Czy mogę nie płacić mandatu za brak biletu?

Przejazd środkami komunikacji publicznej bez ważnego biletu zagrożony jest mandatem. Czy jednak zawsze musimy go zapłacić i kiedy się przedawnia? Sprawdzamy.

Czy mogę nie płacić mandatu za brak biletu?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 18 maja 2023

Czy „mandat” za brak biletu jest mandatem?

Nie.

W ujęciu prawnym opłata pobierana za brak ważnego biletu na przejazd komunikacją miejską nie jest uznawana za opłatę mandatową.

Dzieje się tak, ponieważ nie stanowi ona ani kary w zakresie karnym (wykroczenie), ani kary administracyjnej.

Nakładane na pasażerów „mandaty” za brak biletu są więc wyłącznie opłatami o charakterze cywilnym i nie mają żadnego związku z władzą państwową.

Ustalanie regulaminów przejazdów oraz cen biletów w komunikacji zbiorowej jest jednym z uprawnień, jakie jednostkom władzy lokalnej przyznały poszczególne ustawy o samorządach.

Ukarani mandatem karnym coraz rzadziej płacą gotówkąUkarani mandatem karnym coraz rzadziej płacą gotówkąAnna Malinowska

Zwana powszechnie mandatem lub karą za nieuprawniony przejazd kwota, to w istocie opłata dodatkowa, do której odwołuje się artykuł 33a. ustawy – Prawo przewozowe:

„W razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu przewoźnik lub organizator publicznego transportu zbiorowego albo osoba przez niego upoważniona pobiera właściwą należność za przewóz i opłatę dodatkową, albo wystawia wezwanie do zapłaty”.

Jak widać, decyzję dotyczącą wysokości opłat dodatkowych przepis powyższy pozostawia organizatorom transportu publicznego.

Najczęściej stosowanym mechanizmem jest powiązanie ich z aktualnie obowiązującą ceną najtańszego biletu jednorazowego normalnego.

Zgodnie z przedstawionym schematem opłaty dodatkowe wynoszą odpowiednio:

• za brak ważnego biletu na przejazd — 50-krotność tej ceny,

• za przejazd bez ważnego dokumentu poświadczającego uprawnienie do bezpłatnego albo ulgowego przejazdu — 40-krotność tej ceny.

Zwykle jednak, w przypadku, gdy ważny bilet lub odpowiedni dokument posiadamy, ale nie mamy go przy sobie w trakcie kontroli, nałożona kara zostaje umorzona, jeśli, w ciągu siedmiu dni, okażemy go wraz z wezwaniem do zapłaty na przykład w Punkcie Obsługi Pasażerów.

Odwołanie od mandatu za brak biletu

Z chwilą rozpoczęcia podróży, między przedsiębiorcą (przewoźnikiem) a konsumentem (pasażerem) zostaje zawarta umowa na przejazd, nakładająca na obie strony określone obowiązki.

Pasażer może odwołać się od decyzji kontrolera o nałożeniu opłaty dodatkowej, zgodnie z przepisami musi jednak udzielić osobie przeprowadzającej kontrolę wszelkich danych i informacji, pozwalających na potwierdzenie jego tożsamości.

Zanim zapłacisz mandat za brak biletu:

upewnij się, że w pojeździe, którym się poruszałeś, był dostępny w miejscu widocznym regulamin przejazdu oraz cennik, w tym wysokość opłat dodatkowych za przejazd bez biletu,

sprawdź, czy regulamin przejazdu nie zawiera błędów, a także, czy jego postanowienia nie naruszają zewnętrznych przepisów prawa,

skontroluj, czy żądana kwota opłaty dodatkowej jest zgodna z regulaminem przejazdu,

potwierdź posiadanie przez kontrolera uprawnień niezbędnych do dokonywania czynności.

Jeśli cokolwiek wzbudzi twoje wątpliwości i uznasz, że mandat został nałożony bezpodstawnie, masz prawo w ciągu siedmiu dni od daty jego wystawienia, złożyć od tej decyzji pisemne odwołanie, wysyłając je na adres przewoźnika.

Mandaty za brudny pojazd — nawet 250 złotychMandaty za brudny pojazd — nawet 250 złotychMartyna Kowalska

Wzór takiego dokumentu nie istnieje, sporządzając odwołanie samodzielnie, warto mieć na uwadze następujące jego elementy:

• dane osobowe (imię, nazwisko, PESEL, miejsce zamieszkania),

• seria i numer mandatu,

• powód odwołania,

• opis zdarzenia z uzasadnieniem odwołania,

• rodzaj i numer pojazdu, w którym otrzymano mandat,

• nazwa i adres przewoźnika.

Do pisma należy ponadto dołączyć kserokopię otrzymanego mandatu.

Przedawnienie mandatu za brak biletu

Zgodnie z polskim prawem, przedawnienie roszczeń wynikających z nieuprawnionego przejazdu komunikacją miejską następuje po roku.

Gdzie można kupić bilety autobusowe?Gdzie można kupić bilety autobusowe?Małgorzata Łaziuk

Aby jednak mandat przedawnił się, konieczny jest nieprzerwany bieg przedawnienia, czyli całkowite zaniechanie przez wierzyciela jakichkolwiek czynność zmierzających do wyegzekwowania należności.

Bieg przedawnienia przerywa więc na przykład wysłanie wezwania do zapłaty, czy złożenie przeciwko dłużnikowi pozwu do sądu, ale również działania jego samego, takie jak choćby ewentualne złożenie odwołania. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!