Wybory 2019. Czy poseł musi spełniać złożone w kampanii obietnice?

Przed wyborami parlamentarnymi zewsząd słychać obietnice, którymi kandydaci na posłów lub senatorów chcą przekonać wyborców do oddania na nich głosu. Doskonale wiemy, że po wyborach bywa z tym „różnie”. Prawo nie przewiduje jakiejkolwiek formy egzekwowania wypełniania obietnic z kampanii wyborczej, co więcej zwalnia parlamentarzystę z jakiegokolwiek obowiązku stosowania się do instrukcji wyborców.

Wybory 2019. Czy poseł musi spełniać złożone w kampanii obietnice?
  • Mikołaj Frączak
  • /
  • 10 października 2019

Czy poseł ma obowiązek spełniania obietnic?

Kampanii wyborczej nie sposób nie zauważyć. Nawet osoby kompletnie nieinteresujące się polityką, z każdej strony bombardowane są informacjami poszczególnych komitetów wyborczych. Bilbordy, plakaty, spoty, płatne ogłoszenia w gazetach, w radiu, telewizji czy portalach informacyjnych skutecznie przypominają o zbliżającym się momencie decyzji i wyboru reprezentanta w parlamentarnych ławach. Kiedy festiwal obietnic trwa w najlepsze, można się jedynie zastanowić, co z nich zostanie w trakcie kadencji i ile z nich pozostanie jedynie hasłem zapisanym na lepszej czy gorszej ulotce wyborczej.

Jeżeli ktokolwiek myśli, że w trakcie trwania kadencji będzie mógł rozliczyć swojego posła lub senatora z przekazanych obietnic, jest w dużym błędzie. Wystarczy zerknąć do obowiązującej Konstytucji RP z 1997 roku, by w artykule 104 przeczytać: Posłowie są przedstawicielami Narodu. Nie wiążą ich instrukcje wyborców - ten zapis o „wolnym mandacie” wyjaśnia wszystko. Poseł reprezentuje wszystkich i z myślą o całym narodzie podejmuje decyzje. Nie ma zatem możliwości złożenia „reklamacji” na niespełnione obietnice, szczególnie te, o wymiarze lokalnym. Jeżeli kandydat obiecuje nową drogę czy żłobek w twojej okolicy, pamiętaj, że przytoczony wyżej artykuł zwalnia go z obowiązku spełnienia tego punktu programu. Zawsze może wyjaśnić, że w kraju są pilniejsze wydatki, a on jako poseł zobowiązany jest dbać najpierw o całą wspólnotę. Najbliższa szansa na „odpłacenie” za niespełnione obietnice pojawi się dopiero za cztery lata w momencie kolejnych wyborów, kiedy możemy nie udzielić poparcia danej osobie – to wszystko.

CZYTAJ TEŻ Wybory 2019. Co daje "jedynka" na liście wyborczej?

Czym są biura poselskie?

Powyższy zapis nie oznacza jednak, że poseł czy senator odcina się od swoich wyborców. Zgodnie z rozdziałem czwartym Ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, parlamentarzyści mogą tworzyć swoje biura, które będą obsługiwały ich działalność w terenie. Są to tzw. biura poselskie, senatorskie lub poselsko-senatorskie. Na pokrycie kosztów ich funkcjonowania deputowany otrzymuje specjalny ryczałt, którego wysokość wspólnie określają marszałkowie sejmu i senatu.

Działalność tych biur ma różny zakres. Popularne są dyżury poselskie, podczas których można przyjść do posła z problemami własnymi lub społeczności, w której żyjemy. Organizowane są tam nieraz punkty porad prawnych.

Wpływ posłów na samorządy i instytucje lokalne

Parlamentarzyści mogą mieć pewien wpływ na samorządy. Często korzystają z możliwości uczestnictwa w obradach sejmików wojewódzkich, rad powiatów czy rad gmin w okręgach, z których zostali wybrani. Taka działalność nie stoi oczywiście w sprzeczności z przytoczonym wcześniej artykułem 104 Konstytucji.

Co więcej, zgodnie z Ustawą o wykonywaniu mandatu posła i senatora, parlamentarzyści mają prawo podjąć w ramach wykonywania swoich obowiązków interwencję w organie administracji rządowej i samorządu terytorialnego, zakładzie lub przedsiębiorstwie państwowym oraz organizacji społecznej, a także w jednostkach gospodarki niepaństwowej dla załatwienia sprawy, którą wnosi we własnym imieniu albo w imieniu wyborcy lub wyborców, jak również zaznajamiać się z tokiem jej rozpatrywania. Ustawa nakłada na wyżej wymienione jednostki oraz organy zobowiązania niezwłocznego przyjęcia posła lub senatora, który do nich przybył w konkretnej sprawie oraz udzielenia mu niezbędnych wyjaśnień w terminie 14 dni.

CZYTAJ TEŻ Jak złożyć skargę na listonosza?

Czy można odwołać posła?

Można wyobrazić sobie, że wybrany przez nas poseł okaże się mało aktywnym deputowanym zarówno w pracach komisji, jak również ze słabą frekwencją podczas posiedzeń sejmu. Nawet w takiej sytuacji nie ma prawnej możliwości odwołania go lub zmuszenia do złożenia mandatu. Zarówno wyborcy, jak i organizacje, w których są zrzeszeni nie mogą w żaden sposób skrócić kadencji danego posła, doprowadzając do wygaszenia jego mandatu.

Szczególny przypadek dopuszcza jedynie artykuł 107 Konstytucji RP w ustępie pierwszym i drugim: (1) W zakresie określonym ustawą poseł nie może prowadzić działalności gospodarczej z osiąganiem korzyści z majątku Skarbu Państwa lub samorządu terytorialnego ani nabywać tego majątku. (2) Za naruszenie zakazów, o których mowa w ust. 1, poseł, uchwałą Sejmu podjętą na wniosek Marszałka Sejmu, może być pociągnięty do odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu, który orzeka w przedmiocie pozbawienia mandatu.

Prawo odstąpienia od umowy — nowy przywilej dla wybranych firm już w 2020 rokuPrawo odstąpienia od umowy — nowy przywilej dla wybranych firm już w 2020 roku Dorota Kraskowska

 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!