Czym są księgi wieczyste?

• Jakub Stasak
• /
• 3 września 2024

Treść ksiąg wieczystych

Zdecydowaną większość kwestii związanych z księgami wieczystymi reguluje w Polsce ustawa z dnia 6 lipca 1982 roku (z późniejszymi zmianami) o księgach wieczystych i hipotece.

Prowadzeniem ksiąg wieczystych zajmują się sądy rejonowe właściwe ze względu na położenie danej nieruchomości – czynności sądu w zakresie prowadzenia ksiąg wieczystych mogą wykonywać referendarze sądowi.

Co sprawdzić przed zakupem działki?Jakub Stasak

Księgi wieczyste są jawne i dotyczą stanu prawnego:

• nieruchomości (w tym działek budowlanych oraz innych gruntów),

• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Dla każdej nieruchomości prowadzi się odrębną księgę wieczystą, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Zasada powyższa dotyczy także nieruchomości lokalowych oraz nieruchomości, w których nieruchomości lokalowe zostały wyodrębnione.

W przypadku, gdy sam grunt oddany został w użytkowanie wieczyste, znajduje się na nim jednak budynek lub inne urządzenie, stanowiące odrębny od gruntu przedmiot własności, prowadzi się wspólną księgę wieczystą.

W księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości, w której własność lokali została wyodrębniona, ujawnia się sposób zarządu tą nieruchomością określony w umowie, a w razie nieujawnienia domniemywa się sposób zarządu wynikający z ustawy.

Założenie księgi wieczystej następuje na wniosek uprawnionego, czyli właściciela nieruchomości lub osoby, której przysługuje ograniczone prawo rzeczowe na nieruchomość.

Działy ksiąg wieczystych

Księga wieczysta jest podzielona na cztery działy:

• dział I – obejmuje oznaczenie nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej własnością,

• dział II – obejmuje wpisy dotyczące własności i użytkowania wieczystego,

• dział III – przeznaczony jest na wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych (z wyjątkiem hipotek) wpisy ograniczeń w rozporządzaniu nieruchomością lub użytkowaniem wieczystym oraz wpisy innych praw i roszczeń (z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipotek),

• dział IV – zawierający wpisy dotyczące hipotek.

Czy gmina może zabrać część działki na drogę?Jakub Stasak

Cztery działy, które zawiera księga wieczysta dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu to zaś odpowiednio:

• dział I – oznaczenie lokalu lub domu jednorodzinnego oraz oznaczenie nieruchomości, z którą jest związany,

• dział II – wpisy dotyczące osoby, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,

• dział III – wpisy ograniczeń w rozporządzaniu prawem oraz wpisy innych praw i roszczeń (z wyjątkiem roszczeń dotyczących hipotek),

• dział IV – wpisy dotyczące hipotek.

Przy każdej księdze wieczystej prowadzone są ponadto akta danej nieruchomości, zawierające dokumenty i pisma, które stały się podstawą do sporządzenia poszczególnych wpisów w księdze.

Dostęp do ksiąg wieczystych

Znajdujące się w księgach wieczystych informacje, uzyskać można w formie:

• odpisu zwykłego księgi wieczystej – przedstawia on ostatni stan wpisów w księdze oraz wzmianki o wnioskach, skargach na orzeczenia referendarzy sądowych, apelacjach, skargach kasacyjnych i wszczęciu postępowań z urzędu,

• odpisu zupełnego księgi wieczystej – zawiera wszystkie informacje z odpisu zwykłego księgi wieczystej oraz dodatkowo wpisy, które zostały wykreślone,

• wyciągu z księgi wieczystej – przedstawiającego ostatni stan wpisów we wskazanych działach w księdze wieczystej wraz ze wzmiankami o wnioskach, skargach na orzeczenia referendarzy sądowych, apelacjach, skargach kasacyjnych i wszczęciu postępowań z urzędu,

• zaświadczenia o zamknięciu księgi wieczystej – informacji dotyczącej tego, że księga wieczysta o wskazanym numerze jest zamknięta.

Wypis, wyrys, odpis, wyciąg, zaświadczenie — ile zapłacisz w urzędzie?Jakub Stasak

Od 2010 roku bezpłatny, elektroniczny dostęp do ksiąg wieczystych umożliwia rządowy serwis internetowy.

Aby skorzystać z opisanej usługi, należy wprowadzić do systemu numer księgi wieczystej, którą zamierzamy przejrzeć.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.