Większość zwykła, bezwzględna i kwalifikowana - ile głosów potrzeba, by wygrać sejmowe głosowanie?

Przyjęcie przez Sejm i Senat każdej propozycji czy kandydatury wymaga uzyskania dla niej określonej liczby głosów poparcia, czyli tzw. większości. Polski system prawny wyróżnia trzy rodzaje większości – zwykłą, bezwzględną i kwalifikowaną. Czym różnią się od siebie i kiedy są stosowane? Wyjaśniamy.

Większość zwykła, bezwzględna i kwalifikowana - ile głosów potrzeba, by wygrać sejmowe głos
  • Jakub Stasak
  • /
  • 17 października 2023

Większość zwykła (względna)

W swoim pierwotnym znaczeniu, sformułowanie „większość konstytucyjna” utożsamiane jest przede wszystkim z większością głosów potrzebną do zmiany przepisów Konstytucji.

W znaczeniu szerszym bywa ono jednak rozumiane również jako wszystkie zawierające się w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej regulacje, określające liczbę głosów potrzebną do przyjęcia w parlamentarnym głosowaniu danej propozycji lub kandydatury.

Zmiana numeru PESEL — kiedy jest możliwa i jak przebiega procedura?Zmiana numeru PESEL — kiedy jest możliwa i jak przebiega procedura?Jakub Stasak

Z większością zwykłą (względną) mamy więc do czynienia w przypadku, gdy poddane pod głosowanie rozwiązanie uzyska więcej zwolenników niż przeciwników, przy czym, nieuwzględniane są głosy wstrzymujące się.

W praktyce oznacza to, że jeśli popierających propozycję parlamentarzystów będzie więcej niż odrzucających ją, ale mniej niż tych, którzy wstrzymali się od głosu, to mimo wszystko, akt zostanie uchwalony.

Większość zwykła jest według Konstytucji wymagana przy głosowaniu nad:

• ustawami, w tym ustawą budżetową (artykuły 120. i 222. Konstytucji),

• wotum zaufania dla rządu powołanego przez prezydenta – druga rezerwowa procedura powołania (artykuł 155. Konstytucji),

• wotum zaufania dla rządu wyrażone na wniosek premiera (artykuł 160. Konstytucji),

• absolutorium budżetowym (artykuł 226. Konstytucji).

Większość bezwzględna

Ten rodzaj większości zachodzi, jeśli liczba zwolenników poddanej pod głosowanie propozycji, przewyższa łączną liczbę jej przeciwników oraz wstrzymujących się od głosu.

Czym jest i jak przebiega ratyfikacja umów międzynarodowych?Czym jest i jak przebiega ratyfikacja umów międzynarodowych?Jakub Stasak

Większość bezwzględna jest według Konstytucji wymagana przy głosowaniu nad:

• utajnieniem obrad Sejmu (artykuł 113. Konstytucji),

• odrzuceniem przez Sejm poprawek Senatu do ustawy (artykuł 121. Konstytucji),

• zarządzeniem ogólnokrajowego referendum w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa (artykuł 125. Konstytucji),

• wotum zaufania dla rządu – zasadnicza procedura powołania (artykuł 154. Konstytucji),

• wotum zaufania dla rządu – pierwsza rezerwowa procedura powołania (artykuł 154. Konstytucji).

Uwaga: Dodatkowym warunkiem, niezbędnym dla zaistnienia wszystkich powyższych przypadków większości (tak względnej, jak i bezwzględnej) jest spełnienie zasady kworum, która oznacza, że głosowanie musi odbywać się w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów lub senatorów.

Większość kwalifikowana

O większości kwalifikowanej mówimy, gdy za daną propozycją musi opowiedzieć się określona (zawsze większa niż połowa) liczba głosujących.

Ile wynosi emerytura prezydencka?Ile wynosi emerytura prezydencka?Jakub Stasak

W naszym kraju stosowane są dwa główne rodzaje większości kwalifikowanej – 2/3 oraz 3/5.

Konstytucja uzależnia obliczanie większości kwalifikowanej od liczby posłów głosujących lub ustawowej liczby posłów.

Polski Sejm składa się z 460 posłów, właśnie ta wartość jest ich ustawową liczbą, braną pod uwagę niezależnie od tego, czy w niższej izbie parlamentu (na przykład na skutek różnego rodzaju zdarzeń losowych) zasiada w rzeczywistości mniej członków.

Większość kwalifikowana jest według Konstytucji wymagana przy głosowaniu nad:

• zgodą na przekazanie części kompetencji organów władzy państwowej organizacji międzynarodowej – 2/3 głosów przy kworum w Senacie, 2/3 głosów przy kworum w Sejmie (artykuł 90. Konstytucji),

• skróceniem kadencji Sejmu – 2/3 ustawowej liczby posłów (artykuł 98. Konstytucji),

• odrzuceniem weta prezydenta – 3/5 głosów w Sejmie przy kworum (artykuł 122. Konstytucji),

• uznaniem trwałej niezdolności prezydenta do sprawowania urzędu ze względu na stan jego zdrowia – 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego (artykuł 131. Konstytucji),

• postawieniem prezydenta w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu – 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego (artykuł 145. Konstytucji),

• postawieniem premiera lub członka Rady Ministrów w stan oskarżenia przed Trybunałem Stanu – 3/5 ustawowej liczby posłów (artykuł 156. Konstytucji),

• zmianą Konstytucji – 2/3 głosów przy kworum w Sejmie, bezwzględna większość głosów przy kworum w Senacie (artykuł 235. Konstytucji).

Czy Ukrainiec będzie mógł głosować w polskich wyborach?Czy Ukrainiec będzie mógł głosować w polskich wyborach?Jakub Stasak

Kluczowe wartości liczbowe:

• kworum w Sejmie – 230 głosów,

• kworum w Senacie – 50 głosów,

• 3/5 ustawowej liczby posłów – 276 głosów,

• 2/3 ustawowej liczby posłów – 307 głosów,

• 2/3 głosów ustawowej liczby członków Zgromadzenia Narodowego – 374 głosy

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!