49 stulatek i 10 stulatków w Polsce. Dlaczego kobiety żyją dłużej od mężczyzn?

Oto najstarsza Polka — przeżyła dwie wojny światowe

Tekla Juniewicz urodziła się 10 czerwca 1906 roku w Krupsku (obecnie Ukraina), 40 km od Lwowa i tam dorastała. Ojciec pracował u hrabiego Lanckorońskiego, pomagał w utrzymaniu stawów. Mama zajmowała się domem. Podczas I wojny światowej zmarła. Dziewczynka trafiła do szkoły prowadzonej przez siostry Szarytki w Przeworsku, gdzie nauczyła się szyć i haftować, pracowała również w kuchni. Lubiła towarzystwo, podróże, bardzo dużo czytała. Jako młoda osoba była bardzo aktywna, uwielbiała kino, grę w karty, radość sprawiało jej uprawianie ogródka.

Najpopularniejsze imiona dla dzieci 2021Anna Malinowska

Gdy miała 21 lat wyszła za mąż i przeprowadziła się do Borysławia. W 1928 przyszła na świat córka Janina, rok później — Urszula. Podczas repatriacji w 1945 roku z mężem i córkami opuściła wschód. Za namową znajomych zatrzymali się w Gliwicach. Tam znaleźli mieszkanie. Mąż pani Tekli zatrudnił się w kopalni Sośnica. Dożył 96 lat.

Do 103 roku życia mieszkała sama. Radziła sobie doskonale, problemów nie sprawiało jej zajmowanie się domem. Później jednak zdecydowała się zamieszkać z wnukiem Adamem. Nigdy nie wraca do przeszłości, nie rozpamiętuje, unika stresu, złych wspomnień. Bliscy twierdzą, że to właśnie jej tajemnica długowieczności.

10 czerwca 2021 obchodziła swoje 115 urodziny, zapisała się tym w historii Polski jako dotąd najstarsza Polka i jedna z najstarszych kobiet w Europie. Tego też dnia na świat przyszła jej kolejna praprawnuczka, która drugie imię otrzymała o swojej praprababci.

Najstarszy na świecie lekkoatleta?

Stanisław Kowalski urodził się 14 kwietnia 1910 w Rogówku. Zawodowo pracował jako kolejarz i odlewnik. Do pracy codziennie dojeżdżał rowerem. Po poślubieniu żony Władysławy przeprowadził się do Brzeźnicy, gdzie przebywał do 1952 roku. Zmuszony został do opuszczenia nowo wybudowanego domu. Na Dolnym Śląsku osiedlił się w miejscowości Krzydlina Wielka w powiecie wołowskim. Prowadził niewielkie gospodarstwo rolne.

Narodowy Spis Powszechny: infolinia będzie pracowała dłużejMichał Górecki

Karierę sportową rozpoczął w wieku 104 lat i to właśnie wtedy świat o nim usłyszał. 10 maja 2014 roku ustanowił rekord Europy w biegu na 100 metrów w swojej kategorii wiekowej z czasem 32,79 sekundy. W grudniu tego samego roku w kategorii wiekowej powyżej 100 lat ustanowił rekord świata: w biegu na 60 metrów (19,72 sek.) i w pchnięciu kulą (5,08 metrów). Na sportową emeryturę przeszedł w 2016 roku. Pandemii nie znosi najlepiej, zawsze był aktywny, lubił spacerować, teraz czas musi spędzać w domu. Często wychodzi na balkon, by sprawdzić, czy pandemia już się skończyła.

Jest najstarszym mężczyzną w historii Polski i pierwszym, który ukończył 111 lat. Jest jednym z najstarszych Europejczyków. 

Kobiety i mężczyźni — superstulatkowie w Polsce i na świecie

W naszym kraju nie ma już osób, które urodziły się przed 1900 rokiem. Ostatnią była Michalina Wasilewska, urodzona 21 grudnia 1898 w Warszawie, zmarła 3 stycznia 2010 w wieku 111 lat i 13 dni. Obecnie w Polsce żyje 49 stulatek i 10 stulatków, w tym trzy superstulatki (powyżej 110 lat) i jeden superstulatek (właśnie Stanisław Kowalski). 

Coraz dłużej młodzi dorośli mieszkają z rodzicamiMartyna Kowalska

Najdłużej żyjącą osobą na świecie była Francuzka Jeanne Calment (1875-1997). Żyła 122 lata i 164 dni. Obecnie najstarszą żyjącą kobietą jest Kane Tanaka z Japonii — urodziła się 2 stycznia 1903 i ma 118 lat 259 dni. Wśród 10 najstarszych ludzi w historii są same kobiety: z Francji, USA, Japonii, Kanady, Jamajki, Włoch, w tym cztery z Japonii. Co ciekawe, w dziesiątce najstarszych żyjących ludzi na świecie również są same kobiety (od 118 do 114 lat). W tym rankingu Tekla Juniewicz zajmuje piąte miejsce.

Najdłużej żyjącym mężczyzną na świecie był Jiroemon Kimura z Japonii, który urodził się 19 kwietnia 1897 roku. Zmarł w wieku 116 lat i 54 dni 12 czerwca 2013 roku. Obecnie tytuł ten należy do Saturnino de la Fuente García z Hiszpanii urodzonego 8 lutego 1909 roku i mającego dziś 112 lat i 222 dni. Na świecie nie ma już osób urodzonych przed 1900 rokiem.

Jak długo żyjemy? 

Jeszcze do 2020 roku Polska pod względem trwania życia mężczyzn — 74,1 lat — zajmowała 29. miejsce spośród 36 krajów uwzględnionych w danych Eurostatu. W przypadku kobiet Polska — 81,9 lat — była wyżej w zestawieniu (24. miejsce). Jednak, jak podaje Główny Urząd Statystyczny, przez pandemię spadła średnia długość życia Polaków. Winne są też choroby układu krążenia i nowotwory.

Jest nas coraz mniej. Drastyczny spadek liczby ludności w 14 województwachMichał Górecki

W 2020 roku nastąpił gwałtowny spadek długości trwania życia w Polsce zarówno dla mężczyzn, jak i dla kobiet. W przypadku mężczyzn największy spadek to 1,8 roku i wynosi 72,3 lata. Dla kobiet spadek najwyższy to 1,4 roku i wynosi 80,4 lata.

Dlaczego kobiety żyją dłużej?

I tu wkracza biologia. Naukowcy są pewni, że to, co daje kobietom długowieczność to... estrogeny. Zapewniają ochronę przed mnóstwem dolegliwości, w tym chorób sercowo-naczyniowych. Mężczyznom natomiast nie pomaga w tym temacie testosteron. Może on prowadzić do raka prostaty, a także... do bardziej ryzykownych i agresywnych zachowań, szczególnie w młodości. Mężczyźni są zatem bardziej narażeni na zgon w młodym wieku. 

Kolejnym czynnikiem, który powoduje, że życie kobiet jest dłuższe to podwójny chromosom płciowy. Płeć żeńska ma dwa chromosomy X, podczas gdy męska — ma X i Y. Teoria badaczy CNRS w laboratorium Biometry and Evolutionary Biology jest taka, że dodatkowy X u kobiet ma działanie ochronne przed szkodliwymi mutacjami.

Naukowcy twierdzą również, że krótsze życie mężczyzn uzależnione jest od większej ich skłonności do korzystania z używek. Szacuje się, że 35% mężczyzn na świecie pali papierosy, a kobiet — 6%.  Kobiety częściej decydują się na zdrowe żywienie i o 33% częściej korzystają z wizyt lekarskich.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.