Jak prawo pracy chroni kobiety w ciąży?

W Polsce prawo pracy przewiduje szereg regulacji, które chronią kobiety w ciąży. W przypadku ich naruszeń pracownica ma prawo do złożenia skargi do PIP. Jak dokładnie prawo chroni kobiety w ciąży?

Jak prawo pracy chroni kobiety w ciąży?
  • Damian Jemioło
  • /
  • 14 kwietnia 2023

Ochrona kobiet w ciąży a umowy

Przepisy w naszym kraju dość restrykcyjnie podchodzą do ochrony kobiet w ciąży – przynajmniej w przypadku umów o pracę. Gorzej ma się sprawa w kwestii umów cywilnoprawnych, np. zlecenia – wówczas kobietom nie przysługuje np. urlop macierzyński. 

Jednak w przypadku umowy o pracę przyszła matka może wziąć nawet 6 tygodni urlopu macierzyńskiego w końcowym okresie ciąży. Dodatkowo potem przysługuje jej niewykorzystany urlop. Z kolei cały urlop macierzyński wynosi nawet 20 tygodni. 

Czy można zmusić pracownika do urlopu?Czy można zmusić pracownika do urlopu?Jan Wróblewski

Co się zaś tyczy kontraktów B2B – to tu sytuacja jest dość podobna do umów zleceń i tych o dzieło. Prawo pracy w takich przypadkach nie ma zastosowania. Jednak przedsiębiorczyni może skorzystać z zasiłku chorobowego i zwolnienia lekarskiego, jeśli prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą i podlegała ubezpieczeniu chorobowemu nieprzerwanie przez okres 3 miesięcy, tj. 90 dni. Maksymalnie może przebywać na zasiłku przez 270 dni.

Zakaz rozwiązania umowy o pracę

Zgodnie z prawem kobieta w ciąży nie może zostać zwolniona. Tzn. pracodawca nie ma możliwości wypowiedzenia jej umowy lub rozwiązania jej. Tak samo jest w przypadku trwania urlopu macierzyńskiego. Istnieją jednak pewne wyjątki, które umożliwiają zwolnienie ciężarnej kobiety. 

Mowa tutaj m.in. o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownicy. Jednak w przypadku gdy przyszła matka jest członkinią związku zawodowego w zakładzie pracy, to rozwiązanie jej umowy musi odbyć się za zgodą rzeczonej organizacji.

Umowę można wypowiedzieć też, kiedy okres próbny nie przekraczał jednego miesiąca. Zwolnienie ciężarnej kobiety jest też możliwe w przypadku ogłoszenia upadłości lub likwidacji firmy pracodawcy. 

Umowa o pracę a ciąża

Dodatkowo jeśli kobieta w ciąży ma umowę o pracę, która kończy się po 3 miesiącach od momentu, gdy dowiedziała się o ciąży, to ta umowa zostaje przedłużona do dnia porodu. Nie jest określone, jak dokładnie liczyć te trzy miesiące, ale Sąd Najwyższy wskazuje, że to miesiąc księżycowy (28 dni). To oznacza, że pracodawca musi przedłużyć umowę do dnia porodu.

Jednakże, jeśli kobieta została zatrudniona tylko na czas zastępstwa za innego pracownika, który nieobecny jest w pracy, albo jeśli jej umowa wygasa z powodów takich jak śmierć pracodawcy lub aresztowanie pracownika, to ta zasada nie obowiązuje i umowa o pracę kończy się zgodnie z planem.

Kobieta w ciąży a wypowiedzenie

W przypadku gdy kobieta w trakcie okresu wypowiedzenia dowie się, że jest w ciąży, to ów wypowiedzenie złożone przez pracodawcę jest nieważne. Tyczy się to też okresu, w którym po wypowiedzeniu kobieta dowiedziała się, że jest w ciąży, a ta zaczęła się jeszcze podczas trwania umowy. 

Jeśli jednak pracownica sama złoży wypowiedzenie lub zostało ono rozwiązane za porozumieniem stron – to będzie ono traktowane jak normalne wypowiedzenie. 

Wypowiedzenie podczas zwolnienia lekarskiegoWypowiedzenie podczas zwolnienia lekarskiegoMichał Górecki

Ponadto kobiety w ciąży:

  • Są zwolnione od pracy na czas badań lekarskich;

  • Nie mogą pracować w szkodliwych warunkach, jak np. w narażeniu na drgania, pracować zbyt długo w pozycji stojącej (powyżej 3 godz. dziennie) czy siedzącej (powyżej 8 godz. dziennie);

  • Nie mogą być wysyłane na delegacje ani wykonywać pracy w ramach przerywanego systemu czasu pracy;

  • Nie mogą pracować w godzinach nocnych i nadliczbowych.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!