W jaki sposób można ograniczyć prawa rodzicielskie?

• Jakub Stasak
• /
• 27 listopada 2023

Czym jest władza rodzicielska?

Władzy rodzicielskiej poświęcone zostały artykuły od 92. do 112. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Odpowiedzialność prawna rodziców za czyny nieletnichMałgorzata Łaziuk

Według artykułu 93. niniejszego dokumentu:

„Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego, lub obojga rodziców”.

Artykuł 95. stanowi zaś, że:

„Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw […] Władza rodzicielska powinna być wykonywana tak, jak tego wymaga dobro dziecka i interes społeczny”.

Przesłanki do ograniczenia władzy rodzicielskiej

Pod pojęciem ograniczenia władzy rodzicielskiej rozumiane jest pozbawienie obojga lub jednego z rodziców pełnej swobody w sprawowaniu pieczy nad dzieckiem (chociażby poprzez ustanowienie nadzoru kuratora bądź odebranie prawa do decydowania o części spraw dotyczących dziecka).

Stosowne rozstrzygnięcia zapadają w postępowaniu prowadzonym przed sądem rejonowym (wydział rodzinny i nieletnich), właściwym dla miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie ma dotyczyć.

Decydującą rolę przy rozpatrywaniu każdej ze spraw odgrywają jej indywidualne okoliczności, a wartością nadrzędną jest zawsze dobro dziecka.

Procedura "Niebieskie Karty" — Rzecznik Praw Dziecka alarmuje i wnioskuje o zmianę przepisówJakub Stasak

Władza rodzicielska może zostać ograniczona z przyczyn:

• niezawinionych – brak poróżnienia rodziców w kwestii wychowania dziecka, występujący na przykład w obliczu zaistnienia okoliczności takich jak rozwód, separacja czy unieważnienie małżeństwa.

• zawinionych – rażące, zagrażające jego życiu i zdrowiu, zaniedbanie obowiązków rodziców wobec dziecka.

Ważne: Ograniczenie władzy rodzicielskiej nie ma charakteru stałego – jeśli przesłanki, na których podstawie zostało orzeczone, ustąpią, możliwe jest odzyskanie pełni praw rodzicielskich.

Ograniczenie władzy rodzicielskiej – procedura

Wnioskować o ograniczenie władzy rodzicielskiej może:

• każde z rodziców,

• wszystkie osoby lub podmioty, mające uzasadnione obawy o to, że dziecku dzieje się krzywda (sąsiedzi, znajomi, członkowie rodziny, Policja, placówki oświatowe, jednostki samorządowe, opieka społeczna).

Czy prawo nakłada jakieś obowiązki na dzieci?Jakub Stasak

Składany w wydziale rodzinnym i nieletnich właściwego sądu rejonowego wniosek o wszczęcie postępowania o ograniczenie władzy rodzicielskiej, powinien zawierać:

• datę i miejscowość,

• oznaczenie sądu,

• dane osobowe wnioskodawców i uczestników postępowania,

• dokładne określenie przedmiotu sprawy wraz z uzasadnieniem,

• podpis wnioskodawcy,

• ewentualne załączniki,

Uwaga: W przypadku, gdy do sądu dociera jedynie informacja o domniemanym zagrożeniu dobra dziecka, postępowanie o ograniczenie władzy rodzicielskiej może zostać wszczęte także z urzędu.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.