Na co umierają Polacy? Najnowsze dane

Jak wskazuje WHO w ostatnich raportach, najczęstszą przyczyną zgonów na świecie jest choroba niedokrwienna serca, czyli choroba wieńcowa. Czy w Polsce umieramy na to samo? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w najnowszym raporcie “Umieralność ludności Polski wg przyczyny zgonu”.

Na co umierają Polacy? Najnowsze dane
  • Monika Świetlińska
  • /
  • 14 kwietnia 2022

Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB wydał raport, z którego dowiadujemy się, na co obecnie najczęściej umierają Polacy. Sprawdźmy.

Co jest obecnie przyczyną zgonów Polaków?

Raport przygotowali dr n. przyr. Bogdan Wojtyniak — prof. NIZP PZH – PIB, Jakub Stokwiszewski, dr n. med. Daniel Rabczenko, Tomasz Madej oraz dr hab. n. o zdr. Grzegorz Juszczyk. Już na wstępie zdradza on, że “pandemia covid-19 spowodowała znaczący wzrost umieralności ludności Polski. W 2020 r. odnotowana liczba zgonów była wyższa od tej, jakiej można było oczekiwać na podstawie umieralności w latach 2017-2019 niemal o 13%.” To oznacza bezwzględną nadwyżkę liczby zmarłych o 53,9 tys. osób. 

- Oczywiście ta nadwyżka zgonów w większości była spowodowana zgonami z powodu covid-19 (76,9% w nadwyżce zgonów), ale pozostały wzrost umieralności był spowodowany zgonami z innych przyczyn. (...) Analizując względną różnicę obserwowanej i oczekiwanej liczby zgonów dla każdej z głównych grup chorób stwierdziliśmy, że najbardziej, o 29%, zwiększyła się ona w przypadku zaburzeń wydzielania wewnętrznego, a następnie chorób układu moczowo-płciowego o 19% oraz chorób układu nerwowego o 17%. W sumie nadwyżka zgonów obserwowanych w stosunku do oczekiwanych z powodu ogółu przyczyn innych niż covid-19 wynosiła 2,9% - zaznaczają autorzy raportu.

Główna przyczyna zgonów w Polsce – nie jest nią COVID-19Główna przyczyna zgonów w Polsce – nie jest nią COVID-19Michał Górecki

Przyczyny śmierci w Polsce

Jak czytamy w raporcie, rozpatrując nadwyżkę zgonów według głównych grup chorób można stwierdzić, że najbardziej w wymiarze względnym zwiększyła się umieralność z powodu chorób krwi oraz mechanizmów immunologicznych oraz z powodu chorób zakaźnych i pasożytniczych.

O blisko 30% przekroczyły liczbę oczekiwaną w I połowie 2021 r. zgony z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. Zwraca uwagę bardzo duża nadwyżka zgonów wśród kobiet (o 60%) oraz dwukrotnie większa nadwyżka zgonów wśród mieszkańców wsi (44%) niż mieszkańców miast (22%).

Dane z 2020 roku i lat wcześniejszych pokazują, że w tej grupie chorób przyczyną blisko 90% zgonów są zaburzenia psychiczne spowodowanymi użyciem alkoholu. Widać zatem bardzo prawdopodobny wpływ pandemii COVID-19 na wzrost spożycia lub zmianę stylu spożywania alkoholu skutkujące zwiększonym ryzykiem zgonu, przy czym nie można również zapomnieć o możliwym wpływie ograniczenia dostępności do terapii i leczenia.

Śmierć pracownika – jakie obowiązki po stronie pracodawcy?Śmierć pracownika – jakie obowiązki po stronie pracodawcy?Michał Górecki

O 16,2% przekroczyły liczbę oczekiwaną w I połowie 2021 roku zgony z powodu zaburzeń wydzielania wewnętrznego, stanu odżywienia i przemiany metabolicznej, a o 11,6% zgony spowodowane chorobami układu trawiennego. 

Dane z 2020 roku i lat wcześniejszych pokazują, że ponad 90% zgonów z powodu chorób metabolicznych stanowią zgony, których przyczyną jest cukrzyca, natomiast w przypadku chorób układu trawiennego za ponad 40% zgonów odpowiadają przewlekłe choroby wątroby, które w dużym stopniu spowodowane są konsumpcją alkoholu.

Lista przyczyn

Przyjrzyjmy się, na co, według liczby zgonów, umierają Polacy (bez covid-19):

    1. choroby układu krążenia
    2. nowotwory
    3. objawy i przyczyny niedokładnie określone
    4. choroby układu oddechowego
    5. zewnętrzne przyczyny zgonu
    6. choroby układu trawiennego
    7. zaburzenia wydzielania wewnętrznego
    8. choroby układu nerwowego
    9. choroby układu moczowo-płciowego
    10. zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania
    11. choroby zakaźne i pasożytnicze
    12. choroby krwi oraz mechanizmów immunologicznych

    Wnioski

    - Bardzo wyraźnie wzrosła w 2021 roku nadumieralność z powodu zaburzeń psychicznych co, pamiętając o decydującym udziale zgonów spowodowanych zaburzeniami psychicznymi spowodowanymi użyciem alkoholu, może wskazywać na stopniowe narastanie problemów zdrowotnych związanych z konsumpcją alkoholu. Również ten sam czynnik mógł się przyczynić do zwiększonej nadwyżki zgonów z powodu chorób układu trawiennego, ale w przypadku tej grupy chorób nie obserwuje się wzrostu nadumieralności w stosunku do tej, jaka była w drugiej połowie 2020 roku — informują autorzy raportu z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego — Państwowego Instytutu Badawczego.

    Co mogę zrobić ze swoim ciałem po śmierci?Co mogę zrobić ze swoim ciałem po śmierci?Dorota Kraskowska

    Zwraca też uwagę mniejsza niż można by było oczekiwać liczba zgonów z powodu chorób nowotworowych w całym roku 2020 oraz I połowie 2021 roku oraz chorób układu oddechowego w I połowie 2021 roku. 

    - Może to wynikać z przypisywania zgonów osób z tymi chorobami i równoczesną historią covid-19 właśnie tej drugiej chorobie, co jest zgodne z zaleceniami kodowania przyczyny zgonu. Wyjaśnienie tego będzie przedmiotem dalszych analiz z wykorzystaniem dodatkowych źródeł danych. Będzie to wymagało sprawdzenia historii chorób osób zmarłych, które jako wyjściową przyczynę zgonu mają podany covid-19 - wynika z raportu.

    Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
    Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

    Security Magazine

    Czy ten artykuł był przydatny?

    Newsletter

    Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!