Zwolnienie z pracy po urlopie macierzyńskim - czy pracodawca ma takie prawo?

Koniec macierzyńskiego oznacza koniec ochrony przed zwolnieniem – choć takie postawienie sprawy bywa w myśl prawa oczywiste, nie zawsze jest tak proste. Trudno dziwić się obawom młodych mam, szczególnie, że w dobie pandemii koronawirusa rynek pracy na długo zmienił swój charakter, a wiele firm szuka oszczędności dosłownie wszędzie. Jak pokazuje praktyka, zwolnienie pracownika bezpośrednio po urlopie macierzyńskim może nie być dobrym pomysłem dla firmy. Dlaczego? Wyjaśniamy.

Zwolnienie z pracy po urlopie macierzyńskim - czy pracodawca ma takie prawo?
  • Martyna Kowalska
  • /
  • 10 sierpnia 2020

Do kiedy trwa ochrona przed zwolnieniem młodej mamy?

W jednym punkcie nikt nie ma wątpliwości – osoba zatrudniona, przebywająca na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim czy adopcyjnym podlega ochronie. W wyżej wymienionym okresie, szef nie może jej zwolnić. Jedynymi przesłankami uzasadniającymi takie posunięcie byłoby np. uzasadnione działanie na szkodę firmy (np. współpraca z konkurencją, co byłoby podstawą do zwolnienia dyscyplinarnego) oraz upadłość bądź likwidacja firmy, w której kobieta pracowała.

Umowa o pracę wygasła w trakcie macierzyńskiego – co może pracodawca?

Zupełnie inną sytuacją jest wygaśnięcie umowy o pracę zawartej na czas określony w trakcie urlopu macierzyńskiego. Jeżeli pracodawca nie chce przedłużać umowy z takim pracownikiem, oczywiście nie musi tego robić. Jego zobowiązania kończą się wraz z zakończeniem kontraktu, resztą zajmie się ZUS.

Niestety, w wielu firmach mamy do czynienia z częstego korzystania z takiej możliwości. Pamiętajmy, że nie ma przepisu, który nakazywałby pracodawcy przedłużenie takiej umowy. Nie można tego mylić z ochroną przed zwolnieniem – ta dotyczy trwających umów. Wygaśnięcie umowy na czas określony w trakcie macierzyńskiego to zupełnie inna historia, która czasem nie kończy się happy endem.

Czy po powrocie z macierzyńskiego mogę dostać wypowiedzenie?

Trudno jest jednoznacznie wskazać moment, w którym pracodawca może zwolnić młodą mamę. Mogłoby się wydawać, że swoista ochrona zakończy się wraz z urlopem macierzyńskim. Doświadczenie pokazuje, że nie zawsze jest to dobry pomysł.

Czy zaraz po powrocie z macierzyńskiego mogę spodziewać się wypowiedzenia? Czy mój szef może mnie zwolnić?” — pytanie takiej treści nadesłała nam jedna z czytelniczek. Pani Magdalena obawia się, że w związku pandemią, która mocno uderzyła w jej pracodawcę, po powrocie do biura otrzyma wypowiedzenie umowy o pracę i obiegówkę do wypełnienia. Rzeczywiście, prawo zezwala na takie posunięcie, jednak zdarzało się, że sądy pracy kwestionowały taką decyzję. Dopatrywały się bowiem w zwolnieniu młodych mam działań dyskryminacyjnych, które nie powinny mieć miejsca. Takie postawienie sprawy, wymuszało na pracodawcy obowiązek uzasadnienia, że zwolnienie nie ma żadnego związku z jej niedawno wygasłymi uprawnieniami. Co więcej, musiał dobrze udowodnić logiczną przyczynę rozwiązania umowy o pracę.

Czy po powrocie z macierzyńskiego mogę dostać gorsze stanowisko?

Nie. Nie ma takiej możliwości, by kobieta powracająca do pracy po macierzyńskim dostała gorszą posadę niż tą, jaką zajmowała przed urodzeniem dziecka Wynika to z obowiązku dopuszczenia do pracy. W grę wchodzi to samo, lub równorzędne stanowisko. Nie ma także mowy o obniżce pensji.

Tu ruch należy do kobiety. To na jej wniosek może zostać zmniejszony wymiar pracy np. z etatu do jego połowy. Kobiety często decydują się na takie rozwiązanie w związku z nowymi obowiązkami w życiu prywatnym.W ten sposób dodatkowo zyskują ochronę przed zwolnieniem.

Odpowiedzialny biznes a powrót z macierzyńskiego

Istnieje coraz więcej firm, które w ramach swojej polityki CSR (społeczna odpowiedzialność biznesu) decydują się na wsparcie młodych mam po powrocie z macierzyńskiego. Dodatkowe „wolne” godziny na karmienie, są jednym z przykładów takich działań. Na przeciwnym biegunie jest wspomniane zwolnienie z pracy bezpośrednio po macierzyńskim, które często negatywnie rzutuje na wizerunek firmy.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!