Jak wygląda procedura adopcji dziecka?

Kto może zostać rodzicem adopcyjnym?

Według polskiego prawa, dziecko może adoptować małżeństwo lub osoba samotna. Adopcji nie mogą dokonać osoby będące w związku partnerskim — wspólna adopcja jest możliwa tylko dla małżeństw. Niektóre ośrodki posiadają dodatkowe kryterium, jeśli chodzi o staż małżeński i wymagają co najmniej 5-letniego małżeństwa od rodziców adopcyjnych.

Rodzinny dom dziecka — na jakich zasadach funkcjonuje i kto może go założyć?Anna Pakaszewska-Cetera

Wśród innych warunków, jakie stawiane są przed przyszłymi rodzicami, można wyróżnić między innymi:

• pełna zdolność do czynności prawnej — rodzic musi być pełnoletni i nie może być ubezwłasnowolniony, 
• niekaralność,
• odpowiedni stan zdrowia, umożliwiający opiekę nad dzieckiem (prawo jednak nie wyróżnia żadnych chorób i schorzeń, które przekreślałyby szansę na adopcję dziecka),
• odpowiednie warunki mieszkaniowe — przepisy i w tym przypadku nie są precyzyjne, o tym, czy rodzice spełnią ten warunek decyduje sąd lub ośrodek adopcyjny, 
• stałe źródło dochodów — jeśli chodzi o małżeństwa, co najmniej jeden z małżonków musi posiadać pracę i stałe źródło dochodów (przepisy nie określają minimalnej wysokości dochodów)
• odpowiedni wiek — przyjmuje się, że różnica między dzieckiem a rodzicami adopcyjnymi nie powinna przekraczać 40 lat; jeżeli małżonków dzieli duża różnica wieku, uśrednia się ich wiek,
• zgoda obu małżonków, którzy zamierzają adoptować dziecko.

Kto może zostać adoptowany? 

Adoptować można tylko dziecko opuszczone, czyli takie, którego biologiczni rodzice zmarli albo żyją, ale zrzekli się władzy rodzicielskiej lub też sąd ich tego prawa pozbawił. Dodatkowo przysposobiony musi być niepełnoletni — w dniu złożenia wniosku o adopcję nie może mieć ukończonych 18 lat. Aby adoptować dziecko, które ma więcej niż 13 lat, będzie potrzebna jego zgoda na przysposobienie, wyrażona przed sądem rodzinnym. 

Jak wygląda procedura adopcyjna? 

Droga do adopcji wiedzie przez ośrodek adopcyjny, który pełni kluczową funkcję na każdym etapie procesu adopcyjnego. Ośrodek ten nie tylko przygotowuje kandydatów do adopcji, ale także zapewnia wsparcie rodzinie adopcyjnej po zakończeniu całej procedury. Aby uzyskać listę ośrodków adopcyjnych prowadzących postępowania adopcyjne na terenie danego województwa, warto sprawdzić Biuletyn Informacji Publicznej tego województwa. Kandydaci mają możliwość skontaktowania się z dowolnym ośrodkiem adopcyjnym w kraju (nie obowiązuje rejonizacja).

Proces adopcji obejmuje kilka głównych etapów, które w zależności od ośrodka, mogą się nieco różnić między sobą:

• pierwsze spotkanie i skompletowanie dokumentów (w tym aktu małżeństwa, zaświadczeń o zdrowiu, braku historii uzależnień, zarobkach, bezkarności oraz opinii z miejsca pracy),
• konsultacja z pedagogiem i psychologiem (badanie motywacji adopcyjnych, ocena gotowości emocjonalnej potencjalnych rodziców),
• wywiad środowiskowy (wizyta w domu mająca na celu ocenę warunków mieszkaniowych oraz lepsze poznanie kandydatów),
• udział w szkoleniu (zapoznanie z wyzwaniami związanymi z adopcją dziecka i sposobami ich rozwiązania),
• kwalifikacja kandydatów do adopcji (komisja kwalifikacyjna ośrodka tworzy opinię niezbędną do przedstawienia w sądzie rodzinnym),
• przedstawienie informacji o dostępnym dziecku (omówienie sytuacji rodzinnej i stanu zdrowia dziecka),
• pierwszy kontakt przyszłych rodziców z dzieckiem w miejscu jego pobytu, na przykład w placówce opiekuńczo-wychowawczej (możliwość rozmowy z wychowawcą, psychologiem i lekarzem, a od tego momentu odwiedziny dziecka są dozwolone),
• złożenie wniosku o przysposobienie dziecka do sądu rodzinnego i dostarczenie dokumentacji zebranej w ośrodku (pracownicy ośrodka wspierają rodziców w procesie sądowym),
• zazwyczaj sąd udziela zgody na czas przedadopcyjny, umożliwiając zabranie dziecka do domu, a na drugim posiedzeniu — adopcyjnym — wydaje decyzję o przysposobieniu,
• po uprawomocnieniu postanowienia (po 21 dniach) sporządzana jest nowa metryka urodzenia dziecka.

Ile trwa proces adopcji dziecka?

Proces adopcji dziecka w Polsce, od momentu zarejestrowania kandydatów jako potencjalnych rodziców adopcyjnych do ostatecznego orzeczenia sądu, zazwyczaj trwa minimum 1-2 lata. Niemniej jednak, należy mieć świadomość, że w praktyce procedura adopcyjna może się przedłużyć nawet o wiele lat. Czas oczekiwania zależy od wielu czynników, w tym od szczęścia oraz indywidualnej sytuacji kandydatów. Przyszli rodzice powinni zatem uzbroić się w cierpliwość. 

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.