Wyzwolenie od kary śmierci. Wezwanie szefa ONZ ds. Praw Człowieka

Wysoki Komisarz ONZ ds. Praw Człowieka, Volker Türk, wezwał narody na całym świecie do bardziej zdecydowanej walki z karą śmierci, która wciąż jest stosowana w 79 krajach. 

Wyzwolenie od kary śmierci. Wezwanie szefa ONZ ds. Praw Człowieka
  • Monika Świetlińska
  • /
  • 2 marca 2023

Ochrona praw człowieka

Türk podkreślił, że kara śmierci stoi w sprzeczności z obietnicą Karty Narodów Zjednoczonych o ochronie praw każdej istoty ludzkiej. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, która w tym roku obchodzi 75. rocznicę powstania, również odnosi się do tej zasady.

Co to jest obrona konieczna i kiedy przekracza się granicę obrony koniecznej?Co to jest obrona konieczna i kiedy przekracza się granicę obrony koniecznej?Martyna Kowalska

Przeciwnicy moratorium na wykonywanie kary śmierci argumentują, że prawa ofiar nie mogą zostać pominięte i że zemsta jest najlepszą odpowiedzią. Jednakże, według ekspertów z dziedziny wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych, właściwa reakcja powinna skupić się na kontroli i zapobieganiu przestępstwom. Zalecają oni budowanie funkcjonujących systemów wymiaru sprawiedliwości opartych na prawach człowieka, które zapewnią sprawiedliwość, godność i zadośćuczynienie ofiarom i ocalałym.

Skuteczność kary śmierci?

Szef ONZ zwrócił również uwagę na potrzebę gromadzenia, analizowania i publicznego udostępniania danych na temat rzeczywistej skuteczności kary śmierci.

W ciągu ostatnich lat wiele krajów podjęło kroki w kierunku zniesienia kary śmierci. Unia Afrykańska rozważa projekt protokołu do Karty w sprawie zniesienia kary śmierci, 26 krajów całkowicie zniosło tę praktykę, a 14 innych stosuje moratoria. Niemniej jednak, nadal wiele krajów, w szczególności na kontynencie afrykańskim, nadal stosuje karę śmierci, narażając swoich obywateli na ryzyko błędów sądowych.

Aby rozwiązać ten problem, Türk podkreślił potrzebę budowania partnerstw z innymi instytucjami krajowymi i międzynarodowymi w celu osiągnięcia powszechnego zniesienia kary śmierci. Rząd Malezji zwrócił uwagę na to wezwanie, zmierzając w kierunku zniesienia obowiązkowej kary.

Pomijanie międzynarodowych standardów

Profesor Mai Sato z Uniwersytetu Monash w Australii stwierdziła, że tylko dwa spośród 79 krajów stosujących karę śmierci spełniają międzynarodowe standardy, które ograniczają tę praktykę do najpoważniejszych przestępstw. 

Pozostałe 77 krajów nie spełniło nawet najpoważniejszych standardów, a 11 z nich wprowadziło karę śmierci za przestępstwa, które nie powinny być uważane za przestępstwa, takie jak cudzołóstwo, przestępstwa religijne czy akty seksualne osób tej samej płci.

Co to jest azyl? Kto może na niego liczyć?Co to jest azyl? Kto może na niego liczyć?Michał Górecki

Sarah Belal, kierująca organizacją pozarządową Justice Project Pakistan, zauważyła, że prawie 4 tysiące ludzi znajduje się obecnie w Pakistanie w "celi śmierci", a droga każdego kraju do zniesienia lub przestrzegania międzynarodowych standardów związana jest z ich własnym kontekstem społeczno-kulturowym.

Głosy w tej sprawie są jednak wciąż podzielone. Niektórzy podkreślają brak konsensusu w tej sprawie i twierdzą, że nie ma prawa międzynarodowego zakazującego kary śmierci. Inni z kolei popierają działania na rzecz zniesienia kary śmierci.

José Santos Pais, członek Komitetu Praw Człowieka ONZ, powiedział, że "istnieje wyraźna międzynarodowa tendencja do zniesienia kary śmierci", a droga do obrony ludzkiej godności nigdy nie będzie w pełni kompletna, dopóki każdy naród nie zniesie kary śmierci. 

Rekordowa liczba 125 krajów głosowała w grudniu za rezolucją Zgromadzenia Ogólnego, popierając globalne wezwanie do ogólnoświatowego moratorium na wykonywanie kary śmierci w celu jej ostatecznego zniesienia.

Kontrowersje

Warto podkreślić, że kara śmierci wciąż budzi kontrowersje i jest tematem dyskusji na całym świecie. W niektórych krajach, zwłaszcza tych o reżimach autorytarnych, stosowanie kary śmierci jest nadal powszechne, a nawet narasta. Dlatego tak ważne jest, aby organizacje międzynarodowe, takie jak ONZ, wzywały do jej zniesienia i dążyły do ustanowienia powszechnego moratorium na jej wykonywanie.

Jednakże, aby osiągnąć trwałą abolicję kary śmierci, potrzebne są nie tylko apele i dyskusje, ale także realne działania i inwestycje w rozwijanie funkcjonujących systemów wymiaru sprawiedliwości opartych na prawach człowieka. Ważne jest również, aby rządy zbierały i udostępniały publicznie dane na temat wykorzystania kary śmierci i jej rzeczywistej skuteczności.

Zakaz zrzeczenia sie prawZakaz zrzeczenia sie prawRafał Stępniewski

Ostatecznie, walka o zniesienie kary śmierci wymaga zaangażowania i współpracy społeczności międzynarodowej oraz konsekwentnego dążenia do najwyższych standardów ochrony praw człowieka.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.

Security Magazine

Czy ten artykuł był przydatny?

Newsletter

Bądźmy w kontakcie! Zapisz się na newsletter, a raz na jakiś czas wyślemy Ci powiadomienie o najważniejszych tematach. Dla subskrybentów newslettera przygotowujemy specjalne wydarzenia np. webinaria. Nie pożałujesz!