Jak polskie prawo chroni symbole narodowe?
Stajemy właśnie u progu kolejnego w tym roku długiego weekendu, ze Świętem Niepodległości nierozerwalnie związana jest zaś dumna ekspozycja narodowych symboli. Jak chroni je polskie prawo? Wyjaśniamy.
- Jakub Stasak
- /
- 8 listopada 2024
Jakie są polskie symbole narodowe?
Zgodnie z artykułem 28. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej:
1. Godłem Rzeczypospolitej Polskiej jest wizerunek orła białego w koronie w czerwonym polu.
2. Barwami Rzeczypospolitej Polskiej są kolory biały i czerwony.
3. Hymnem Rzeczypospolitej Polskiej jest Mazurek Dąbrowskiego.
4. Godło, barwy i hymn Rzeczypospolitej Polskiej podlegają ochronie prawnej.
5. Szczegóły dotyczące godła, barw i hymnu określa ustawa.
Czy do sądu trzeba brać urlop?Jakub Stasak
Ostatni z powyższych punktów w sposób bezpośredni odwołuje się do ustawy z dnia 31 stycznia 1980 roku (z późniejszymi zmianami) o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych.
Dokument niniejszy nie tylko w najdrobniejszych szczegółach określa wygląd godła i flagi czy muzyczno-literacką formę państwowego hymnu, ale także ściśle przewiduje możliwe formy i konteksty ich wykorzystania.
Dozwolone formy wykorzystania symboli narodowych
W myśl artykułu 1. ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych symbolami naszego kraju są: Orzeł biały, biało-czerwone barwy i „Mazurek Dąbrowskiego”, a otaczanie ich czcią i szacunkiem to prawo i obowiązek każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej oraz wszystkich organów państwowych, instytucji i organizacji.
Prawo do używania barw narodowych – szczególnie w celu podkreślenia znaczenia uroczystości, świąt bądź innych wydarzeń – ma każdy, kto czyni to, przestrzegając wspomnianych zasad.
Co niezwykle istotne, symbole Rzeczypospolitej Polskiej nie mogą być umieszczane na przedmiotach przeznaczonych do sprzedaży.
Cisza nocna — co grozi za jej złamanie?Jakub Stasak
Motywy te zdobią wprawdzie różnego rodzaju pamiątkowe gadżety, ich produkcja zawsze powinna odbywać się jednak przy zachowaniu wytycznych określonych w artykule 16. cytowanej już ustawy:
„Dozwolone jest umieszczanie na przedmiotach przeznaczonych do obrotu handlowego godła lub barw Rzeczypospolitej Polskiej w formie stylizowanej, lub artystycznie przetworzonej”.
Flaga RP ma proporcje 5:8 i nie wolno na niej umieszczać żadnych napisów ani rysunków, co dozwolone jest zaś na barwach narodowych (w odróżnieniu od flagi nie mają one określonych proporcji, mogą być dowolnej długości i szerokości).
Znieważenie symboli narodowych – jaka kara?
W zależności od wagi danego incydentu, jego sprawca ukarany zostanie na podstawie przepisów zawartych w Kodeksie karnym lub Kodeksie wykroczeń.
Według artykułu 49. ustawy z dnia 20 maja 1971 roku (z późniejszymi zmianami) – Kodeks wykroczeń:
„Kto w miejscu publicznym demonstracyjnie okazuje lekceważenie Narodowi Polskiemu, Rzeczypospolitej Polskiej lub jej konstytucyjnym organom, podlega karze aresztu albo grzywny. Tej samej karze podlega, kto narusza przepisy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej”.
Ważne: Mianem grzywny określana jest w polskim systemie prawnym kara pieniężna w wysokości od 20 do 5000 złotych, areszt orzeka się natomiast na okres od 5 do 30 dni.
Tymczasowe aresztowanie — kiedy się je stosuje, ile może trwać?Jakub Stasak
Zdecydowanie większą szkodliwość społeczną niesie zaś ze sobą czyn, opisany w artykule 137. ustawy z dnia 6 czerwca 1997 roku (z późniejszymi zmianami) – Kodeks karny:
„Kto publicznie znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwowy, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Tej samej karze podlega, kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej znieważa, niszczy, uszkadza lub usuwa godło, sztandar, chorągiew, banderę, flagę lub inny znak państwa obcego, wystawione publicznie przez przedstawicielstwo tego państwa lub na zarządzenie polskiego organu władzy”.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z
informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci
się
artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej
masz
szybkie linki do udostępnień.