Będą zmiany w kodeksie pracy ws. pracy zdalnej

• Anna Malinowska
• /
• 20 maja 2021

Praca zdalna po epidemii?

Praca zdalna nie odejdzie wraz z pandemią – zapowiada Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii i jako jeden z elementów nowoczesnego rynku zatrudnienia ma pozostać w prawnej rzeczywistości na dłużej. Ministerstwo zaznacza, że szczególnymi zaletami takiego rozwiązania jest jej elastyczność, zachowanie specyfiki miejsca pracy, „zaufanie mądrości pracodawców i pracowników”. To, czego z pewnością dziś brakuje w tym obszarze, to prawny instrument, który pozwoli zbudować właściwie warunki pracy w trybie zdalnym.

Jak powiedziała wiceminister rozwoju, pracy i technologii Iwona Michałek „Pandemia COVID-19 wpłynęła na życie każdego z nas. Począwszy od zdrowia, ograniczenia kontaktów międzyludzkich, przejścia na nauczanie zdalne, aż po sferę zawodową. Wszystko to przyczyniło się do zmian, jakie zaczęły zachodzić w ciągu ostatniego roku nie tylko w Polsce, ale i na całym świecie”.

Doświadczenia z pandemii a rynek pracy

W ocenie cytowanej wiceminister Iwony Michałek, ministerstwo bazowało na całorocznym doświadczeniu z pracy zdalnej i wzięło je pod uwagę w procesie przygotowywania przepisów regulujących zagadnienie pracy zdalnej w Kodeksie pracy. „Chcemy, aby praca zdalna zaczęła funkcjonować na stałe po 3 miesiącach od ustania stanu zagrożenia epidemicznego” – dodała.

1,4 mln Polaków dostaje wynagrodzenia pod stołemMichał Górecki

Praca zdalna w pandemii

Aktualnie, praca zdalna jest unormowana w prawie dzięki specustawie związanej z COVID-19 i jak twierdzi resort rozwoju, z obecnych rozwiązań chętnie korzystają zarówno pracodawcy jak i ich podwładni. Ministerstwo w komunikacie opublikowanym na swojej witrynie zwraca uwagę, że stosowanie tych przepisów nie tylko wynikało z potrzeby zmniejszenia ryzyka zakażenia koronawirusem, ale także „ze względów rodzinnych”. W ten sposób wielu osobom udawało się pogodzić obowiązki służbowe np. z opieką nad dzieckiem.

Resort zwraca uwagę także na korzyści dla pracodawców, które wynikają ze zmniejszonego ryzyka nieobecności pracownika, który korzysta ze zwolnienia lekarskiego, lub który został skierowany na kwarantannę. W ten sposób udało się wiele projektów zrealizować w terminie oraz ograniczyć inne zakłócenia działalności przedsiębiorstwa, jakie mogłyby zostać spowodowane np. przez absencję kluczowego specjalisty w jakiejś dziedzinie funkcjonowania firmy.

Przepisy dotyczące pracy zdalnej a epidemia

Problem w tym, że obecne przepisy regulujące prace zdalną są tymczasowe i przestaną obowiązywać trzy miesiące po odwołaniu stanu epidemii lub zagrożenia epidemicznego. To oznacza, że kiedy problemy z COVID-em przejdą do historii, wraz z nimi może zniknąć wiele wygodnych regulacji. Tymczasem, praca zdalna się przyjęła, a zainteresowanie taką formą wykonywania obowiązków służbowych jest dość duże zarówno wśród przedsiębiorców, jak i ich pracowników.  I właśnie dlatego zapadła decyzja o modyfikacji Kodeksu pracy.

Nowe terminy ważności Europejskiej Karty Ubezpieczenia ZdrowotnegoMikołaj Frączak

Praca zdalna po pandemii

Wprowadzenie pracy zdalnej do Kodeksu pracy sprawi, że straci rację podejście do niej jako do nadzwyczajnego rozwiązania na trudne czasy.

Po pierwsze, zgodnie z propozycją zawartą w projekcje „Praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i uzgodnionym z pracodawcą, w tym w miejscu zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość. Zatem możliwa będzie zarówno całkowita, jak i hybrydowa praca zdalna – stosownie do potrzeb i uzgodnień pracownika i pracodawcy” – napisano w komunikacie resortu rozwoju.

Szczegółowe ustalenia między stronami stosunku pracy będzie można zawrzeć zarówno w trakcie ustalania treści umowy o pracę, jak i w dowolnym momencie w trakcie jej trwania. To oznacza, że z nowych rozwiązań będzie mógł skorzystać zarówno pracownik dopiero wiążący się z firmą, jak i ten z dwudziestoletnim stażem w danej organizacji.

W sytuacjach nadzwyczajnych, np. epidemii lub innego zagrożenia, pracodawca będzie mógł obligatoryjnie skierować podwładnego do pracy zdalnej na jego polecenie, pod warunkiem, że pracownik oświadczy, że posiada warunki lokalowe i techniczne do takiej pracy. To oznacza, że ostatnie słowo będzie należało w tym względzie do zatrudnionego.

„Projekt zawiera zakaz wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę z uwagi na odmowę lub zaprzestanie przez niego wykonywania pracy zdalnej oraz zakaz dyskryminacji pracownika wykonującego pracę zdalną”. — czytamy na stronie MRPiT

Obowiązki pracodawcy w przypadku pracy zdalnej

Pracodawca według proponowanych przepisów ma być odpowiedzialny za dostarczenie niezbędnych narzędzi lub materiałów do pracy. To znaczy, że będzie musiał zadbać, by np. pracownik biurowy pracujący we własnym mieszkaniu miał komputer, drukarkę i papier do niej. 

Wybór najtańszego kredytu gotówkowegoRafał Stępniewski

Czy pracodawca zapłaci za prąd i internet?

Pracodawca będzie musiał także pokryć koszty, które bezpośrednio będą wiązały się wykonywaniem pracy na odległość. Mowa o instalacji, serwisie, eksploatacji i konserwacji narzędzi, kosztach energii elektrycznej oraz dostępu do internetu.

Jeżeli praca będzie odbywała się z wykorzystaniem narzędzi, których nie dostarczył pracodawca (a Kodeks ma dopuszczać taką możliwość) konieczne będzie zawarcie porozumienie ws. ekwiwalentu lub ryczałtu w wysokości, którą między sobą ustalą strony.

Czy pracownik będzie mógł wnioskować o pracę zdalną?

Nowe przepisy wprowadzają możliwość wnioskowania o wykonywanie pracy zdalnej w sposób okazjonalny. Prawo określa, że taka możliwość może dotyczyć aż 12 dni w skali jednego roku kalendarzowego.

Wypadek przy pracy zdalnej

Kodeks pracy ma regulować szczegółowo kwestie wypadku przy pracy zdalnej, a także zasady wyjaśniania jego przyczyn i okoliczności przez zespół powypadkowy z poszanowaniem prawa do prywatności i niezakłócania miru domowego. W tym wypadku będzie istniała zasada, że

zgłaszając wypadek pracodawcy w trakcie pracy zdalnej, pracownik wyrazi zgodę na przeprowadzenie oględzin miejsca zdarzenia. Jeśli będą istniały inne dowody w sprawie, będzie można odstąpić od takich oględzin.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.