Czym jest informacja publiczna i jak uzyskać do niej dostęp?
Jedną z najważniejszych zasad demokracji jest niewątpliwie suwerenność narodu, który sprawuje władzę bezpośrednio lub przez swoich przedstawiciel, pełniąc funkcję suwerena, każdy z nas może zaś uzyskać dostęp do informacji publicznej. Jak o nią wnioskować? Wyjaśniamy.
- Jakub Stasak
- /
- 25 listopada 2024
Czym jest informacja publiczna?
Zarówno sama definicja informacji publicznej, jak i szczegółowy opis procedury dostępu do niej, zawarty został w ustawie z dnia 6 września 2001 roku (z późniejszymi zmianami) o dostępie do informacji publicznej.
Zgodnie z artykułem 1. niniejszego aktu prawnego:
„Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy”.
Kto nie ma prawa do zasiłku dla bezrobotnych?Katarzyna Leszczak
Do analizowanej kwestii odwołuje się ponadto artykuł 61. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:
„Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa”.
Jakie podmioty zobowiązane są do udostępnienia informacji publicznej?
Co niezmiernie istotne, cytowana na wstępie ustawa stanowi, iż prawo dostępu do informacji publicznej przysługuje każdemu – w odróżnieniu od Konstytucji uniezależnia je tym samym od posiadania polskiego obywatelstwa.
Jak sprawdzić księgę wieczystą przez Internet ?Katarzyna Leszczak
Zobowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności zaś:
• organy władzy publicznej,
• organy samorządów gospodarczych i zawodowych,
• podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa,
• podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne, albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego,
• podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów mają Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego.
Ważne: Od osoby wnioskującej o dostęp do informacji publicznej nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego.
Prawo do informacji publicznej obejmuje możliwość:
• uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego,
• wglądu do dokumentów urzędowych,
• dostępu do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów,
• niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych.
Jak uzyskać dostęp do informacji publicznej?
Istnieją dwa podstawowe sposoby udostępniania informacji publicznej:
• czynny – wydawanie biuletynów i ogłoszeń (np. Biuletyn Informacji Publicznej dostępny w rządowym serwisie internetowym),
• bierny – obowiązek udzielenia informacji na wniosek.
W przypadku, gdy nie znaleźliśmy interesującej nas informacji publicznej w ogólnodostępnych źródłach, należy złożyć wniosek o jej udzielenie.
Kiedy potrzebna jest zgoda obojga rodziców?Jakub Stasak
Nie istnieje jeden uniwersalny wzór wniosku o udzielenie informacji publicznej, powinien on jednak zawierać następujące elementy:
• oznaczenie wnioskodawcy (imię i nazwisko, adres),
• oznaczenie organu, który zobowiązany jest do udzielenia informacji,
• wskazanie rodzaju i zakresu informacji, którą chcemy uzyskać,
• wskazanie preferowanego sposobu oraz formy udostępnienia informacji,
• podpis wnioskodawcy.
Wniosek możemy wysłać na adres poczty tradycyjnej lub elektronicznej danego podmiotu bądź doręczyć osobiście do jego siedziby.
Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku.
Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona we wspomnianym terminie, podmiot zobowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację – nie może być on jednak dłuższy niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.