Kto może zostać wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta?

W pierwszą niedzielę kwietnia spotkamy się przy urnach, aby wybrać swoich przedstawicieli do poszczególnych organów jednostek samorządu terytorialnego – to z kolei oznacza, że jeszcze tylko do jutra (14 marca) możliwe jest zgłaszanie gminnym komisjom wyborczym kandydatów na wójtów, burmistrzów oraz prezydentów miast. Jakie warunki należy spełnić, chcąc ubiegać się o te stanowiska? Sprawdzamy.

Kto może zostać wójtem, burmistrzem, prezydentem miasta?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 13 marca 2024

Wójt, burmistrz czy prezydent?

Jednoosobowym organem wykonawczym w gminie wiejskiej jest wójt.

Zgodnie zaś z artykułem 26. ustawy z dnia 8 marca 1990 roku (z późniejszymi zmianami) o samorządzie gminnym:

„Burmistrz jest organem wykonawczym w gminie, w której siedziba władz znajduje się w mieście położonym na terytorium tej gminy”.

Czy obcokrajowiec może oddać głos w wyborach samorządowych?Czy obcokrajowiec może oddać głos w wyborach samorządowych?Jakub Stasak

Ten sam przepis stanowi ponadto, że:

W miastach powyżej 100 000 mieszkańców organem wykonawczym jest prezydent miasta. Dotyczy to również miast, w których do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy prezydent miasta był organem wykonawczo-zarządzającym”.

Kadencja wójta (burmistrza, prezydenta miasta) rozpoczyna się w dniu rozpoczęcia kadencji rady gminy (miasta) lub wyboru go przez radę i upływa z dniem zakończenia pięcioletniej kadencji tej rady.

Jakie wymagania muszą spełniać kandydaci?

Według artykułu 11. ustawy z dnia 5 stycznia 2011 roku (z późniejszymi zmianami) – Kodeks wyborczy, bierne prawo wyborcze w wyborach wójta (burmistrza, prezydenta miasta) posiada:

„Obywatel polski mający prawo wybierania w tych wyborach, który najpóźniej w dniu głosowania kończy 25 lat, z tym że kandydat nie musi stale zamieszkiwać na obszarze gminy, w której kandyduje”.

Co najbardziej irytuje Polaków w czasie kampanii wyborczej?Co najbardziej irytuje Polaków w czasie kampanii wyborczej?Monika Świetlińska

Wspomnianej funkcji nie może natomiast pełnić osoba:

• pozbawiona praw publicznych lub ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,

• pozbawiona praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,

• skazana prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,

• uprzednio dwukrotnie wybrana na wójta w danej gminie.

Ważne: Przepis powyższy nie dotyczy osób wybranych na wójta przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej z 2018 roku, po raz pierwszy zostanie więc zastosowany w wyborach samorządowych w roku 2029.

Co niezwykle istotne, kandydat na wójta (burmistrza, prezydenta miasta) nie może jednocześnie kandydować na to samo stanowisko w innej gminie (mieście).

Osoba ubiegająca się o niniejszy urząd nie ma ponadto możliwości równoczesnego kandydowania do rady powiatu ani sejmiku województwa.

Kandydat na wójta może kandydować do rady gminy tylko na obszarze gminy, w której kandyduje na wójta.

Jakie są obowiązki wójta (burmistrza, prezydenta miasta)?

Wójt (burmistrz, prezydent miasta) kieruje bieżącymi sprawami gminy (miasta) i reprezentuje ją na zewnątrz, wykonuje także uchwały rady gminy (miasta) oraz inne określone przepisami prawa zadania.

Różnice między systemem wyborczym w Polsce a innymi krajami EuropyRóżnice między systemem wyborczym w Polsce a innymi krajami EuropyAnna Pakaszewska-Cetera

Należy do nich między innymi:

• przygotowywanie projektów uchwał rady gminy,

• opracowywanie programów rozwoju w trybie określonym w przepisach o zasadach prowadzenia polityki rozwoju,

• określanie sposobu wykonywania uchwał,

• gospodarowanie mieniem komunalnym,

• wykonywanie budżetu,

• zatrudnianie i zwalnianie kierowników gminnych jednostek organizacyjnych.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!