Czy gmina może zabrać część działki na drogę?

Publiczna droga — publiczny cel

Zgodnie z artykułem 98. ustawy o gospodarce nieruchomościami:

„Działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe — z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna alboorzeczenie o podziale prawomocne”

Grodzisz działkę? Sprawdź kiedy musisz zgłosić to do urzęduAnna Malinowska

W przepisie powyższym zawarte zostały dwa bardzo istotne ograniczenia, po pierwsze, inwestycja drogowa, o której mowa musi mieć charakter publiczny, po drugie, regulacja znajduje zastosowanie wyłącznie wtedy, kiedy do podziału dochodzi na wniosek właściciela gruntu.

W poszukiwaniu prawnej definicji drogi publicznej odwołać się zaś należy do 1 artykułu ustawy o drogach publicznych, w myśl którego:

„Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie ustawy do jednej z kategorii dróg (krajowe, wojewódzkie, powiatowe, gminne), z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem”.

Co ważne, kategoria ta nadawana jest dopiero po wybudowaniu drogi, z decyzji zatwierdzającej podział nieruchomości musi więc jasno wynikać, że został on dokonany pod drogę publiczną, a nie tylko drogę, jako niemający charakteru publicznego ciąg komunikacyjny.

Czy i kiedy stosowana jest procedura wywłaszczenia nieruchomości?

Jeśli w rezultacie konsultacji społecznych czy też przeprowadzonych przez niezależne instytucje analiz, podjęta została decyzja o budowie drogi przebiegającej przez naszą działkę, zablokowanie takiej inwestycji jest w zasadzie niemożliwe, gdyż, nawet jeśli nie zdecydujemy się na dobrowolne odstąpienie praw do nieruchomości, zostaną nam one odebrane na zasadzie wywłaszczenia.

Przez wywłaszczenie nieruchomości rozumiana jest procedura polegająca na pozbawieniu lub ograniczeniu prawa własności, prawa użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego na nieruchomości.

Będą miliardy na nowe drogi. Zobacz, gdzie zbudują autostradęMartyna Kowalska

Wywłaszczenie dokonywane jest, jeżeli inwestycje celu publicznego nie mogą być zrealizowane w sposób inny niż przez pozbawienie bądź ograniczenie praw do nieruchomości, a prawa te nie mogą być nabyte w drodze umowy (art. 112 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Procedura ta stanowi więc ostateczność, poprzedzone powinno zostać rokowaniami o nabycie, a dokonywane jest wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego.

Prawo do odszkodowania

W tej samej ustawie prawodawca zapisał, że osobie wywłaszczonej przysługuje odszkodowanie w wysokości odpowiadającej wartości praw, których została ona pozbawiona.

Kwota odszkodowania wypłacana jest jednorazowo w terminie do 14 dni, licząc od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu.

Za zgodą właściciela lub użytkownika wieczystego w ramach odszkodowania może zostać przyznana także odpowiednia nieruchomość zamienna.

Formalności budowlane przez internet. Co załatwię przez e-budownictwo?Anna Malinowska

Jeśli między ustaloną wysokością odszkodowania a wartością oferowanej nieruchomości zamiennej występuje znaczna różnica, to wyrównuje się ją poprzez dopłatę pieniężną.

Co do zasady istnieje również możliwość zrzeczenia się roszczenia o odszkodowanie.  

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.