Cisza wyborcza. Co to?

Za dwa dni wybory samorządowe, za chwilę — cisza wyborcza. Czym jest? Jakie działania kwalifikowane są jako jej łamanie?

Cisza wyborcza. Co to?
  • Małgorzata Łaziuk
  • /
  • 5 kwietnia 2024

Cisza wyborcza — definicja

Cisza wyborcza to ustalony w prawie okres przed wyborami, który ma na celu zapewnienie spokoju i uczciwości procesu wyborczego. W tym czasie obowiązuje zakaz publicznych dyskusji, reklamowania kandydatów lub partii politycznych. 

Ma to zapobiec manipulacji opinią publiczną oraz umożliwić wyborcom swobodne i niezakłócone dokonanie wyboru bez zewnętrznych wpływów. W tym okresie publikowanie sondaży oraz prowadzenie kampanii wyborczych jest również zabronione, co ma na celu zapewnienie uczciwości i równości szans dla wszystkich kandydatów.

Co z Internetem?

Cisza wyborcza odnosi się także do internetu i reguluje zachowanie na platformach online w dniu poprzedzającym wybory. Wtedy obowiązuje zakaz publikacji treści promujących kandydatów, partii politycznych lub opcje wyborcze. Zakaz ten dotyczy również udostępniania materiałów wyborczych oraz publikacji sondaży i prognoz wyborczych. Celem jest zapewnienie spokoju i uczciwości procesu wyborczego oraz umożliwienie wyborcom dokonania decyzji bez manipulacji czy zewnętrznych nacisków. Istotne jest, aby użytkownicy internetu respektowali ciszę wyborczą i powstrzymywali się od publikacji treści politycznych, aby wspierać demokratyczny charakter wyborów.

Wybory samorządowe już wiosną. Kogo wybieramy?Wybory samorządowe już wiosną. Kogo wybieramy? Małgorzata Łaziuk

Jest to bardzo duże wyzwanie, ponieważ umożliwia szybkie i łatwe rozpowszechnianie informacji. Pomimo istnienia regulacji i zakazów, ciężko jest kontrolować wszystkie treści publikowane w sieci. Ludzie mogą łatwo omijać ograniczenia poprzez korzystanie z anonimowych kont czy platform społecznościowych, gdzie trudniej jest nad nimi zapanować. Trudnością jest też monitorowanie i kontrolowanie treści w czasie rzeczywistym.

Co jest łamaniem ciszy wyborczej?

W kontekście mediów tradycyjnych, naruszenie ciszy wyborczej może obejmować publikowanie artykułów, nadawanie programów, czy drukowanie materiałów reklamowych promujących kandydatów lub partie polityczne w okresie, gdy obowiązuje zakaz prowadzenia kampanii wyborczej. W Internecie łamanie ciszy wyborczej może występować poprzez publikowanie treści na platformach społecznościowych, udostępnianie materiałów wyborczych, a także poprzez komentowanie lub dyskusje na temat wyborów i kandydatów.

Wszelkie formy manipulacji, dezinformacji czy agitacji mającej na celu wpłynięcie na wynik wyborów mogą być uznane za łamanie ciszy wyborczej.

Konsekwencje mogą być poważne i obejmować kary finansowe (od 20 do 5000 zł; za publikację sondaży — do miliona złotych), Egzekwowanie jej jest bardzo ważnym elementem zapewnienia uczciwości i przejrzystości procesu wyborczego oraz poszanowania demokratycznych zasad wyborów. Współpraca organów nadzorczych, mediów i społeczeństwa obywatelskiego w egzekwowaniu tych zasad jest niezbędna dla zapewnienia rzetelnych i sprawiedliwych wyborów.

W erze cyfrowej, gdzie informacje przemieszczają się błyskawicznie, kontrola nad publikacjami staje się trudniejsza, a ryzyko manipulacji opinii publicznej wzrasta. Istnieje wiele sposobów, w jakie cisza wyborcza może być łamana w internecie, zarówno przez zwykłych użytkowników, jak i przez partie polityczne czy inne instytucje.

Wyjazd w dniu wyborów samorządowych i do Parlamentu Europejskiego. Czy mogę głosować w innym mieście?Wyjazd w dniu wyborów samorządowych i do Parlamentu Europejskiego. Czy mogę głosować w innym mieście?Małgorzata Łaziuk

Jednym z najczęstszych sposobów jest publikowanie treści promujących kandydatów lub partie polityczne na platformach społecznościowych. Użytkownicy mogą udostępniać treści, komentować posty, a nawet tworzyć fałszywe konta w celu szerzenia dezinformacji lub atakowania konkurencyjnych kandydatów. Możliwe jest również wykorzystanie tzw. botów internetowych do automatycznego publikowania i szerzenia treści wyborczych w sposób masowy i niekontrolowany.

Innym problemem są publikacje sondaży i prognoz wyborczych. Pomimo zakazu publikowania takich danych w mediach społecznościowych pojawiają się wpisy, których autorzy nie przestrzegają tych zasad, co może wpłynąć na decyzje wyborców i zakłócić przebieg wyborów.

Internet wykorzystywany jest również do agitacji wyborczej, czyli promowania kandydatów lub partii politycznych w sposób niezgodny z prawem — czyli w okresie ciszy wyborczej.

Walka z takim postępowaniem jest trudna ze względu na anonimowość, masowość i globalny zasięg sieci. Ważne jest świadome korzystanie z internetu przez użytkowników oraz promowanie wartości demokratycznych i uczciwości w przestrzeganiu zasad wyborczych online.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!