Czas pracy. Najważniejsze zasady

Prawo pracy reguluje bardzo wiele aspektów związanych z zatrudnianiem pracownika na podstawie umowy o pracę. Jednym z nich jest czas pracy. Wyznacza on pewne granice czasowe związane z tym, w jakich godzinach pracodawca może żądać od pracownika tak zwanej gotowości do świadczenia pracy. Podstawą prawną jest Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. — Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510, z poźn. zm.

Czas pracy. Najważniejsze zasady
  • Anna Petynia-Kawa
  • /
  • 27 lutego 2023

Co dokładnie określają przepisy o czasie pracy? 

Zawarte w Kodeksie pracy przepisy dotyczące czasu pracy określają przede wszystkim: 

  • sposób, w jaki oblicza się wymiar czasu pracy w określonym czasie rozliczeniowym, 
  • normy czasu pracy, 
  • okresy odpoczynku tygodniowego i dobowego, 
  • systemy, rozkłady i okresy rozliczeniowe czasu pracy, 
  • zasady rekompensowania i polecania pracownikom pracy nadliczbowej, 
  • zasady tego, w jaki sposób rekompensuje się pracownikowi pracę w dni wolne, 
  • dopuszczalność oraz zasady rekompensaty pracy w niedziele oraz święta.

Będą zmiany w kodeksie pracy ws. pracy zdalnejBędą zmiany w kodeksie pracy ws. pracy zdalnejAnna Malinowska

Czas pracy — definicja

Czas pracy to miano, którym określa się czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. 

Co oznacza pozostawanie w dyspozycji? Jest to: 
  • faktyczna praca, 
  • czas nieświadczenia pracy w wypadku, gdy pracownik jest w stałej gotowości do świadczenia pracy. Jako gotowość bierzemy pod uwagę gotowość prawną, fizyczną i intelektualną, w zakładzie pracy albo innym miejscu, w którym pracownik pracę wykonuje. 
Do czasu pracy, poza okresem faktycznego świadczenia pracy, zaliczamy z mocy prawa między innymi: 
  • czas szkolenia BHP, 
  • 15-minutową, obowiązkową przerwę w pracy, 
  • przerwy wynikające ze stanowiska pracy przy ekranie monitora, 
  • przerwy na karmienie dziecka piersią, 
  • czas w którym pracownik wykonuje okresowe i kontrolne badania lekarskie, 
  • czas zwolnienia od pracy w związku z przeprowadzaniem badań lekarskich w związku z ciążą,
  • przerwy w pracy wprowadzone dla pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych lub szczególnie szkodliwych dla zdrowia. 

Nowa definicja pracy zdalnej. Jak było? Jak będzie?Nowa definicja pracy zdalnej. Jak było? Jak będzie?Monika Świetlińska

Praca zmianowa, doba i tydzień 

W sytuacji ustalania godzin pracy, przez dobę powinniśmy rozumieć kolejne 24 godziny, liczymy je od godziny rozpoczęcia pracy przez pracownika, zgodnie z tym, jaki obowiązuje go czas pracy. Jako tydzień określamy kolejne 7 dni kalendarzowych licząc od pierwszego dnia okresu rozliczeniowego. 

Warto pamiętać, że praca zmianowa wykonywana jest według ustalonego wcześniej rozkładu czasu pracy. Powinien on przewidywać zmianę pory wykonywania pracy przez pracowników. Może ona następować po upływie określonej liczby godzin, dni lub tygodni.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!