Zgoda na przetwarzanie naszych danych osobowych. Kiedy jest dobrowolna, a kiedy wymuszona?

Nierówność relacji

Przykładem relacji, w której mówimy o braku równowagi jest relacja pracownik — pracodawca. Mamy tu do czynienia z nierównością tych podmiotów względem siebie. Reguluje to zarówno art. 9 ust. 2 lit. a rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 roku, jak i motyw 43 RODO.

Twoje dane osobowe i ochrona tożsamości w Internecie. Czy znasz swoje prawa?Dorota Kraskowska

- Należy mieć na uwadze również warunki wyrażenia zgody określone w ogólnym rozporządzeniu o ochronie danych. Zgoda powinna być wyrażona w drodze jednoznacznej, potwierdzającej czynności, która wyraża odnoszące się do określonej sytuacji dobrowolne, świadome i jednoznaczne przyzwolenie osoby, których dane dotyczą, na przetwarzanie dotyczących jej danych osobowych i która ma na przykład formę pisemnego (w tym elektronicznego) lub ustnego oświadczenia — dowiedzieliśmy się od rzecznika prasowego Urzędu Ochrony danych Osobowych, Adama Sanockiego. Ponadto jak podkreślił rzecznik UODO, zgoda powinna również dotyczyć wszystkich czynności przetwarzania dokonywanych w tym samym celu lub w tych samych celach. — Jeżeli przetwarzanie służy różnym celom, potrzebna jest zgoda na wszystkie te cele — dodał.

Czy “nie wyrażam zgody” wystarczy?

O czym musimy wiedzieć i o czym się zwykle nie mówi? Wiele osób uważa, że jeśli nie wyraziło zgody na przetwarzanie swoich danych osobowych, to nie można tego robić. Tu się jednak mylą. W praktyce zgoda może być podstawą do przetwarzania naszych danych, gdy nie występują inne przesłanki legalizujące, które są określone w art. 6 ust. 1 RODO.

Zgoda więc nie jest jedyną przesłanką do przetwarzania naszych danych osobowych, w tym dotyczących zdrowia. — RODO dopuszcza przetwarzanie danych o zdrowiu także w sytuacjach m.in. gdy jest to niezbędne w interesie publicznym lub ze względów zdrowia publicznego, o ile jest to oparte na podstawie prawnej określonej w krajowych lub unijnych regulacjach — przekazał nam Adam Sanocki.

Czy mogę odmówić publikacji wizerunku przez firmę?Martyna Kowalska

Istnieją też sytuacje, kiedy to sam pracownik przekazuje dane na temat swojego zdrowia. UODO zaznaczyło, że takim przykładem może być chęć skorzystania ze świadczeń przysługujących pracownikowi w ramach Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. 

Zwróć na to uwagę

- RODO dopuszcza przetwarzanie danych o zdrowiu w przypadku, gdy osoba, której dane dotyczą sama upubliczniła taką informację — poinformował nas rzecznik prasowy Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Wynika to z art. 9 ust. 2 lit. e RODO: 

Ust. 1 (od red.: zabraniająca przetwarzania danych osobowych) nie ma zastosowania, jeżeli spełniony jest jeden z poniższych warunków: (...)

e) przetwarzanie dotyczy danych osobowych w sposób oczywisty upublicznionych przez osobę, której dane dotyczą.

Brak domniemania zgody konsumentaRafał Stępniewski

Ci, którzy chcą dbać o swoje dane osobowe, powinny przyjrzeć się udostępnianym przez siebie danym również w przestrzeni online.

Co może GIS w czasie pandemii?

Jak przekazał rzecznik prasowy UODO, należy pamiętać, że w przypadku pandemii, ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych dała uprawnienia Głównemu Inspektorowi Sanitarnemu do wydawania decyzji, w których nie tylko może zobowiązać różne podmioty do pozyskiwania danych na potrzeby walki z koronawirusem, ale i określić zasady pozyskiwania tych danych, wskazać, jakim podmiotom dalej należy je przekazać oraz określić, jak długo te dane powinny być przetwarzane.

Z punktu widzenia UODO istotne jest, by administratorzy dysponowali podstawą do przetwarzania danych osobowych. A zgodnie z przywołaną wyżej specustawą decyzja GIS wydana na podstawie tych regulacji może być taką podstawą.

10 wskazówek, jak korzystać z praw gwarantowanych przez RODORafał Stępniewski

Zgody wymuszane. Co na to prawo?

Nikt nie ma prawa wymuszać na nikim wyrażenia zgody — to fakt niepodważalny. Taka zgoda jest po prostu nieważna. Występuje w sytuacjach, kiedy osoba nie ma możliwości odmowy wyrażenia zgody. Co niezwykle istotne w kontekście wszelkich instytucji publicznych czy niepublicznych: z wymuszeniem zgody mamy również do czynienia, gdy taki podmiot realizujący zadanie publiczne uzależnia jego realizację od zgody, pomimo że z przepisów wynika uprawnienie lub obowiązek przetwarzania danych dla tych celów.

Przykładowo: podczas rejestracji w przychodni publicznej, placówka ta nie może żądać od nas wyrażenia zgody i uzależnić od niej dostępu do lekarza czy wydania np. wyników badań,, bo z przepisów wynika obowiązek przetwarzania danych dla tego celu.

Masz prawo do wycofania zgody

Art. 7 ust. 3 RODO mówi, że zgoda jest odwoływalna i jest to prawo, z którego może korzystać w dowolnym czasie każda osoba, której dane dotyczą. Administrator danych ma obowiązek poinformować o tym i nie może robić z tego tytułu problemów. Wycofanie zgody musi być tak samo proste jak jej wyrażenie. Choć są takie praktyki, to nie wolno ukrywać tej opcji. Z dobrowolności wyrażenia zgody wynika bowiem, że osoba może też zgodę wycofać.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.