie roku od pełnoletności).

W Polsce istnieje możliwość zaprzeczenia ojcostwa w przypadkach, gdy ojciec biologiczny nie zgadza się na uznanie dziecka za swoje.

Dodatkowo przyjmuje się, że ojcostwo dziecka automatycznie przypisywane jest mężowi kobiety, kiedy są małżeństwem. Co więcej — taka sytuacja ma miejsce także wtedy, kiedy poród nastąpi do 300 dni po rozwodzie (tu rozwiązaniem jest zawarcie kolejnego małżeństwa).

Jak zgłosić urodzenie dziecka?Jakub Stasak

Aby dokonać zaprzeczenia ojcostwa, osoba ubiegająca się o to musi złożyć pozew do sądu rodzinnego. W pozwie należy przedstawić dowody i argumenty, które uzasadniają zaprzeczenie ojcostwa. Sąd przeprowadza postępowanie dowodowe, w tym może zarządzić przeprowadzenie badań DNA, które mogą potwierdzić lub wykluczyć ojcostwo biologiczne.

Decyzja sądu w sprawie zaprzeczenia ojcostwa powinna być podejmowana w oparciu o dobro dziecka oraz inne ważne okoliczności sprawy.

Jeżeli sąd po rozpatrzeniu sprawy uznaje, że ojciec biologiczny nie jest ojcem prawnym dziecka, wydaje orzeczenie o zaprzeczeniu ojcostwa. W takim przypadku mężczyzna nie będzie prawnie uznawany za ojca dziecka, co wiąże się z konsekwencjami prawno-rodzinnymi, takimi jak brak obowiązku płacenia alimentów czy brak prawa do kontaktów z dzieckiem.

Po terminie jest to także możliwe, jednak należy złożyć wniosek do prokuratora — to on będzie zajmował się tą sprawą. Jeśli uzna, że zasadne jest rozpoczęcie postępowania, istnieją powody do tego — nada bieg sprawie.

Warto pamiętać, że każda sytuacja jest unikalna, a proces zaprzeczenia ojcostwa może okazać się skomplikowany. W takim przypadku warto skontaktować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie rodzinnym, który pomoże uzyskać dokładne, zindywidualizowane porady prawne.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.