Marszałek Sejmu - jakie ma kompetencje?

Obradom izby niższej parlamentu przewodniczy marszałek, sposób jego wyboru oraz zakres obowiązków określa między innymi Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, a także Regulamin Sejmu. Jakie kompetencje posiada druga osoba w państwie? Wyjaśniamy.

Marszałek Sejmu - jakie ma kompetencje?
  • Jakub Stasak
  • /
  • 6 grudnia 2023

Pierwsze posiedzenie Sejmu nowej kadencji

Zgodnie z przepisami uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku — Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, pierwszemu w nowej kadencji posiedzeniu izby niższej polskiego parlamentu przewodniczy Marszałek-Senior.

Powoływany jest on przez Prezydenta RP spośród najstarszych wiekiem posłów i pełni swoją funkcję do czasu wyboru Marszałka Sejmu.

Kandydata na to stanowisko zgłasza co najmniej 15 posłów, a wyboru dokonuje się bezwzględną większością głosów (w obecności minimum połowy ustawowej liczby posłów).

Jak wygląda proces powoływania nowego rządu?Jak wygląda proces powoływania nowego rządu?Jakub Stasak

Na mocy artykułu 4. wspomnianej uchwały:

„Jeżeli zgłoszono więcej niż jednego kandydata, a w pierwszym głosowaniu żaden z kandydatów nie uzyskał bezwzględnej większości głosów, przed kolejnymi turami głosowania usuwa się z listy kandydatów nazwisko tego kandydata, który w poprzedniej turze uzyskał najmniejszą liczbę głosów. Jeżeli tę samą najmniejszą liczbę głosów uzyskało dwóch lub więcej kandydatów, przed kolejną turą głosowania usuwa się nazwiska tych kandydatów”.

Następnie nowo wybrany Marszałek Sejmu obejmuje przewodnictwo obrad, a Sejm, w drodze uchwały, ustala liczbę wicemarszałków.

Obowiązki Marszałka Sejmu

W myśl artykułu 10. uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 roku — Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, jego Marszałek:

Większość zwykła, bezwzględna i kwalifikowana — ile głosów potrzeba, by wygrać sejmowe głosowanie?Większość zwykła, bezwzględna i kwalifikowana — ile głosów potrzeba, by wygrać sejmowe głosowanie?Jakub Stasak

• stoi na straży praw, godności i powagi Sejmu,

• reprezentuje Sejm,

• zwołuje posiedzenia Sejmu,

• przewodniczy obradom Sejmu,

• czuwa nad tokiem i terminowością prac Sejmu i jego organów,

• kieruje pracami Prezydium Sejmu i przewodniczy jego obradom,

• zwołuje Konwent Seniorów i przewodniczy jego obradom,

• nadaje bieg inicjatywom ustawodawczym i uchwałodawczym oraz wnioskom organów państwa skierowanym do Sejmu (po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu),

• nadaje bieg dokumentom przedkładanym w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej,

• nadaje bieg petycjom złożonym do Sejmu,

• prowadzi sprawy z zakresu stosunków z Senatem,

• prowadzi sprawy z zakresu stosunków Sejmu z parlamentami innych krajów,

• prowadzi sprawy z zakresu stosunków Sejmu z instytucjami oraz innymi organami Unii Europejskiej,

• przedstawia okresowe oceny wykonania przez organy administracji państwowej obowiązków wobec Sejmu i jego organów oraz posłów (wnioski w tym zakresie przekazuje Prezesowi Rady Ministrów, prezydiom komisji sejmowych oraz posłom),

• udziela posłom niezbędnej pomocy w ich pracy, w tym czuwa nad wykonaniem wobec posłów przez organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego oraz inne jednostki organizacyjne obowiązków określonych w ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora,

• sprawuje pieczę nad spokojem i porządkiem na całym obszarze należącym do Sejmu oraz wydaje stosowne zarządzenia porządkowe, w tym o użyciu w razie konieczności Straży Marszałkowskiej,

• nadaje (w drodze zarządzenia) statut Kancelarii Sejmu,

• ustala projekt budżetu Kancelarii Sejmu (po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych i Prezydium Sejmu) oraz nadzoruje jego wykonanie,

• powołuje i odwołuje Szefa Kancelarii Sejmu (po zasięgnięciu opinii Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych),

• powołuje i odwołuje zastępców Szefa Kancelarii Sejmu (po zasięgnięciu opinii Szefa Kancelarii Sejmu),

Tymczasowe przejęcie obowiązków głowy państwa

Co niezwykle istotne, według artykułu 131. Konstytucji, to właśnie Marszałek Sejmu sprawuje tymczasowo obowiązki głowy państwa w przypadku:

• śmierci Prezydenta Rzeczypospolitej,

• zrzeczenia się urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej,

• stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej lub innych przyczyn nieobjęcia urzędu po wyborze,

• uznania przez Zgromadzenie Narodowe trwałej niezdolności Prezydenta Rzeczypospolitej do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia,

• złożenia Prezydenta Rzeczypospolitej z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu.

Ile wynosi emerytura prezydencka?Ile wynosi emerytura prezydencka?Jakub Stasak

Ważne: Pełniący tymczasowo obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Marszałek Sejmu nie może podjąć decyzji dotyczącej skrócenia kadencji Sejmu.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!