Czy pracodawca ma prawo do dysponowania moim urlopem?

• Jakub Stasak
• /
• 22 września 2023

Prawo do urlopu wypoczynkowego

W myśl pierwszego paragrafu 152. artykułu Kodeksu pracy:

„Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego”.

Wspomniane uprawnienia obejmują 20 lub 26 dni urlopu tej kategorii w danym roku, udzielanego z przeznaczeniem na odpoczynek od pracy.

Wobec powyższego wypłata ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystane świadczenie możliwa jest wyłącznie w okolicznościach szczególnych.

Dlaczego pracodawcy nie odpowiadają na CV?Anna Pakaszewska-Cetera

Bezpośrednio odwołuje się do nich artykuł 171. cytowanego już aktu prawnego, zgodnie z którym dzieje się tak:

„W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania, lub wygaśnięcia stosunku pracy”.

Prawa do urlopu nie można się ponadto zrzec ani przenieść go na inną osobę.

Udzielanie urlopów odbywać się powinno na podstawie stosownego planu lub po uzgodnieniu z pracownikiem – na jego wniosek.

Terminy wypoczynku poszczególnych pracowników powinny być ustalane z pracodawcą w taki sposób, by ich nieobecność pozostawała bez wpływu na normalną organizację pracy.

Pracodawca może sugerować pracownikowi wykorzystanie urlopu wypoczynkowego w roku, w którym nabył do niego prawo, zmuszanie do tego podwładnych jest jednak niedopuszczalne.

Urlop wypoczynkowy, a okres wypowiedzenia

Wiążąca dla pracownika jednostronna decyzja pracodawcy o udzieleniu mu urlopu może zapaść m.in. w okresie wypowiedzenia.

Gdzie pracodawca sprawdza zwolnienie lekarskie?Anna Pakaszewska-Cetera

Legalność wspomnianej procedury całkowicie niezależna jest od tego, kto złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę.

Pracodawca ma ponadto prawo do skierowania będącego w okresie wypowiedzenia pracownika na urlop wypoczynkowy wbrew jego woli nawet wówczas, gdy wcześniej zwolnił go z obowiązku świadczenia pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.

Co niezwykle istotne, decyzja pracodawcy w omawianym zakresie obejmować może nie tylko urlop bieżący za rok, w którym biegnie okres wypowiedzenia, ale i wszystkie niewykorzystane urlopy z lat poprzednich.

Zaległy urlop wypoczynkowy

Urlop wypoczynkowy staje się urlopem zaległym wraz z końcem roku, w którym nabyliśmy do niego prawo.

W świetle obowiązujących przepisów świadczenie musi zostać wykorzystane do 30 września następnego roku kalendarzowego.

Odpowiedzialność za ich egzekwowanie spoczywa na pracodawcy, jeśli zaniedba on rzeczony obowiązek, praktyczne zastosowanie znajduje artykuł 282. Kodeksu pracy, stanowiący, że:

„Kto wbrew obowiązkowi nie udziela przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawnie obniża wymiar tego urlopu, podlega karze grzywny od 1000 zł do 30 000 zł”.

Jak poinformować pracodawcę o zwolnieniu lekarskim?Anna Pakaszewska-Cetera

Jedyną okolicznością wyłączającą odpowiedzialność pracodawcy są zdarzenia losowe, takie jak choroba pracownika.

Mamy tu więc do czynienia z kolejną sytuacją upoważniającą pracodawcę do dysponowania urlopem pracownika nawet bez jego zgody.

Jeśli podwładny, z jednej strony nie wykazuje chęci samodzielnego wskazania terminu wykorzystania zaległego urlopu, z drugiej zaś odmawia jego realizacji w terminie wskazanym przez przełożonego, ten ostatni zyskuje uprawnienia do skorzystania ze środków porządkowych przewidzianych w Kodeksie pracy (m.in. kara upomnienia lub nagany).

Takie zachowanie pracownika uznawane jest bowiem za naruszenie ustalonej organizacji i porządku pracy.

Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami prawnymi, zapraszamy do naszego serwisu ponownie!
Jeżeli podobał Ci się artykuł podziel się z innymi udostępniając go w mediach społecznościowych - poniżej masz szybkie linki do udostępnień.